W 1173 roku złożono klasztor w Kołbaczu, który był macierzystym klasztorem dla powstałego w Oliwie.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok - str. 25.

W 1174 roku do klasztoru w Kołbaczu (klasztor macierzysty dla oliwskiego) przybyli pierwsi mnisi z Esrom w Danii z opatem Everarardusem.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok - str. 25.

W kodeksie cystersów koronowskich (z XV w.) podano rok 1175 (i 1171) jako datę fundacji klasztoru oliwskiego. Jednak nie było to możliwe bo mnisi przybyli do macierzystego klasztoru w Kołbaczu w 1174 roku i nie posiadał jeszcze odpowiedniej liczby mnichów (60).
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok - str. 25.

W 1178 roku Sambor I, syn Subisława I wystawił pierwszy zachowany przywilej dla Oliwy. Wymieniono w nim 7 wsi: Oliwę (Oliua), Salcowitz (Szalkowice), Clambowi (Glebowo), Sterkow (Sterczów), Stanowe, Gransowi (Grezowo) i Sincimitz (Szyncyce).
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799-800.

W 1178 roku po raz pierwszy wymieniono Oliwę należącą do najstarszych miejscowości Wybrzeża. Książę Sambor przekazał wówczas Oliwę Cystersom przybyłym tu z Kołbacza pod Szczecinem.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Wybrzeże gdańskie, Warszawa 1948 rok - str. 54.

W 1178 roku Sambor I wystawił dokument nadający klasztorowi cystersów w Oliwie kilka wsi zwolnionych ze wszelkich świadczeń na rzecz księcia. "Zachowany dokument jest falsyfikatem z I połowy XIII w., chociaż zawiera prawdziwą treść".
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 33.

W 1178 roku wystawiono dokument z nadaniami dla cystersów oliwskich noszący mylną datę. Jego falsyfikat z XIII wieku znajduje się w Woj. Arch. Gdańskim.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 178.

- 1189 - opatem klasztoru oliwskiego był Ditthard.

W sobotę 02.07.1186 roku założony został w Oliwie klasztor. Pierwsi zakonnicy byli głównie Duńczykami z Esrom, ponieważ klasztor macierzysty w Kołbaczu nie posiadał odpowiedniej liczby mnichów. Potwierdza to również dokument z 28.06.1298 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W sobotę 02.07.1186 roku książę pomorski Subisław I erygował klasztor cystersów w Oliwie. W nowo założonym klasztorze zamieszkało 12 zakonników wraz z opatem Ditthardem przybyłych z opactwa w Kołbaczu.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 7.

W sobotę 02.07.1186 roku przybył do Oliwy konwent cysterski przed śmiercią swego fundatora Subisława (28.12.1187). Mówi o tym autentyczny dokument wystawiony przez Mestwina II w dniu 28 czerwca 1277 roku.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 42.

W czwartek 28.12.1187 roku zmarł Subisław, który według tradycji klasztornej był założycielem klasztoru oliwskiego.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 42.

W 1188 roku książę Sambor wystawił dokument nadający cystersom oliwskim wsie: Salkowice, Kłębowo, Starkowo, Stanowo, Gransowo i Sincemice.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 178.

W niedzielę 18.03.1188 roku książę Sambor I przekazał cystersom w Oliwie 7 wiosek (Salkowice, Klebowo, Starkowo, Stanowo albo Stawowie, Grezowo i Siecimice) w tym Oliwę (Olyua) i wiele innych przywilejów.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

- 1224 - opatem klasztoru oliwskiego był Henryk I.

Około 1205 roku (cytat) zmarł książę Sambor I (ur. ok. 1150), władca Pomorza Gdańskiego, syn Sobiesława I. Niekiedy wymienia się daty jego zgonu - 7 II i 30 XII 1207 r.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

W środę 07.02.1207 roku według nekrologów oliwskich zmarł Sambor I fundator klasztoru w Oliwie.

W środę 30.12.1207 roku według nekrologów żukowskich zmarł Sambor I fundator klasztoru w Oliwie.

W sobotę 01.05.1219 roku lub 1220 roku (cytat) zmarł książę Pomorza Gdańskiego Mściwoj I (ur. ok. 1160), syn Sobiesława I. Przypuszczalnie w 1205 r. objął godność namiestnika gdańskiego po zmarłym bracie Samborze I.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

- 1226 - opatem klasztoru oliwskiego był Kazimierz Ethler.

W 1224 roku (cytat) napadli Pomorzanie klasztor, zrabowali go i spalili, zakonników zaś wymordowali. Wypadek ten przedstawiony jest na jednym z malowanych okien w wielkim kapitularzu zamku malborskiego.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 800.

W 1224 roku opat Ethler występował jako świadek darowizny dla klasztoru oliwskiego wsi Radostowo podarowanej wraz z 10 łanami wsi Rajkowy przez Sambora brata Świętopełka.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W 1224 roku w czasie napadu Prusów zniszczone zostało pierwsze romańskie oratorium. Odbudowany kościół był już w stylu romańskim. (Cytat) obejmował dwa przęsła dzisiejszego prezbiterium, cztery pierwsze przęsła nawy środkowej oraz naw bocznych i zakrystii.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 7.

W 1226 roku lub w 1236 roku na Oliwę napadli pogańscy Prusowie. Zniszczony wówczas został jeszcze skromny klasztor i wszelkie zgromadzone dokumenty.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W 1226 roku nastąpił (cytat) zbrojny napad Prusów na Pomorze Gdańskie. Przypuszczalnie napastnicy opanowali Gdańsk i zniszczyli klasztor Cystersów w Oliwie wraz z kościołem i wymordowali zakonników.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

W środę 23.11.1226 roku Papież Honorariusz III zwolnił cystersów oliwskich z dziesięcin.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok.

W sobotę 23.12.1226 roku wydana zastała (cytat) bulla papieża Honoriusza III, w której potwierdzone zostały wszelkie posiadane dotychczas przez oliwskich cystersów posiadłości.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

W 1229 roku książę pomorski Świętopełk nadał klasztorowi w Oliwie ziemię gniewską.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W 1229 roku (cytat) Książę Świętopełk nadał klasztorowi Cystersów w Oliwie ziemię gniewską.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

- 1236 - opatem klasztoru oliwskiego był Jaracus.

W 1234 roku (cytat) Prusacy powtórnie to miejsce naszli i spalili je zabiwszy 6 konwersów tj. braci laików i 34 ze załogi.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 800.

W niedzielę 01.01.1234 roku spalony został przez Prusów klasztor Cystersów w Oliwie. Zginęło 6 zakonników i 34 osoby ze służby. Niektórzy historycy podają rok 1936.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W niedzielę 01.01.1234 roku (cytat) kolejny raz klasztor Cystersów w Oliwie splądrowany został przez Prusów. Zginęło sześciu zakonników i ponad 30 osób czeladzi.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

W poniedziałek 02.01.1234 roku (lub 1236 roku) nastąpił kolejny napad pogańskich Prusów niszczący romańską budowlę. Po odbudowie kościół był dłuższy o 2 przęsła i wyższy o 3 metry.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 7.

- 1249 - opatem klasztoru oliwskiego był Tetbrand.

W 1238 roku (cytat) oliwscy cystersi otrzymali od księcia Świętopełka Jezioro Zaspa wraz z prawem do połowu ryb.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 15.

W 1243 roku (cytat) Krzyżacy w wojnie z Świętopełkiem okolice tutejszą i klasztor ogniem zniszczyli.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 800.

W środę 26.09.1245 roku (cytat) bulla papieża Innocentego IV potwierdza posiadłości cystersów oliwskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 16.

W 1247 roku (cytat) nowej klęski doznała O. od zakonu krzyżackiego w 1247 i 1252 r., w których klasztor całkiem złupiony został.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 800.

- 1262 - opatem klasztoru oliwskiego był Albert I.

W 1252 roku (cytat) nowej klęski doznała O. od zakonu krzyżackiego w 1247 i 1252 r., w których klasztor całkiem złupiony został.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok.

W 1252 roku (cytat) po raz kolejny oliwski klasztor Cystersów został zniszczony przez Krzyżaków.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 16.

- 1263 - opatem klasztoru oliwskiego był Wichman.

W 1263 roku cystersi oliwscy zakupili od gdańskiego sołtysa Arnolda młyn na Strzyży we Wrzeszczu. Po raz pierwszy pojawiała się nazwa Wrzeszcz i informacja o istnieniu osady nad Strzyżą.
Źródło: 30 Dni, Półwiecze Seminarium Duchownego, Grunwaldzka czyli od młyna do forum biznesu, Nr 5 (73), Gdańsk wrzesień-październik 2007 rok - str. 39.

- 1277 - opatem klasztoru oliwskiego był Herman I.

W poniedziałek 11.01.1266 roku (cytat) zmarł książę Pomorza Gdańskiego Świętopełk, syn Mściwoja I i Zwinisławy. Kondukt pogrzebowy wyruszył z kaplicy grodowej do kościoła św. Mikołaja, a stamtąd do kościoła św. Katarzyny i następnie do Oliwy, gdzie władca został pochowany.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 16.

- 1278 - opatem klasztoru oliwskiego był Jan I.

We wtorek 28.06.1277 roku wystawiony został dokument przez księcia gdańskiego Mściwoja II potwierdzający fundację klasztoru w dniu 02.07.1186 roku.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

- 1282 - opatem klasztoru oliwskiego był Jan II.

W 1279 roku nastąpiła (cytat) najstarsza wzmianka pisana o wsi Przymorze należącej do klasztoru Cystersów w Oliwie; obecnie wielkie osiedle mieszkaniowe, będące przymorską częścią Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W 1279 roku nastąpił (cytat) najstarszy zapis odnoszący się do wsi Polanki, południowej części Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W sobotę 15.02.1282 roku w Kępnie książę pomorski Mściwoj II podpisał dokumenty przekazujące (po jego śmierci) ziemię pomorską królowi polski Przemysłowi II.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

- 1284 - opatem klasztoru oliwskiego był Herman II.

W 1283 roku (cytat) cysterski zakon w Oliwie otrzymał od księcia Mściwoja II cały potok Strzyża z prawem budowy na nim młynów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W niedzielę 05.03.1283 roku Mściwuj II przekazał klasztorowi oliwskiemu 15 wsi pomorskich w tym Sopot i Brodwino.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 27.

W niedzielę 05.03.1283 roku Mściwuj II przekazał klasztorowi oliwskiemu wieś Sopoth (Sopot). Wraz z nią Mściwuj przekazał klasztorowi wieś, która w przekazie z 1255 roku wymieniona jest jako Brutino. Przed 1550 rokiem włączona została przez cystersów w granice Sopotu.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Rys dziejów, Sopot 1983 rok - str. 10-11.

