ur. 31 III 1953 w Osiecznej k. Starogardu Gdańskiego. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydz. Prawa i Administracji (2001) i studiów podyplomowych: prawo europejskie (UMK, 2002), integracja europejska, fundusze ...
Historia strajku okupacyjnego w Przedsiębiorstwie Robót Kolejowych Nr 12 w Gdańsku, w sierpniu 1980 roku,
[relacja Andrzeja Osipów, przewodniczącego Komitetu Strajkowego w PRK–12 Gdańsk]
Strajk w Przedsiębiorstwie Robót Kolejowych Nr 12 w Gdańsku (dalej: PRK-12) rozpoczął się 16 sierpnia po utworzeniu się Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej (dalej: MKS). Utworzyły się wówczas dwa komitety strajkowe: w Bazie Sprzętu przy ulicy Grunwaldzkiej 417 w Gdańsku-Oliwie i w Bazie Transportu na ulicy Litewskiej w Gdańsku.
Komitet Strajkowy w Bazie Sprzętu wybrał Andrzeja Osipów, przewodniczącego Komitetu Strajkowego, na swojego przedstawiciela w MKS. Komitet Strajkowy w Bazie Transportu delegował do MKS-u Henryka Sawickiego.
Strajk kontynuowano również na budowach prowadzonych przez PRK-12 w całym Trójmieście.
Załoga PRK-12, jak wszyscy Gdańszczanie, od początku śledziła Strajk w Stoczni Gdańskiej i już 15 sierpnia jej przedstawiciele przybyli do Stoczni.
Jako Przedsiębiorstwo zostaliśmy zarejestrowani w MKS dwukrotnie: 15 sierpnia pod numerem 12, oraz w dniu 16 sierpnia pod numerem 23.
Numer 23. widnieje na oryginalnej przepustce Andrzeja Osipów, podpisanej przez Lecha Wałęsę. Ww. przedstawicieli mieliśmy w MKS-sie do zakończenia strajku w dniu 31.08.1982 r.
Andrzej Osipów, który przyjechał do Stoczni Gdańskiej z oficjalnym pismem, podpisanym przez Komitet Strajkowy w PRK-12, uznany został za przewodniczącego Strajku w przedsiębiorstwie.
W skład Komitetu Strajkowego w Bazie Sprzętu wchodzili: Andrzej Osipów (przewodniczący), Zbigniew Kędzior, Ryszard Pasik, Kazimierz Beśka, Bogusław Kossobudzki, Jan Herbasz, Zdzisław Stanisławski, Henryk Gradowski, Józef Kwietniewski, Marek Kochański, Ryszard Piszka, Ryszard Markiewicz, Kazimierz Rogiński, Jerzy Kosior, Paweł Dering, Zbigniew Mazurkiewicz, Stefan Nastały, Kazimierz Smoliński, Edmund Benkhe, Zygmunt Bębenek, Zbigniew Śliwiński, Zygmunt Ojowski, Stefan Lewandowski (b. więzień obozu Stutthof, który przeżył marsz śmierci), Kazimierz Rybicki, Leszek Konopka, Bogdan Kwiatkowski i Stefan Ryngwelski.
W Bazie Transportu w skład Komitetu Strajkowego wchodzili: Henryk Sawicki (przewodniczący), Piotr Maciejewski, Ryszard Bolin, Kazimierz Plichta, Krzysztof Saniewski, Zdzisław Stępień, Bogdan Stępień, Andrzej Zwierzchowski, Stanisław Kotarski, Marian Staros, Kępiński i Andrzej Kobielski.
W poszczególnych kierownictwach budów, prowadzonych przez PRK–12, przedstawicielami strajkujących byli:
- w GKB–10 – Józef Krakowski, Feliks Lemie i Edward Surowicz,
- w Stolarni – Jerzy Łuczak,
- w Zarządzie Przedsiębiorstwa przy ulicy Grunwaldzkiej 401 – Witold Rusiniak.
Od chwili rozpoczęcia Strajku Okupacyjnego zamknięto bramy Przedsiębiorstwa i wywieszono biało czerwone flagi, a członkowie komitetu Strajkowego nosili opaski w barwach narodowych.