W niedzielę 05.03.1283 roku książę pomorski Mściwoj II przekazał klasztorowi w Oliwie wieś Sopoth (Sopot), na którą składało się wówczas 12 zagród.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Trójmiasto - Gdańsk, Gdynia, Sopot'', Gdańsk 1984 rok.

- 1290 - opatem klasztoru oliwskiego był Lambert I.

W czwartek 29.05.1285 roku kaiązę Mestwin II (cytat) potwierdza nadanie Starzyna, Zelikowa i Mesyna dla klasztoru przez księcia Świętopełka.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 121.

- 1290 - opatem klasztoru oliwskiego był Melsack Jan III.

W niedzielę 05.11.1289 roku (cytat) papież Mikołaj IV potwierdził wszystkie posiadłości ziemskie cystersów oliwskich i wziął je pod papieską opiekę.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

- 1313 - opatem klasztoru oliwskiego był Rudiger.

W niedzielę 24.12.1294 roku zmarł książę pomorski Mściwoj II. Pochowany został w Oliwie. Na jego pogrzeb przyjechał Król Polski Przemysł II.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W poniedziałek 25.12.1294 roku (cytat) po kilkumiesięcznej chorobie zmarł książę Pomorza Gdańskiego Mściwoj II, ostatni męski przedstawiciel rodu Sobiesławców. Pochowany został w kościele cysterskim w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W czwartek 09.08.1295 roku (cytat) Przemysł II, król Polski, podczas pobytu w Gdańsku zatwierdził wszystkie posiadłości i prawa klasztorowi Cystersów w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W niedzielę 25.05.1296 roku (cytat) w wystawionym w Gdańsku dokumencie książę inowrocławski Leszek, bratanek Władysława Łokietka, potwierdził dobra ziemskie posiadane przez cystersów w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 17.

W 1299 roku na przełomie kwietnia i maja do Oliwy przybył Władysław Łokietek i potwierdził wcześniejsze nadania klasztorowi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

Około 1300 roku (cytat) zbudowany został w Oliwie kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 18.

W 1303 roku Król Polski Wacław II potwierdza klasztorowi oliwskiemu lokację wsi Sopot.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Rys dziejów, Sopot 1983 rok - str. 11-12.

W 1308 roku istniał cmentarz Św. Jakuba i zapewne kościół o tej nazwie - wzmianka w dokumencie z procesu przeciwko Krzyżakom o zagarnięcie Pomorza.
Źródło: Spotkania z zabytkami, Kwartalnik popularnonaukowy. Nr 4 (14) VII, Warszawa 1983 rok - str. 17.

W sierpniu 1308 roku nastąpiło oblężenie i zajęcie Gdańska przez Brandenburczyków. Kronika oliwska z połowy XIV wieku podaje że do zajęcia Pomorza wezwała ich skłócona z Władysławem Łokietkiem rodzina Święców.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 18.

W sobotę 15.11.1308 roku oliwski opat Rüdiger zabrał do Oliwy i pochował żołnierzy gdańskich zamordowanych przez Krzyżaków.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

- 1320 - opatem klasztoru oliwskiego był Aleksander.

W latach 1313 - 1315 Gdańsk opanowała epidemia dżumy połączona z klęską głodu. Zdziesiątkowała ona wówczas ludność Gdańska. Następne groźne epidemie tej choroby wybuchały jeszcze w latach: 1352, 1382, 1427 i 1450.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 20.

W 1316 roku na drodze wymiany przejęli cystersi oliwscy od zakonu norbertanek wieś Świemirowo za wieś Chmielno.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 43.

W 1316 roku cystersom oliwskim przekazano wieś Świemirowo. Założyli nowi w jej wschodniej części folwark Karlikowo.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Rys dziejów, Sopot 1983 rok - str. 14.

W poniedziałek 25.01.1317 roku klasztor w Oliwie otrzymał drugą połowę osady Sydów, 3 łany w Żukowie i 20 podmokłych łanów na Żuławach.

- 1330 - opatem klasztoru oliwskiego był Pawel I.

W niedzielę 29.11.1320 roku zanotowano (cytat) przywilej papieża Jana XXII dla klasztoru w Oliwie, potwierdzający posiadane przez niego dobra i majątki.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 20.

W środę 03.02.1323 roku wójt tczewski Urlyk von Hugewitcz potwierdził zakończenie sporu w sprawie granic pomiędzy Kleszczewem i oliwskimi wioskami Łęgowo i Grzęsin.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

- 1355 - opatem klasztoru oliwskiego był Stanislaw I.

W 1342 roku nastąpiło (cytat) potwierdzenie przez wielkiego mistrza Ludolfa Köninga wszystkich posiadanych przez cystersów z Oliwy posiadłości na terenie Gdańska, nadanych im jeszcze przed opanowaniem miasta przez Krzyżaków.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 22.

W sobotę 31.10.1342 roku wilki mistrz krzyżacki Ludwik Könih wystawił cystersom dokument potwierdzający ich majętności.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W 1350 roku występuje pierwsza wzmianka o najstarszym (może już z XII wieku) młynie (VIII) stojącym niegdyś między Szafarnią a Spichrzem Klasztornym.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 1350 roku (cytat) w klasztorze Cystersów w Oliwie powstała tzw. kronika oliwska, dzieło polskiego opata Stanisława, zawierająca informacje historyczne do 1350 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 23.

W piątek 25.03.1350 roku (cytat) wskutek pożaru znacznemu zniszczeniu uległy kościół i klasztor Cystersów w Oliwie. Zdarzenie miało miejsce w Wielki Piątek […] Iskra spadła na słomiany dach jednego z budynków i spowodowała groźny w skutkach pożar.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 23.

W piątek 25.03.1350 roku w Wielki Piątek na skutek zapalenia się sadzy w kominie kościół i klasztor spłonął.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 7.

W 1355 roku w trakcie odbudowy oliwskiego klasztoru: powiększono kościół o 4 przęsła, 2 krotnie poszerzono północną nawę boczną, wybudowano i sklepiono ambit oraz chór.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 7.

- 1370 - opatem klasztoru oliwskiego był Wesselus.

- 1378 - opatem klasztoru oliwskiego był Roden Albert II.

- 1388 - opatem klasztoru oliwskiego był Siferidus.

- 1394 - opatem klasztoru oliwskiego był Runge Mikolaj I.

- 1399 - opatem klasztoru oliwskiego był Mikolaj II.

- 1404 - opatem klasztoru oliwskiego był Paester Mikolaj III.

- 1405 - opatem klasztoru oliwskiego był Jakub.

- 1409 - opatem klasztoru oliwskiego był Jakub.

- 1418 - opatem klasztoru oliwskiego był Runge Mikolaj I.

W 1416 roku w Oliwie panowała Epidemia.

- 1432 - opatem klasztoru oliwskiego był Bernard I.

W 1427 roku w Oliwie panowała Epidemia.

- 1440 - opatem klasztoru oliwskiego był Bernard II.

W czwartek 03.09.1433 roku wojska husyckie nie mogące zdobyć Gdańska spustoszyły Oliwę.

- 1444 - opatem klasztoru oliwskiego był Jan IV.

- 1454 - opatem klasztoru oliwskiego był Mikołaj IV.

- 1464 - opatem klasztoru oliwskiego był Henryk III König.

We wtorek 09.05.1457 roku przybył do Oliwy król polski Kazimierz Jagiellończyk by odebrać przysięgę wierności od rycerzy z ziemi puckiej i lęborskiej.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1460 roku (cytat) polskie oddziały konne, liczące ok. 600 żołnierzy, zajęły opactwo cysterskie w Oliwie i przekształciły go w wartownię, otoczoną wałami i fosami.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 42.

- 1469 - opatem klasztoru oliwskiego był Paweł II.

- 1474 - opatem klasztoru oliwskiego był Reuse Mikołaj V.

- 1488 - opatem klasztoru oliwskiego był Muskendorff Mikołaj VI.

- 1493 - opatem klasztoru oliwskiego był Unger Mikołaj VII.

- 1498 - opatem klasztoru oliwskiego był Gedaue Michał I.

- 1500 - opatem klasztoru oliwskiego był Smithing Piotr.

- 1504 - opatem klasztoru oliwskiego był Krokow Jerzy.

- 1518 - opatem klasztoru oliwskiego był Stolzenfot Grzegorz.

- 1537 - opatem klasztoru oliwskiego był Wawrzyniec.

- 1545 - opatem klasztoru oliwskiego był Bartłomiej.

W 1540 roku młyn (II) znajdujący się niegdyś na dzisiejszym Przymorzu (Konradshammer) przeszedł na własność rajcy gdańskiego Conradi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 01.07.1542 roku opat Bartłomiej brał udział wraz z przeorem Adrianem (opat w latach 1545-1549) w wyborze opata pelplińskiego Jodokusa Krohna.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 27.

- 1549 - opatem klasztoru oliwskiego był Adrian.

- 1557 - opatem klasztoru oliwskiego był Schlieff Lambert.

W poniedziałek 01.07.1549 roku zmarł opat Adrian. W Echo sepulchralis [rękopis księdza Jana Gotfryda Borka] wymieniony jest jako 26 opat.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 27.

W 1550 roku dwaj gdańszczanie otrzymali od klasztoru zezwolenie na budowę kuźnicy. Byli nimi Hans von Hagen i Qiderigk Kneipf.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W sobotę 30.07.1552 roku (cytat) w czasie kolejnej przejażdżki, przebywający w Gdańsku władca Polski Zygmunt II August odwiedził Oliwę.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 58.

W dniach 15 i 18.02.1557 roku gdańskie wojska pod dowództwem Hansa Winkelbacha spaliły kościół i zabudowania klasztorne.

- 1560 - opatem klasztoru oliwskiego był Kacper Geschkau.

- 1569 - opatem klasztoru oliwskiego był Loka Mikołaj VIII.

- 1584 - opatem klasztoru oliwskiego był Kacper Geschkau.

We wrześniu 1576 roku (cytat) w czasie rozruchów i tumultów antypolskich w Gdańsku obrabowane zostały kościoły i klasztory Karmelitów i Brygidek oraz Cystersów w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 65.

W 1577 roku w czasie napadu gdańszczan na klasztor został spalony najstarszy oliwski młyn (VIII).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W dniach 15 i 18.02.1577 roku najemne wojska gdańskie pod dowództwem Hansa Winkelbacha spustoszyły i paliły klasztor oliwski. Odbudowę rozpoczęto rok później, i trwała ona przez pięć lat.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 8.

W poniedziałek 16.12.1577 roku Stefan Batory wystawił dokument nakazujący m.in. Zapłatę klasztorowi w Oliwie 20.000 marek tytułem odszkodowania za zniszczenia.
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 148.

- 1588 - opatem klasztoru oliwskiego był Kostka Jan.

W sobotę 07.10.1587 roku przybył do Oliwy król Polski Zygmunt III Waza by zaprzysiąc "pacta conventa".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

- 1616 - opatem klasztoru oliwskiego był Konarski Dawid.

W 1591 roku Jan Doryngowski zasłużony wobec klasztoru otrzymał od opata Dawida Konarskiego teren, na którym postawił początkowo młyn (IV - ul. Pomorska 94) pracujący jako kuźnica żelaza i dwór (zburzony po 1945 roku).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1594 roku wystąpiła pierwsza wzmianka o młynie IX stojącym przy ul Spacerowej 18. Młyn należał wówczas do wójtów klasztornych i pracował jako folusz.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1594 roku w renesansowym refektarzu (cytat) opat Dawid Konarski podjął wystawnym obiadem króla Zygmunta III Wazę.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 17.

W dniach 07 i 09.08.1594 roku biskup włocławski Hieronim Roznażewski poświęcił 14 ołtarzy bocznych w katedrze oliwskiej.

We wtorek 14.08.1594 roku (cytat) Hieronim Rozrażewski, biskup włocławski (1581-1600), konsekrował kościół oliwski.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 8.

W piątek 31.08.1594 roku odwiedził klasztor Cystersów w Oliwie Zygmunt III.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 71.

W 1596 roku Wartenberg-Preuss wybudował nad potokiem oliwskim młyn (V) przy dzisiejszej ul. Grunwaldzkiej (nie istnieje) pracujący wówczas jako kuźnica żelaza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1597 roku następuje pierwsza wzmianka o młynie (XV) przy ul. Bytowska 4.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1597 roku Jan Klinghammer odsprzedaję posiadłość (dworek - ul. Bytowska 1) wraz z młynem (XIII - przy ul. Bytowskiej 2) opatowi Dawidowi Konarskiemu, który przekazał ją konwentowi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W latach 1597 - 1947 największy młyn (XIII) nad Potokiem Oliwskim pracował jako kuźnica. W 1962 roku (cytat) - zachowało się jedynie urządzenie.
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 259.

W 1599 roku (cytat) osiadł w Gdańsku, pochodzący ze śląska malarz Hermann Han, pracujący głównie dla klasztorów w Oliwie i Pelplinie. Namalował kilka obrazów także gdańskich kościołów. Od 1622 r. działał w Chojnicach, gdzie zmarł w marcu 1628 r.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 73.

Około 1600 roku zbudowany został zajazd "Przed Klasztorem" (przy ul. Armii Polskiej 7).
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 259.

W 1601 roku nastąpiła pierwsza wzmianka o młynie XVI stojącym niegdyś przy ul. Bytowskiej, który pracował jako młyn prochowy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1601 roku młyn (XV) przy ul. Bytowskiej 4 kupuje gdańszczanin Jakub Szwabe.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1606 roku (cytat) opat Dawid Konarski (1564-1616) ufundował dla kościoła cysterskiego w Oliwie główny ołtarz poświęcony Świętej Trójcy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 74.

W 1608 roku przeprowadzono największe prace związane z umocnieniami obronnymi klasztoru oliwskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Budowle obronne Ziemi Gdańskiej, Gdańsk 1966 rok - str. 59-60.

W 1608 roku (cytat) osiadł w Gdańsku pochodzący z Fryzji Arndt Dickmann, kupiec i żeglarz, w 1627 r. admirał polskiej floty w bitwie pod Oliwą ze Szwedami.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 74.

W 1609 roku gdańszczanin Jerzy Hein wybudował w Jelitkowie młyn (I), który służył do przemiału kości (fabrica ossum). W 1611 roku przekształcił zakład na tartak.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1611 roku po podziale dóbr między konwentem i opatem najstarszy młyn (VIII) przyznany został konwentowi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1611 roku Jakub Szwabe właściciel młyna (XV) przy ul. Bytowskiej 4 wykupuje jeszcze od jezuitów resztę majętności.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1611 roku Jerzy Hein przekształcił swój młyn (I) w Jelitkowie zakład na tartak. Wcześniej zakład służył do przemiału kości (fabrica ossum).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1613 roku młyn (IX) stojący przy ul. Spacerowej 18 odkupiony został przez konwent, który przystosował go do przemiału zboża.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1615 roku Jakub Szwabe popełnia samobójstwo ze względu na wykryte malwersacje, których się dopuścił będąc urzędnikiem gdańskim. Sprawa była tak głośna, że od tego czasu dolina nazywana była doliną Szwabego. Nazwa przetrwała do końca wojny w 1945 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1615 roku nastąpiła pierwsza wzmianka o młynie XIV przy ul. Bytowskiej, w którym pracowała II kuźnia młotowa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1630 - opatem klasztoru oliwskiego był Trebnic Adam.

W 1616 roku zanotowano w wilkierzu oliwskim, że karczmarz ma być zaopatrzony we wszelkie towary dla podróżnych pod groźbą utraty przywileju oraz, że nie może karczmarz obcego piwa podawać.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W czwartek 17.05.1616 roku (cytat) zmarł w Oliwie Dawid Konarski, opat klasztoru Cystersów od 1589 r. Uporządkował on gospodarkę klasztoru, ufundował nowy główny ołtarz, otworzył galerię portretów założycieli i dobrodziejów, […] zamówił […] nagrobek książąt pomorskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 77.

W latach 1616 - 1630 opatem był Adam Trebnic.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 09.11.1623 roku ostatni raz Król Polski Zygmunt III Waza przejeżdżał przez Oliwę udając się do Gdańska. Jego druga żona Konstancja Austriaczka odwiedziła wówczas klasztor oliwski.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1627 roku pod Oliwą polska flota pod dowództwem admirała Idziego Dicmanna stoczyła zwycięską bitwę ze Szwedami.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1628 roku posiadłość przy dzisiejszej ul. Bytowskiej 1 i 2 przechodzi na własność rodziny Remus i pozostaje ich własnością do 1733 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W środę 28.11.1628 roku stoczona została bitwa pod Oliwą, którą widzieli z brzegu mieszkańcy Sopotu.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Rys dziejów, Sopot 1983 rok - str. 19.

- 1638 - opatem klasztoru oliwskiego był Grabiński Jan.

W 1636 roku młyn (XXI) przy ul. Kościerskiej 10 zakupiła zamożna rodzina gdańska Uphagenów. W tym czasie młyn produkował proch.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 22.05.1636 roku uczestniczył w procesji Bożego Ciała francuski poseł Klaudiusz de Mesmes hr. d'Avaux.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1637 roku Konstanty van Holten ze znanej rodziny gdańskiej zakupił młyn (I) w Jelitkowie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W poniedziałek 3.02.1637 roku Michał Konarski po rozstrzygnięciu (cytat) w Piotrkowie sprawy Cerwonego Dworu (Rothof) i Zbrachlina, nazajutrz wraz z Aleksandrem Grabińskim podpisał weksel.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 109.

- 1639 - opatem klasztoru oliwskiego był Grabiński Aleksander.

- 1641 - opatem klasztoru oliwskiego był Konarski Michał.

Około 1640 roku nastąpiła wzmianka mówiąca o młynie XI (niegdyś przy ul. Kwietnej 21, 22, 23), który był własnością rodziny Haein i pracował jako kuźnica żelaza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1667 - opatem klasztoru oliwskiego był Kęsowski Aleksander.

W 1642 roku nastąpiła pierwsza wzmianka o dworze (I) przy ul. Polanki 125. Dwór zakupił od kowala Martena Kulika kupiec gdański Szymon Schlepp.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1646 roku wymieniono nieistniejący już młyn (XII) przy ul. Kwietnej, który pracował wówczas jako "mały młyn prochowy".
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W dniach 10 - 11.02.1646 roku przebywała w Oliwie księżniczka Mantui Ludwika Maria Gonzaga podróżująca przez Gdańsk do Warszawy by poślubić króla Jana Kazimierza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1647 roku nastąpiła jedyna wzmianka o młynie XXIV znajdującym się niegdyś w pobliżu młyna przy ul. Karwieńskiej 3, która mówiła o przywileju przez Daniela Zinka na fabrykę i gospodę.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1648 roku wystąpiła pierwsza wzmianka o posiadłości i młynie (XVII) stojącym niegdyś przy ul. Bytowskiej 5 kiedy to właścicielem posiadłości został Samuel Haewel.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1649 roku cały obszar wraz z młynem i dworkiem znajdujący się przy obecnej ul. Karwieńskiej 3 należał do gdańszczanina Stefana Berneta.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1650 roku A. Pilgram sprzedał młyn V pracujący jako młyn prochowy Conreliusowi Flämingowi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W środę 25.09.1651 roku odwiedził klasztor cystersów w Oliwie Jan Kazimierz, który przybył do Gdańska Wisłą w dniu 19.09.1651 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 86.

W 1652 roku młyn (I) w Jelitkowie pracował jako kuźnica stali.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1652 roku burmistrz gdański Ehler odziedziczył (od Conradich) posiadłość Konradshammer (młyn II) znajdującą się na dzisiejszym Przymorzu. Młyn pracował jako młyn do przemiału zboża.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 16.05.1652 roku (cytat) w kościele cysterskim w Oliwie pochowano Kaspra Förstera, muzyka i kompozytora, działającego w Gdańsku od 1603 r. Od 1627 kapelmistrzem kościoła Mariackiego, a od 1617 także księgarzem i wydawcą.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 86.

Na początku 1656 roku wojska szwedzkie działające w pobliżu Gdańska zdobyły Oliwę, ale w już w marcu wojska gdańskie odzyskały Oliwę.
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 225.

W 1657 roku posiadłość przy ul. Bytowskiej 5 była własnością malarza gdańskiego Adolfa Boya (1612-1680).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

We wtorek 03.01.1657 roku (cytat) szwedzkie wojska generała Douglasa dokonały rabunku terenów Oliwy, Wrzeszcza i Strzyży.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 88.

W 1660 roku w Oliwie zawarto (cytat) pokój między Polska a Szwecją, dzięki któremu arcyksiążę Brandenburgii stał się niezależnym władcą Prus Wschodnich.
Źródło: Ph. Rothstein, Przewodnik po Gdańsku i okolicy - Reprint - 30 dni nr 1/2 (27/28), Gdańsk 1894, styczeń 2001 rok - str. 67.