Podczas strajku zbierano składki pieniężne zarówno na potrzeby strajkujących w PRK–12 jak i w MKS–sie.
Baza Sprzętu w Gdańsku Oliwie była ,,Małą Stocznią”, tj. punktem informacyjnym dla Oliwy i Przymorza. Tutaj mieszkańcy tych dzielnic przychodzili po Biuletyny Strajkowe i inne materiały, które Andrzej Osipów i Kazimierz Beśka przywozili ze Stoczni Gdańskiej.
Przedsiębiorstwo Robót Kolejowych Nr 12 w Gdańsku nie podjęło rozmów z delegacją rządową pod przewodnictwem Pyki, która prowadziła rozmowy z niektórymi zakładami pracy na Wybrzeżu. Uznaliśmy, że naszym przedstawicielem do rozmów jest MKS w Stoczni Gdańskiej.
Jako przewodniczący strajku miałem możliwość rozmawiania przez telefon kolejowy, który nie został zablokowany, z przedstawicielami innych Przedsiębiorstw Robót Kolejowych w Polsce, tj. w Szczecinie, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Kielcach, Lublinie, Łodzi, Radomiu i Biłgoraju. Na bieżąco, poprzez telefoniczne łącza kolejowe, rozmawiałem z kierownictwami budów PRK-12 w Bydgoszczy, Tczewie, Toruniu i innych miejscowościach, gdzie firma prowadziła budowy. Takie rozmowy przeprowadzali też inni pracownicy przedsiębiorstwa. W rozmowach tych informowaliśmy o strajku w Stoczni Gdańskiej, sytuacji na Wybrzeżu oraz o decyzjach MKS–u.
Samochody PRK–12 (Nysa i Uaz), które dowoziły przedstawicieli przedsiębiorstwa do sali BHP, stacjonowały na terenie Stoczni Gdańskiej. W samochodach zainstalowane były radiotelefony, przez które informowaliśmy strajkujących w Bazie Sprzętu i w Bazie Transportu co dzieje się w MKS–sie. Była to relacja odbierana na żywo, z megafonów znajdujących się obok sali BHP.
Wśród strajkujących w PRK–12 panowała podniosła atmosfera i wielka dyscyplina.
Komitety strajkowe przejęły pełną odpowiedzialność za majątek i porządek w zakładzie pracy. Obowiązywał zakaz wnoszenia i spożywania alkoholu, pod groźbą wykluczenia ze strajku. Strajkujący w naszym przedsiębiorstwie, jak i w innych zakładach pracy w Gdańsku, mieli w pamięci Grudzień 1970 r. Pamiętali, że zostali wtedy oszukani przez rządzących. Wiedzieli, że należy domagać się prawa do niezależnej od władzy organizacji związkowej, która w autonomiczny sposób będzie mogła podejmować decyzje i bronić praw pracowniczych.
Była też nadzieja, że taka formuła działalności niezależnych, samorządnych związków zawodowych spowoduje w przyszłości zmiany polityczne w Kraju, rządzonym dotychczas przez komunistów.
Entuzjazm, który towarzyszył strajkującym w PRK–12 udzielił się pracującym na wszystkich budowach w Trójmieście jak i w Oddziałach w Tczewie, Bydgoszczy, w całej Północnej Polsce.
Dla mnie był to szczególny okres życia z jeszcze jednego względu, wraz z żoną oczekiwaliśmy wówczas narodzin pierwszego dziecka, żona była w ostatnim miesiącu ciąży.
Syn Adam urodził się 7 września 1980 r.
|
 Andrzej Osipów przed drugą bramą Stoczni Gdańskiej. Fotografia z sierpnia 1980 roku. © Andrzej Osipów.
 Fotografia wykonana na terenie Stoczni obok Sali BHP, w której odbywały się rozmowy delegatów strajkujących zakładów pracy z delegacją rządową. Sierpień 1980 roku. © Andrzej Osipów.
 Przed bramą Przedsiębiorstwa Robót Kolejowych Nr 12 w Gdańsku Oliwie przy ul. Grunwaldzkiej 417. Komitet Strajkowy Sierpień 1980. © Andrzej Osipów.
 © Andrzej Osipów.
 © Andrzej Osipów.
© Andrzej Osipów.
Sala BHP w Stoczni Gdańskiej.
|