Około 1660 roku przebudowany został (z dwnego gotyckiego) pocysterski szpital św. Łazarza. Stoi tuż przy pętli tramwajowej (ul. Armii Radzieckiej 1).
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 259.

W 1660 roku w klasztorze oliwskim podpisano traktat pokojowy, który zamknął długoletni okres wojen ze Szwecją.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W sobotę 30.04.1660 roku odwiedził Oliwę Król Polski Jan Kazimierz.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W środę 03.05.1660 roku w sali pokoju (Friedenssaal) podpisano pokój oliwski.
Źródło: Bernhard Voss. Ostseebad und Luftkurort Oliva-Glettkau in Westprussen, Oliva 1910 (około) rok - str. 1-6.

W środę 03.05.1660 roku Gdańsk z wielką radością uczcił podpisanie pokoju w Oliwie i dzień ten ogłosił dorocznym świętem.
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 229.

W środę 03.05.1660 roku (cytat) w klasztorze oliwskim podpisano traktat pokojowy między Polską a Szwecją […] Z tej okazji ukazało się w Gdańsku wiele druków okolicznościowych oraz zostały wydane medale pamiątkowe przez Johana Höhna starszego i J. Buchheima w Wrocławia.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 89.

We wtorek 16.08.1660 roku (cytat) w Gdańsku przedstawiciele Polski i Szwecji wymienili dokumenty ratyfikacyjne traktatu pokojowego zawartego 3 maja w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 89.

W 1661 roku posiadłość przy ul. Karwieńskiej 3 należała do dr Märesiusa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1683 - opatem klasztoru oliwskiego był Łoknicki Krzysztof Karol.

W 1672 roku młyn IV i dworek przejął Gottfried Günter.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1672 roku (cytat) opat oliwski Michał Antoni Hacki założył przy klasztorze drukarnię wraz z papiernią i introligatornią. Działała do 1702 r. tłocząc 150 książek, w tym 22 pozycje w języku polskim.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 91.

W środę 02.02.1673 roku (cytat) zmarł w Oliwie Kasper Förster Młodszy (ur. w lutym 1616). Kapelmistrz, śpiewak, kompozytor. Działał na dworze Władysława IV w Warszawie, potem w Danii, Gdańsku i Hamburgu.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 91.

W 1676 roku klasztor oliwski uzyskał przywilej zezwalający na założenia drukarni od Króla Polski Jana III Sobieskiego.
Źródło: Czesław Skonka, Jan III Sobieski na Pomorzu Gdańskim, Warszawa 1985 rok - str. 44, 74.

W dniach 06 i 07.12.1677 roku w Oliwie przebywał wraz z małżonką (Marysieńką) Król Polski Jan III Sobieski. Przyjmował ich opat Krzysztof Łoknicki.
Źródło: Czesław Skonka, Jan III Sobieski na Pomorzu Gdańskim, Warszawa 1985 rok - str. 15, 44, 74.

W dniach 06 i 07.12.1677 roku przebywał w Oliwie Król Polski Jan III Sobieski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 93.

W sobotę 16.01.1678 roku Król Polski Jan III Sobieski wraz z małżonką Marysieńką przyjechali do Oliwny na bankiet wydany przez posła francuskiego.
Źródło: Czesław Skonka, Jan III Sobieski na Pomorzu Gdańskim, Warszawa 1985 rok - str. 15, 44, 74.

W sobotę 16.01.1678 roku przebywał w Oliwie Król Polski Jan III Sobieski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 93.

W czwartek 03.05.1678 roku (cytat) zaatakowana została przez gawiedź miejską prowadząca z Oliwy procesja zorganizowana przez karmelitów gdańskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 94.

W 1682 roku posiadłość przy ul. Bytowskiej 5 (młyn XVIII) nabywa sekretarz królewski Jerzy Wachschläger od jego poprzedniego właściciela Andrzeja Krügera.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1703 - opatem klasztoru oliwskiego był Hacki Michał Antoni.

W latach 1683 - 1703 Michał Antoni Hacki był pięćdziesiątym trzecim opatem cystersów oliwskich.
Źródło: Roman Kaleta, Sensacje z dawnych lat, Wrocław 1980 rok.

W 1688 roku (cytat) z fundacji opata Michała Hackiego powstał barokowy główny ołtarz w kościele cysterskim w Oliwie. Wykonany z czarnego marmuru z centralnym obrazem Andrzeja Stecha przedstawiającym Matkę Boską i św. Bernarda.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 96.

W 1688 roku (cytat) opat oliwski Michał Antoni Hacki pokrył część kosztów budowy głównego ołtarza Karmelitów na Starym Mieście.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 96.

W czerwcu 1692 roku po sztormie morze wyrzuciło w pobliżu Oliwy 5 masztów, które miały być załadowane na francuską fleutę ”Le Profond”. Opat Hacki zgodnie z prawem morskim nie chciał oddać masztów. Jednak kapitan Boublet przekonał opata przypływając po nie z 70 zbrojnymi.
Źródło: Roman Kaleta, Sensacje z dawnych lat, Wrocław 1980 rok - str. 413-414.

W 1697 roku Gottfried Günter gościł w swej posiadłości (młyn IV) kandydata do tronu polskiego francuskiego księcia Conti i jego polskich zwolenników.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W niedzielę 28.09.1697 roku zacumowało na redzie pod Jelitkowem sześć okrętów dowodzonych przez Jeana Barta z pretendentem do korony polskiej Franciszkem Ludwikiem Burbonem, księciem Conti.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 97.

W poniedziałek 05.10.1697 roku (cytat) książę Conti wydał drukowany w klasztorze oliwskim manifest do narodu polskiego, współredagowany przez biskupa płockiego Jędrzeja Załuskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 97.

W dniach 08 i 09.11.1697 roku przybili do Oliwy rajtarzy Augusta II Sasa by rozpędzić zwolenników księcia Conti kandydata na tron Polski.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W niedzielę 09.11.1697 roku (cytat) po ataku tysiącosobowego oddziału polskiego generała Michała Brandta na żołnierzy i świtę księcia Contiego w obozie pod Oliwą, Francuzi po szybkim załadunku na okręty natychmiast opuścili rejon Gdańska, kierując się do Francji.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 98.

W sobotę 21.03.1698 roku odwiedził Oliwę Król Polski August II Sas.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1700 roku kolejny właściciel Jan Metzger uruchamia w młynie XV kuźnicę miedzi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1702 roku urodził się Jacek Józef Rybiński, który od 1740 do 1782 roku sprawował funkcję opata oliwskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 116.

- 1722 - opatem klasztoru oliwskiego był Dąbrowski Kazimierz Benedykt.

W niedzielę 28.01.1703 roku (cytat) w Oliwie zmarł Michał Antoni Hacki (ur. około 1630) r. opat cystersów oliwskich. Założyciel drukarni klasztornej w 1672 r. Sekretarz i dyplomata króla Jana III Sobieskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 99.

W latach 1708 - 1861 właścicielem posiadłości przy dzisiejszej ul. Bytowskiej 5 (młyn XVIII) była rodzina Wejcherów. Młyn pracował wówczas jako kuźnica żelaza i chwilowo miedzi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1709 roku grasowała (cytst) w Oliwie i w okolicy zaraza. W samym opactwie pochłonęła spośród zakonników 9 ofiar. Zakonnicy otoczyli ludność opieką duszpasterską. Msze i sprawowanie sakramentów odbywało się w kaplicy p.w. św. Bernarda w Wielkiej Bramie wjazdowej (Porta Magna). Odtąd nazwano tą kaplicę "Kaplicą Zarazy" ("Pestkapelle").
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok - str. 42.

W 1714 roku w Sopocie podlegało opatowi oliwskiemu pięć chat rybackich.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 43.

W 1716 roku w młynie VI stojącym obecnie przy domu młynarza przy ul. Grunwaldzkiej Andrzej Prätorius uruchomił olejarnię.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W dniach 08 - 12.04.1716 roku przebywał w Oliwie Król Polski August II Sas.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1717 roku (cytat) Według tradycyi klasztornej założył Oliwę Subisław I Stary, książę pomorski, który przyjąwszy wiarę chrześcijańską, r. 1170 sprowadził tu cystersów z klasztoru w Kolbaczu pod Pyrzycami na zach. Pomorzu.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 779.

W sobotę 18.03.1717 roku książę pomorski Sambor I wystawił dokument nadający cystersom 7 wiosek oraz szereg licznych przywilejów. Dokument ten nie jest jednak autentyczny (kopia z połowy XIII w.) a za datę wystawienia dokumentu przyjmuje się 18.03.1188 rok (G. Labuda).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1721 roku dwór (I) przy ul. Polanki 125 należał do gdańskiej rodziny Walter.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1740 - opatem klasztoru oliwskiego był Zalewski Franciszek Mikołaj.

W 1723 roku (cytat) obok parku w Oliwie powstał spichrz opacki, dziś siedziba Muzeum Etnograficznego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 104.

W 1724 roku opat Zalewski wystawił pismo, w którym wymieniono sopockiego rybaka Radzika i m.in.. Jego sąsiadów: Gotfryda, Czajkę i Dawida Kurowskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 43.

W 1734 roku został zburzony w Jelitkowie młyn I oraz na Przymorzu młyn II i młyn III przez stacjonujący w Jelitkowie oddział Kozaków.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1734 roku w sąsiedztwie młyna V stacjonuje wojsko rosyjskie (Kozacy).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W czwartek 19.07.1734 roku (cytat) w rejon Gdańska przybył król August III Sas, zatrzymując się w klasztorze Cystersów oliwskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 107.

W środę 25.07.1734 roku (cytat) w Oliwie, w otoczeniu senatorów i panów polskich, August III przyjął delegację Gdańska z aktem poddania i wierności. Pomimo zaproszenia odmówił odwiedzin miasta.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 107.

W niedzielę 29.07.1734 roku (cytat) w wystawionym w Oliwie dokumencie król (August III Sas) potwierdził wszystkie przywileje i wolności dla Gdańska.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 107.

W poniedziałek 30.07.1734 roku (cytat) August III Sas opuścił Oliwę, udając się do Drezna.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 107.

W 1737 roku zmarł J. Hülsen. Jego nagrobek znajduje się w ambicie katedry oliwskiej. Wykonany został w 1760 roku przez gdańskiego rzeźbiarza Jana Henryka Meissnera.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1782 - opatem klasztoru oliwskiego był Rybiński Jacek Józef.

W 1740 roku dwór (I) przy ul Polanki 125 nabywa za 1550 Fl. Ernest Gottlieb Dorne.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Po 1750 roku posiadłość przejęła rodzina Löbel przerabiając zakład na młyn do produkcji prochu, który czynny był do 1810 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W latach 1754 - 1756 (cytat) staraniem opata Jacka Rybińskiego zbudowany został w Oliwie rokokowy pałac opacki w rozległym parku-ogrodzie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 111.

W 1760 roku w ambicie postawiono nagrobek podkomorzego J. Hülsen (zm. 1737) wykonany przez gdańskiego rzeźbiarza Jana Henryka Meissnera.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1763 roku młyn III na Przymorzu należący do posiadłości konradshammer przerobiony został na folusz.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 22.01.1763 roku Jan Wulf wstąpił do klasztoru i jako brat Michał rozpoczął budowę wielkich organów.
Źródło: Roman Wyrobek, Maria Odyniec, Organy oliwskie Gdańsk 1958 rok.

W 1764 roku opat Jacek Rybiński wydał zarządzenie określające powinności i prawa rybaków.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 43.

W 1767 roku nastąpiła wzmianka o młynie X mówiąca iż znajdował się w nim piec służący do przetopu stali i miedzi oraz mieszkania dla siedmiu pracowników.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sierpniu 1768 roku nastąpił (Cytat) pierwszy pobyt w Gdańsku biskupa warmińskiego Ignacego Krasickiego. Bywał w Oliwie na zaproszenie opata cystersów Jacka Rybińskiego. Do gdańska przybywał jeszcze trzynaście razy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 113.

- I rozbiór Polski.

W 1772 roku we wsi Sopot należącej do klasztoru oliwskiego mieszkało 18 rodzin rybackich, m.in.: Abrahamy, Amorty, Kurowscy, Pozańscy, Czajki.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 44.

W czwartek 05.08.1772 roku podpisany został traktat. Fryderyk II Wielki zajął m.in. Pomoże Gdańskie wraz z Oliwą.
Źródło: Brak.

W poniedziałek 01.11.1772 roku Fryderyk II wydał akt przejmujący wszystkie dobra klasztoru oliwskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Sopot, Szkice z dziejów, Gdańsk 1975 rok - str. 44.

W poniedziałek 01.11.1772 roku (cytat) Prusacy skonfiskowali wszystkie dobra klasztoru oliwskiego, w tym w Oliwie, Brzeźnie, Jelitkowie i na Zaspie, sprzedając je prywatnym właścicielom. Folwark oliwski oddano potem konwentowi w dzierżawę.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 114.

- 1803 - opatem komisarycznym klasztoru oliwskiego był Hohenzollern Karol.

W środę 15.04.1782 roku zmarł w Pałacu Opatów ostatni polski opat Józef Jacek Rybiński.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W środę 15.04.1782 roku (cytat) zmarł w Gdańsku opat klasztoru Cystersów w Oliwie, Jacek Józef Rybiński (ur.. w 1702). Działał na arenie politycznej, inicjator powstania nowych ogrodów w kościele, fundator ołtarzy, zbudował nowy pałac opacki, założył […] słynny park.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 116.

W 1783 roku w Dolinie Radości w miejscu gdzie pracował młyn XIX (powyżej nadleśnictwa przy ul. Bytowska 5) uruchomiono hodowlę ryb.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1790 roku nastąpiła wzmianka mówiąca że młyn XVI (niegdyś przy ul. Bytowskiej) pracował to tego roku jako młyn prochowy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- II rozbiór Polski.

- III rozbiór Polski.

W niedzielę 01.06.1798 roku w pałacu w Oliwie opat klasztoru Cystersów Karl Johan von Hohenzollern gościł króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, który przybył do Gdańska 30 maja 1798 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 122.

W 1800 roku nastąpiła druga wzmianka o młynie XIV przy ul. Bytowkiej kiedy zmieniono bieg (koryto) trzech dopływów potoku oliwskiego by zasilić stawy młyńskie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 1800 roku wzniesiono budynki przy ul Kościerskiej 10 (młyn XXI). Około tego roku istniał również staw przy drodze pomiędzy młynem XXI i XV - ul. Kościerska 10 i Bytowska 1.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- 1831 - opatem komisarycznym klasztoru oliwskiego był Hohenzollern Józef.

W niedzielę 11.08.1803 roku (cytat) zmarłą w Oliwie Karl Johan von Hohenzollern (ur. 22 VII 1732), opat klasztoru Cystersów, biskup chełmiński i warmiński.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 124.

W 1804 roku zaczął urzędowanie w Domu Bramnym (ul. I Armii Polskiej 15) wójt oliwski.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

- 1814 - I Wolne Miasto Gdańsk.

W 1807 roku Nowy Port włączono do Gdańska. Wcześniej jego grunty wchodziły w skład gruntów oliwskich.
Źródło: Ph. Rothstein, Przewodnik po Gdańsku i okolicy - Reprint - 30 dni nr 1/2 (27/28), Gdańsk 1894, styczeń 2001 rok - str. 73.

W 1811 roku wymieniono pierwszy raz młyn (XXII) leżący niegdyś na przedłużeniu ul. Kościerskiej powyżej młyna prochowego. Pracował on wówczas jako folusz (przetwórnia sukna).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1820 roku na terenie młyna IV powstałą fabryka broni. Zamieniona ona została później na odlewnię żelaza.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1822 roku zrujnowany młyn (XXI) przy ul. Kościerskiej 10 zakupił Salamon Möske i przerobił go na młyn zbożowy czynny jeszcze w XX wieku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1822 roku Oliwa połączona została z Gdańskiem drogą bitą, po której kursowały codziennie omnibusy do Sopotu.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1826 roku młyn V został przerobiony na młyn do przemiału zboża.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1827 roku następnym właścicielem młyna (XV) przy ul. Bytowskiej 4 zostaje Hildebrand, który uruchamia w nim kuźnię żelaza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1827 roku (być może) powstała w młynie XVI (niegdyś przy ul. Bytowskiej) kuźnica stali należąca do Christiana Hildebranda.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1830 roku na miejscu młyna II na Przymorzu wybudowano kuźnię czynną do 1880 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 1830 roku młyn XIII (kuźnica) przechodzi na własność Daniela Mągołowskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

- likwidacja klasztoru oliwskiego.

W 1831 roku nastąpiła kasata klasztoru oliwskiego. Kościół zamieniono na parafialny.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Wybrzeże gdańskie, Warszawa 1948 rok - str. 55.

W 1831 roku Oliwa liczy prawie tysiąc mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W środę 01.10.1831 roku (w dniu kasaty klasztoru) biblioteka klasztorna liczyła przeszło 6.000 tomów. Nową bibliotekę klasztorną założył i stale kompletował opat Dawid Konarski.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W środę 01.10.1831 roku nastąpiła (Cytat) kasacja klasztoru Cystersów w Oliwie, zarządzona przez króla pruskiego. Kościół pocysterski stał się parafialnym dla Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 148.

W środę 01.10.1831 roku (cytat) władze pruskie zlikwidowały klasztor cysterski w Oliwie. Kościół cystersów i część zabudowań klasztornych przydzieliły parafii katolickiej.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 8.

W 1832 roku powstał w Oliwie przy ul. Opackiej cmentarz (obecnie komunalny). Zajmuje powierzchnię 4,84 ha. Wpisany został do rejestru zabytków (A-919/85) ze względu na starodrzew i zabytki architektury: 4 bramy, kaplica, ogrodzenie.
Źródło: Praca zbiorowa, Wykaz zabytkowych cmentarzy w Polsce. Województwo Gdańskie, Warszawa 1996 rok - str. 12.

W 1832 roku (cytat) powstały cmentarze parafialne w Oliwie - katolicki i ewangelicki, między ulicami Czyżewskiego i Opacką.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 148.

W sobotę 14.11.1833 roku (cytat) pensjonariuszy dawnego domu pracy przymusowej na Osieku przeniesiono do zakupionego przy ul. Polanki 124 w Oliwie (Dwór II). W ośrodku miało przebywać 350 pensjonariuszy. Część pracowała w warsztatach krawieckich i stolarskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 148.

W 1834 roku kościołem parafialnym jest dziś (1885 rok) kościół św. Jakuba, który w 1834 roku został wydany protestantom.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1834 roku (cytat) dotychczasowy katolicki kościół parafialny św. Jakuba w Gdańsku-Oliwie władze pruskie przekazały wraz z plebanią miejscowej gminie ewangelickiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 148-149.

W środę 26.09.1836 roku (cytat) w Oliwie zmarł Joseph von Hohenzollern (ur.20 V 1776), ostatni opat klasztoru w Cystersów i biskup warmiński. Po jego śmierci pałac opatów przeszedł na własność państwa. Mieszkali w nim wysokiej rangi urzędnicy pruscy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 149-150.

W 1840 roku (około) w Oliwie odbywały się 4 jarmarki rocznie.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1840 roku zakończono działalność młyna (XII) stojącego niegdyś przy dzisiejszej ul. Leśnej.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 09.03.1840 roku w Oliwie zaczęto organizować jarmarki, które odbywały się co roku w dniach 9 marca i 10 października, na których handlowano końmi, bydłem i innymi produktami wiejskimi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1847 roku młyn (I) w Jelitkowie pracował jako zakład do mielenia zboża.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W marcu 1848 roku (Wiosna Ludów) manifestowali mieszkańcy Mierzei Wiślanej i Oliwy. Zaniepokojeni gdańszczanie zorganizowali Straż Obywatelską.
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 412.

W 1852 roku fundowany został szpital dla ubogich mieszczący 8 osób.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W poniedziałek 01.11.1852 roku (cytat) wieś Oliwa została przekształcona w osiedle, którego wójtem został Gustaw Swchilling.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 156.

W 1855 roku na miejscu małej kuźni (młyn XIV - ul. Bytowska) uruchomiono młyn zbożowy czynny jeszcze w końcu XIX wieku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Od 1858 roku przy kościele oliwskim istniało bractwo trzeźwości.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1860 roku Oliwa liczy dwa tysiące mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1860 roku Oliwa liczyła blisko 2000 mieszkańców.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

Po 1860 roku oliwski pałac opatów przeszedł w ręce Marii Hohenzollern-Hechingen, bratanicy ostatniego opata oliwskiego Josepha von Hohenzollern.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 149-150.

Około 1860 roku budynek młyna IV znajdujący się przy ul. Pomorskiej 94 został przerobiony na młyn zbożowy. Rekonstrukcja młyna wykonana na przełomie lat 80 i 90 XX wieku przez firmę Raduis pochodzi właśnie z tego okresu.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 34-35.

W 1863 roku przyłączono do Oliwy część Doliny Radości.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1863 roku (cytat) organmistrz Emil Kaltschmidt ze Szczecina, w kościele pocysterskim w Oliwie rozpoczął remont wielkich organów, trwający 2 lata.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 161.

W 1864 roku do Oliwy przyłączono Polanki, Mühlhof (?) oraz Dolinę Schwabego nazwaną tak od nazwiska urzędnika gdańskiego, który powiesił się po wyjściu na jaw malwersacji, które popełnił.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

We wtorek 02.01.1866 roku odbyło się w Oliwie zebranie konstytucyjne Towarzystwa Rzemieślniczego, które nie przetrwało z nieznanych przyczyn.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czerwcu 1867 roku (cytat) Zarząd Towarzystwa Opieki nad Sierotami zakupił dawną posiadłość H.F. Schopenhauera w Oliwie, przy Polanki 123, tzw. III Dwór, z przeznaczeniem na sierociniec. Zakupiono również sąsiedni budynek na warsztaty rzemieślnicze dla wychowanków.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 162.

W 1868 roku Oliwa liczyła 2067 mieszkańców, w tym: 1442 katolików, 606 ewangelików, 10 menonitów, 7 żydów i 2 dysydentów, 187 domów. Zajmowała obszar 484.728 metrów kwadratowych.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W poniedziałek 16.03.1868 roku przeniesiono do zakupionego w czerwcu 1867 roku domu (Dwór III) przy Polankach 123 70 dzieci z domu przy ul. Elżbietańskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 162.

W 1870 roku młyn III na Przymorzu należący do posiadłości konradshammer przerobiony został na zakład do mielenia zboża.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 1870 roku wybudowano zajezdnię tramwajów konnych (ul. Grunwaldzka 537 - róg Pomorskiej).
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 259.

W 1870 roku doprowadzono do Oliwy sieć kolejową.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1870 roku pociągnięto przez Oliwę linię kolejową z Gdańska na Pomorze Zachodnie. Od tego momentu Oliwa przekształca się w łatwo dostępną miejscowość podmiejską.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 01.07.1870 roku (cytat) na nowej jednotorowej linii kolejowej Gdańsk-Sopot zaczęły kursować pociągi podmiejskie. Pociągi zatrzymywały się we Wrzeszczu i w Oliwie, początkowo kursowały pięć razy dziennie. Bilet z Gdańska do Sopotu kosztował 5 srebrnych groszy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 164.

W piątek 01.07.1870 roku otwarto stację Gdańsk-Oliwa wówczas Oliva. Jednak oficjalne otwarcie nastąpiło dwa miesiące później.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

W czwartek 01.09.1870 roku oficjalnie otwarto stację kolejową Oliva. Obecnie Gdańsk-Oliwa.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

W latach 1870 - 1871 w Oliwie gdy wójtem był H. Tümmler wybrukowano pierwszą ulicę - dzisiejszą opata Józefa Jacka Rybińskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W latach 1870 - 1879 ciąg ulic: I Armii Polskiej, Armii Radzieckiej i ul. Kwietna otrzymały twardą nawierzchnię.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1872 roku połączono Oliwę z Jelitkowem tramwajem konnym (omnibusem).
Źródło: Głos Wybrzeża, U stóp Wysoczyzny, Gdańsk 30 kwietnia 1999 rok.

W czwartek 01.02.1872 roku rozpoczął w Oliwie praktykę lekarską Franciszek Jan Żaczek i prowadził ją do 1881 lub 1882 roku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czwartek 13.06.1872 roku w krypcie opatów pochowany został opat Józef Jacek Rybiński.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 116.

W 1873 roku wybudowano dom nr 23 stojący przy ul. Kwietnej, który przed wojną nosił żartobliwą nazwę "zameczek mormonów".
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1873 roku zarejestrowano iż młyn (XVIII) przy ul. Bytowskiej 5 pracował jeszcze jako kuźnica.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1873 roku rozebrano nierentowny młyn (XI) stojący przy ul. Kwietnej (21, 22, 23).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W sobotę 21.06.1873 roku otwarto pierwszą linię tramwajów konnych na trasie Gdańsk-Wrzeszcz-Oliwa. 18 dwupiętrowych wagonów z 46 miejscami do siedzenia zakupiono w hamburskiej firmie E. Grumsa. Kursował co 20 minut od 6 rano do północy. Bilet kosztował 3 srebrne grosze.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 166.

W poniedziałek 23.06.1873 roku berlińska firma Quistrop doprowadziła do Oliwy z Gdańska przez Wrzeszcz linię tramwajów konnych i wybudowała stajnię dla 160 koni.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W poniedziałek 23.06.1873 roku otwarto na terenie Gdańska pierwszą jednotorową linię tramwajową na odcinku Gdańsk-Wrzeszcz-Oliwa. Elektryfikacja przeprowadzona została przez firmę AEG.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 195.

W 1874 roku rozbudowano budynek młyna (IX) stojącego przy ul. Spacerowej 18.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1874 roku Oliwa otrzymała prawa miejskie. Pierwszym burmistrzem został Jerzy Czachowski.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1874 roku zawieszono nierentowną linię tramwai konnych.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1875 roku za w czasie gdy wójtem oliwy był Georg Czachowski wybudowano przy dzisiejszej ul. opata Józefa Jacka Rybińskiego pierwszy chodnik.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W listopadzie 1875 roku skrócono trasę tramwaju konnego kursującego z Gdańska do Oliwy (cytat) ze względu na konkurencyjność kolei, trasa kończyła się we Wrzeszczu. Jedynie w sezonie letnim, przez kilka kolejnych lat, tramwaje docierały do Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 166.

W 1876 roku wybrukowano ul. Kwietną.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1877 roku utwardzono drogę do Jelitkowa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1878 roku zbudowano w Oliwie (lasy oliwskie) ujęcie wody dla Oliwy, Wrzeszcza i Nowego Portu.
Źródło: Edmund Cieślak, Czesław Biernat, Dzieje Gdańska, Gdańsk 1975 rok - str. 454.

W 1879 roku (cytat) w osadach tych znajdowało się w 1879 r. 7 młynów o 19 gankach, 1 tartak i 3 hamernie.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 779.

W 1879 roku wybrukowana ul. Cystersów od Domu Bramnego do Katedry.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1879 roku w Oliwie znajdowało się 11 młynów zbożowych.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1879 roku ze względu na małą rentowność rozebrano doprowadzoną do Oliwy linie tramwajów konnych, cześć stajen, a pozostałą część zaadoptowano na areszt dla żebraków i włóczęgów.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W latach 1879 - 1882 przeprowadzono (cytat) kapitalny remont ewangelickiego kościoła św. Jakuba w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 169.

Około 1880 roku wystąpiła wzmianka iż czynna była w młynie XVI kuźnica stali należąca do Christiana Hildebranda.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

Około 1880 roku wystąpiła wzmianka iż w młynie XVII (dawniej przy ul. Bytowskiej) czynna była kuźnica żelaza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

We wtorek 02.11.1880 roku Florian Ceynowa pisze list do Stefana Ramuła, w którym wymienia dr F. J. Żaczka z Oliwy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1881 roku przebywał w Oliwie prof. Stanisław Tarnowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego wybitny historyk literatury.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1881 roku Oliwa liczyła 3920 mieszkańców.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1881 roku (cytat) (lato) w Gdańsku, Oliwie, Sopocie, Malborku i Elblągu przebywał hrabia Stanisław Tarnowski, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Plonem podróży były wydane zapiski pt. Z wakacji.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 170.

W 1885 roku parafia oliwska obejmie: Oliwę, Polanki, Schwabenthal, Strzyż, Gletkowo, Brentowo, Freudenthal, Owczarnię, Conradshammer, Zaspę, Schellmuehle, Studzienki, Wrzeszcz, Nowy Szotland, Sobótkę, Ranbark, Wysoką, Karlikowo, Grezowo, Siemirowo i Muehlenhof.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1885 roku Oliwa liczyła 3840 mieszkańców.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1885 roku w skład tutejszej gminy Oliwa wchodzą, prócz wsi Oliwa, (cytat) nadleśn. Oliwa, os. Ernstthal, Friedensschluss, hamernia Guenthershof, os. Ludolphine, Muehlenhof, Olivabaum, Polanki, Prochownia, Schwabenthal, Strauchmuehle.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 799.

W 1885 roku z wymienionych w dokumencie fundacyjnym nazw siedmiu wsi zachowały się jedynie dwie nazwy: Oliwa i Gręzowo.
Źródło: Słownik geograficzny królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich. Tom VII, Warszawa 1886 rok - str. 800.

W 1885 roku zmarł wójt Oliwy Georg Czachowski. Po nim wójtem oliwskim został Richard Dultz kapitan wojsk pruskich.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W latach 1888 - 1889 z Oliwy do Jelitkowa poprowadzono drogę bitą.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1890 roku Oliwa liczy cztery tysiące mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W sobotę 28.02.1891 roku (cytat) w Oliwie powstał oddział gdańskiego Towarzystwa Ludowego "Jedność" z inicjatywy Józefa Czyżewskiego, Antoniego Abrahama i J. Szulca.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 177.

W niedzielę 21.02.1892 roku powstało oliwskie Towarzystwo Ludowe "Jedność". Głównymi inspiratorami byli Józef Czyżewski i Bernard Milski.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 01.04.1892 roku powołano przedstawicielstwo gminy składające się z naczelnika, 5 ławników i wybieranych radnych (24).
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W niedzielę 27.11.1892 roku odbyło się pierwsze po kilkumiesięcznej przerwie spowodowanej nagonką pruską zebranie Towarzystwa "Jedność".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1894 roku przejazd koleją z Wrzeszcza do Oliwy trwał 10 minut, z Gdańska 20 a trasę z Oliwy do Sopotu kolej pokonywała 6 minut.
Źródło: Ph. Rothstein, Przewodnik po Gdańsku i okolicy - Reprint - 30 dni nr 1/2 (27/28), Gdańsk 1894, styczeń 2001 rok - str. 65, 70.

W 1894 roku wstęp na Wzgórze Pachołek kosztuje 10 fenigów (Przebywał tu Fryderyk Wilhelm III ze swą Luizą. Karlsberg nazwę zawdzięcza imieniu biskupa warmińskiego i opata oliwskiego, Karola von Hohenzollern).
Źródło: Ph. Rothstein, Przewodnik po Gdańsku i okolicy - Reprint - 30 dni nr 1/2 (27/28), Gdańsk 1894, styczeń 2001 rok - str. 68.

W 1895 roku Towarzystwo Ludowe "Jedność" liczyło 133 członków.
Źródło: Gdańska Macierz Szkolna, Przewodnik po Gdańsku, Reprint "JMJ" Oficyna Wydawnicza, Warszawa, Gdańsk 1991, 1939 rok - str. 177.

W 1898 roku zaczęły pojawiać się pierwsze czarno białe pocztówki z widokami Oliwy.
Źródło: Pocztówki ze zbiorów Piotra Leżyńskiego.

W sobotę 10.12.1898 roku właścicielem nowego Kurhausu w Brzeźnie został A. Höcherl z Oliwy.
Źródło: Danziger Neueste Nachrichten, Danzig dn 10-12-1898 rok.

W 1900 roku spłonęła kuźnica w młynie (XV) przy ul. Bytowskiej 4. Nigdy nie została odbudowana.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1900 roku Oliwa liczy sześć i pół tysiąca mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1900 roku Oliwa liczyła 6471 mieszkańców.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1901 roku do Oliwy z Gdańska zaczął kursować tramwaj elektryczny.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W latach 1901 - 1907 wydawano "Olivaer Nachrichten".
Źródło: Praca zbiorowa, Prasa gdańska na przestrzeni wieków, Gdańsk 1999 rok - str. 184.

W 1904 roku zbudowano szkołę przy ul Opackiej (czerwoną).
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179-180.

W 1904 roku zlikwidowany został areszt dla żebraków i włóczęgów znajdujący się od 1879 roku w dawnej stajni tramwajów konnych.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W piątek 01.01.1904 roku Alois Höcherl sprzedaje panu Grabow za 360.000 marek Dom Kuracyjny z nową Halą Plażową w Brzeźnie. Höcherl jest właścicielem dworu I na Polankach.
Źródło: Danziger Neueste Nachrichten, Danzig dn 01-01-1904 rok.

W sobotę 01.10.1904 roku w hotelu Karlshof odbyło się spotkanie założycielskie towarzystwa św. Cecylii. Prezesem został nauczyciel Reiss z Oliwy, dyrygentem nauczyciel Majewski z Wrzeszcza. Próby odbywały się w każdy wtorek o godz. 20. Towarzystwo liczyło wówczas ok.. 110 osób.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 13.

W niedzielę 13.11.1904 roku obchodzono w kościele oliwskim święto Katolickiego Katolickiego Stowarzyszenia Czeladników. Odbyła się również msza (nieszpory) i procesja, w której udział brali członkowie i zgromadzeni wierni.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 13.

W 1905 roku Towarzystwo Ludowe "Jedność" liczyło 150 członków.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 177.

W niedzielę 22.01.1905 roku obchodzono w katedrze uroczystość Katolickiego Stowarzyszenia Robotników.

W kwietniu 1906 roku Oliwę odwiedza Maria Konopnicka. W katedrze trafiła na mszę kaszubską: "Więc po mszy mówiłam z nimi, że powinni tu mieć wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Że się do nie cała Polska modli, więc i oni. Ale nie mają. Tak zrobiliśmy z miejsca składkę".
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 14.

W poniedziałek 19.11.1906 roku powołano Stowarzyszenie św. Elżbiety. Spotkanie założycielskie odbyło się w przedszkolu. Stowarzyszenie opiekowało się chorymi i dziećmi przedszkolnymi.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 14.

W latach 1906 - 1910 ze względu na zwiększenie się ruchu przystąpiono do planowania rozbudowy stacji Oliva. Na obszarze stacji wykonano wiele prac ziemnych oraz wybudowano czterotorowe wiadukty nad ul. Piastowską i Pomorską. Wybuch I wojny światowej wstrzymał dalsze prace.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

W 1907 roku przyłączono do Oliwy Jelitkowo i Przymorze.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1907 roku do Oliwy doprowadzono gaz wykorzystywany również do oświetlania ulic.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W poniedziałek 01.04.1907 roku do Oliwa uzyskała bezpośredni dostęp do morza po przyłączeniu do niej Jelitkowa i Przymorza. Zaczęła rozwijać się już jako letnisko nadmorskie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W poniedziałek 01.04.1907 roku (cytat) do gminy Oliwa włączono wieś rybacką Jelitkowo i rejony dzisiejszego Przymorza.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 188.

W poniedziałek 01.04.1907 roku (cytat) poszerzono granice administracyjne Oliwy, która tworzyła jeszcze odrębną gminę. W jej obszar włączono Jelitkowo z Żabianką i Konradowo (utożsamiane z Przymorzem).
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 15.

W maju 1907 roku Stowarzyszenie św. Elżbiety zatrudniło 2 pielęgniarki, które umieszczono w chacie przy Pachołku. Utworzono również ochronkę dla dzieci. Do Stowarzyszenia należało około 400 członkiń.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 15.

W niedzielę 15.09.1907 roku w hotelu Waldhäuschen Stowarzyszenie św. Elżbiety urządziło bal dobroczynny. Zebrano wówczas 1.400 marek.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 15, 16.

W niedzielę 03.11.1907 roku w udekorowanym hotelu Waldhäuschen w największej sali odbyła się uroczystość 25-lecia kapłaństwa księdza proboszcza Schrötera. Dyrektor Dreist w imieniu parafian wygłosił mowę przywitalną.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 16.

W sobotę 18.07.1908 roku uruchomiono linię trawmwajów elektrycznych kursujących z Oliwy do Jelitkowa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W sobotę 18.07.1908 roku (cytat) pierwsze tramwaje elektryczne pojechały z Oliwy do Jelitkowa. Linia miała swój początek na Starym Rynku Oliwskim i wzdłuż parku, a potem ulicą pomorską wiodła do kąpieliska. Ta jednotorowa trasa nie łączyła się z linią Gdańsk-Oliwa.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 16, 17.

W grudniu 1908 roku (na początku) założono w Oliwie niemiecki Zawiązek Ludowy. Pierwszym przełożonym został wikariusz Donderski.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 16.

W 1909 roku w Jelitkowie zamieszkiwało 98 mieszkańców noszących nazwiska polskie, a 28 z trzydziestu paru rybaków nosiła nazwiska kaszubskie. Najczęściej spotykane nazwiska to: Kreftowie, Poznańscy i Kurowscy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W sierpniu 1909 roku (na początku) hotelu Waldhäuschen Towarzystwo św. Elżbiety zorganizowało bazar dobroczynny. Zebrano 1.800 marek.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 17.

W sierpniu 1909 roku (połowie) w (cytat) Jelitkowie przy plaży otwarto nowy dom kuracyjny z restauracją.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 19.

W poniedziałek 16.08.1909 roku na miejscu skromnych obiektów kąpielowych otwarto w Jelitkowie z dużą pompą dom zdrojowy, kabiny kąpielowe i molo.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W poniedziałek 16.08.1909 roku (cytat) w Jelitkowie otwarto nowy dom kuracyjny z restauracją.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 189.

W 1910 roku wybudowano budynek mieszkalny przy ul. Słonecznej 15.
Źródło: Przekazy ustne.

Około 1910 roku właścicielami hoteli, kawiarni, restauracji byli: Kurhausu Strauchmühle - Kreysig; Freudenthal - Baümann; Tierfelds Hotel - Weiß; Weißes Lamm - Lipkowski; Strandhalle Glettkau - H. Konietzko; Kurhaus Sommer - A. Wermter; Schweizerhaus - Demolski; Schweizerei Schwabenthal - Mrozek; Hotel Waldhäuschen - Paul Rathmann; Hotel Karlsberg - Paul Detmers; Nötzel Hotel - F. Nötzel; Olivaer Hof - C. Hinzmann; Hotel Karlhof - R. Zappe; Restaurant und Cafe Klotz - Hey; Konditorei und Cafe zum König­lichen Garten - Paul Neumann.
Źródło: Bernhard Voss. Ostseebad und Luftkurort Oliva-Glettkau in Westprussen, Oliva 1910 (około) rok - str. 1-6.

Około 1910 roku w Oliwie leczyli: Dr. Kahlke, Dr. Böcker, Dr. Klinge, Dr. Macholz.
Źródło: Bernhard Voss. Ostseebad und Luftkurort Oliva-Glettkau in Westprussen, Oliva 1910 (około) rok - str. 1-6.

W 1910 roku Oliwa liczyła 9346 mieszkańców. Około 35 procent to ludność pochodzenia polskiego, której większość stanowili Kaszubi.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czwartek 26.05.1910 roku przybyły do Oliwy trzy siostry elżbietanki. Zostały uroczyście przywitane przez Stowarzyszenie św. Elżbiety, radę parafialną i proboszcza.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 17.

W lipcu 1910 roku w Oliwie obchodzono 250 rocznicę pokoju oliwskiego. Obchody przebiegały w tonie (rzekomej) wielkiej roli elektora Fryderyka Wilhelma w rokowaniach.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1911 roku do mieszkań i hydrantów w Oliwy doprowadzono bieżącą wodę.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

We wtorek 30.05.1911 roku proboszcz Schröter poświęcił przy ulicy Cystersów nową szkołę katolicką.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 18.

W poniedziałek 14.08.1911 roku odbył się bazar dobroczynny na rzecz Sióstr Elżbietanek.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 18.

W 1912 roku Boże Ciało świętowano w hotelu Waldhäuschen. W święcie uczestniczyli ubodzy i biedni, stowarzyszenia, kuracjusze i przyjezdni goście.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 20.

W 1912 roku wybudowano pod Pachołkiem dla sióstr elżbietanek "Dom św. Bernarda". Budował go cieśla E. Klawikowski pod nadzorem rentiera Fred. Schultza. Koszt budowy wyniósł 30.000 marek. Część (12.300 marek) uzyskano ze sprzedaży chaty przy Kwietnej.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 18, 20.

W lipcu 1912 roku na bazarze dobroczynnym zebrano 2.000 marek.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 20.

W czwartek 17.10.1912 roku poświęcono "Dom św. Bernarda". Zamieszkały w nim Siostry Elżbietanki. Jedna z sióstr prowadzi w nim przedszkole.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 18, 20.

W latach 1912 - 1913 budowano liceum przy ul. Polanki.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W niedzielę 09.02.1913 roku w Domu św. Bernarda odbyło się przyjęcie dziewcząt, które skończyły szkołę na kurs kształcenia w zakresie ręcznych robótek i gotowania.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 20.

W sierpniu 1913 roku (cytat) otwarto nowy gmach szkoły. Tym razem władze Oliwy oddały do użytku budynek gimnazjalny przy ulicy Polanki.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 22.

W niedzielę 24.08.1913 roku w hotelu Waldhäuschen odbył się bazar dobroczynny zorganizowany przez Stowarzyszenie św. Elżbiety. Zebrano 1.900 marek, z których połowę otrzymały Siostry Elżbietanki.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 21.

- 1918 - I Wojna Światowa.

W 1914 roku po wybuchu wojny w sanatorium w dworze (IV) na Polankach, u diakonek i w Domu św. Bernarda zorganizowano lazarety. Do końca 1914 poległo na wojnie 20 oliwian.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 22.

W 1914 roku wydawano "Danzig-Olivaer Generalianzeiger".
Źródło: Praca zbiorowa, Prasa gdańska na przestrzeni wieków, Gdańsk 1999 rok - str. 185.

W styczniu 1914 roku wielki sztorm zniszczył kabiny kąpielowe molo i dom zdrojowy w Jelitkowie, które wiosną tegoż roku zostały odbudowane.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W piątek 01.05.1914 roku wprowadzono numerację linii tramwajowych. Do Oliwy docierała linia nr 1. Z Oliwy do Jelitkowa linia nr 10.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 23, 24.

W sobotę 01.08.1914 roku Niemcy wypowiedzieli wojnę Rosji. Powołano wszystkich dorosłych mężczyzn, którzy w niedzielę oblegali konfesjonały. Wkrótce po tym Oliwa opustoszała. Kuracjusze wyjechali.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 21.

W latach 1914 - 1934 wydawano "Olivaer Zeitung. General Anzeiger für Luftkurort und Ostseband Oliva".
Źródło: Praca zbiorowa, Prasa gdańska na przestrzeni wieków, Gdańsk 1999 rok - str. 185.

W 1915 roku (do końca sierpnia) zgięło już 70 oliwian. W hotelach Waldhäuschen, Karlshof i w domu zdrojowym zorganizowano następne lazarety. Ciężko ranni trafiali do Domu św. Bernarda. Przeszkolono również panie o obowiązkach w czasie wojny.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 22-24.

We wrześniu 1915 roku (cytat) czytelnicy mogli sięgnąć po obszerną historię Prus Zachodnich w latach 1772-1915. Autorem tej pionierskiej publikacji był Bruno Pompecki, nauczyciel prywatnej szkoły w Oliwie.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W 1916 roku (Borze Narodzenie) uruchomiono w katedrze oświetlenie elektryczne. Instalację wykonała gdańska firma Voigt und Co.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W 1917 roku przeprowadzono naprawy dachów, przypór i tynków kościoła. Władze zarekwirowały na cele wojenne trzy z pięciu dzwonów. Pozostawiono tylko dwa starsze.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W marcu 1917 roku wydano zarządzenie o przymusowym demontażu dzwonów, w tym w katedrze oliwskiej (zabrano 3 z 5 dzwonów). W święto Piotra i Pawła (29 czerwiec) po raz ostatni dzwony zadzwoniły. Brzmiały przez godziną. Uzyskany surowiec przeznaczono na cele wojenne.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 29.

W piątek 29.06.1917 roku w święto Piotra i Pawła od godziny 16:00 dzwoniły na pożegnanie przez godzinę wszystkie pięć dzwonów w katedrze oliwskiej. Trzy z nich zarekwirowano na cele wojenne.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W październiku 1917 roku wbrew silnym sprzeciwom przyłączono parafię oliwską do zrzeszenia parafii gdańskich. Od tej pory oliwianie płacili dodatkowo podatek kościelny.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W 1918 roku zakończyła się pierwsza wojna światowa. W następnych latach powstały w oliwie fabryki: fabryka farb i lakierów "Daol", fabryka czekolady "Anglas", wytwórnia środków spożywczych "Dra Oetkera".
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W 1918 roku po pierwszej wojnie światowej burmistrzem Oliwy został Herbert Creutzburg, który sprzeciwił się otwarciu polskiej szkoły, oraz doprowadził do bankructwa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W czerwcu 1918 roku ze względu na zwiększoną ilość rannych w czasie wojny władze zgodziły się na zwiększenie w Oliwie liczby Sióstr Elżbietanek do 7.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W poniedziałek 10.06.1918 roku władze skonfiskowały cynowe piszczałki z małych organów, które ważyły łącznie 78,7 kg.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26.

W piątek 26.07.1918 roku pękł na skutek wzmożonego używania jeden z dwóch pozostałych dzwonów w katedrze oliwskiej.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 26, 66.

W 1919 roku Oliwa liczy jedenaście tysięcy siedemset mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 179.

W 1919 roku w katedrze oliwskiej wprowadzono polskie nabożeństwa. Raz w miesiącu mają być głoszone dwa polskie kazania. Również w każde drugie święto, Wielki Piątek i Sylwester.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 33.

W kwietniu 1919 roku kuria biskupia wprowadziła polskie nabożeństwa. Dwie polskie msze mają się odbywać raz w miesiącu.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 27.

W niedzielę 06.04.1919 roku (cytat) My zebrani na wiecu, polscy parafianie Oliwy, żądamy i domagamy się, aby Polskie Pomorze z Gdańskiem do Polski przyłączone zostało. Ucisku narodowego, jak dotychczas, znieść nie możemy i wszystkimi siłami ducha, jak ciała, dążenia nasze.
Źródło: Praca zbiorowa, Sprawy Polskie na konwencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku, Warszawa 1965 rok - str. 312.

W niedzielę 14.12.1919 roku odbyło się w Oliwie głosowanie do rady gminnej. Na Polskiej liście znalazło się 798 głosów, co dało 3 mandaty radnych.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

- 1939 - II Wolne Miasto Gdańsk.

W poniedziałek 15.11.1920 roku ukonstytuowało się Wolne Miasto Gdańsk. Granica przebiega zaraz za lasami oliwskimi. Owczarnia i Wysoka leżą już w Polsce.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 27-29.

W grudniu 1920 roku (cytat) W Oliwie poświęcono nowy kościół ewangelicki przy ulicy Leśnej.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 36.

W latach 1920 - 1934 wydawano "Olivaer Zeitung".
Źródło: Praca zbiorowa, Prasa gdańska na przestrzeni wieków, Gdańsk 1999 rok - str. 186.

W 1921 roku założona została kanalizacja w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 203.

Na początku 1921 roku (styczeń, luty) na skutek silnych sztormów uszkodzone zostały dachy katedry, plebanii i spichlerza. Zerwany został z dzwonnicy katedry wiatrowskaz z herbem Dawida Konarskiego pochodzący z marca 1600 roku.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 28, 67.

We wtorek 22.03.1921 roku senat Wolnego Miasta Gdańska przejął patronat nad prawami i obowiązkami gdańskich kościołów.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 28.

We wrześniu 1921 roku (cytat) w Oliwie zaczęła funkcjonować kanalizacja.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 37.

W 1922 roku Włamano się do katedry oliwskiej. Złodzieje ukradli m.in.: srebrną amplę z prezbiterium, srebrne okucia z tabernakulum i kielich na komunikaty. Część z przedmiotów została później znaleziona, ale sprawcy uniknęli kary.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 28.

W 1922 roku gdański Senat ufundował pierwszemu biskupowi Edwardowi O'Rourke pomieszczenia w klasztorze oliwskim. Po remoncie w pomieszczenia te zostały przeznaczone dla Jana Pawła II.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 16.

W poniedziałek 24.04.1922 roku stolica apostolska mianowała ks. Edwarda O'Rourke (ur. 1876) dotychczasowego biskupa Rygi administratorem diecezji w WMG.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 206.

W poniedziałek 24.04.1922 roku papież Pius XI mianował Edwarda O'Rourke byłego biskupa Rygi administratorem apostolskim w Gdańsku. Nowy administrator określa granice swego obszaru administracyjnego pokrywające się z obszarem Wolnego Miasta Gdańska.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 29.

W sobotę 26.08.1922 roku na miejsce skonfiskowanych w 1918 roku dzwonów dociera do Oliwy 1 dzwon o wadze 460 kg. Kosztował 64.185 marek (inflacja). Odlała go firma Petit i Edelbrock z Gescher. Następnego dnia dzwon został poświęcony i nadano mu imię "Maria".
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 29.

W czwartek 31.08.1922 roku o godzinie 15:45 zabrzmiał głos 460 kilogramowego dzwonu umieszczanego na belkowaniu wiedzy od dnia poprzedniego a sprowadzonego do Oliwy 26 sierpnia 1922 roku.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 29.

W piątek 15.09.1922 roku zawiązało się bractwo procesyjne i pocztów sztandarowych. Celem bractwa była służba porządkowa w kościele i pomoc w cisze wielkich uroczystości.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 30.

Pod koniec lutego 1923 roku założono Stowarzyszenie Budowy Kaplicy w Jelitkowie. W sierpniu uzyskano plac od miasta o powierzchni 5.220 metrów na rogu ulic Piastowskiej i Kaplicznej.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 30.

W 1924 roku jelitkowianie pracują nad przygotowaniem do budowy kaplicy św. Piotra.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 30.

W 1925 roku parafialny kościół w Oliwie zamieniono na katedralny.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Wybrzeże gdańskie, Warszawa 1948 rok - str. 55.

W 1925 roku (cytat) zbudowany został kościół parafialny św. Piotra i Pawła w Jelitkowie (nadmorska część Oliwy) przy ul. Kaplicznej 21.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 210.

W styczniu 1925 roku w Jelitkowie prawnie WMG przekazało plac pod budowę kaplicy św. Piotra. Wg umowy budowa ma się zakończyć 1 października 1928 roku.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 30.

W środę 01.04.1925 roku rozpoczęto w Jelitkowie wykopy pod kapliczkę św. Piotra.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

W środę 15.04.1925 roku rozpoczęto pierwsze prace murarskie na placu budowy pod kapliczkę św. Piotra w Jelitkowie.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

W niedzielę 26.04.1925 roku nastąpiło wmurowanie kamienia węgielnego pod kapliczkę św. Piotra w Jelitkowie.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

W sobotę 08.08.1925 roku w Jelitkowie świętowano założenie wieńca na budowie kaplicy św. Piotra. W święcie uczestniczył senator Fuchs i burmistrz gminy dr Creuzburg.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

W grudniu 1925 roku utworzono diecezję gdańską a oliwski kościół pocysterski uzyskał godność katedry.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W środę 30.12.1925 roku papież Pius XI erygował diecezję gdańską. Kościół oliwski uzyskał rangę katedry.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W środę 30.12.1925 roku (cytat) papież Pius XI bullą Universa Christi fidelum cura erygował samodzielną diecezję gdańską, podległą bezpośrednio Stolicy Apostolskiej. Kościół podniesiono do godności katedry a Oliwa stała się diecezji i siedzibą biskupów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 212.

W środę 30.12.1925 roku (cytat) Papież Pius XI powołał do życia samodzielną diecezję gdańską. Pocysterski kościół parafialny w Oliwie podniesiony został do godności katedry.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 44.

W środę 30.12.1925 roku (cytat) papież Pius XI erygował bullą z dnia 30 grudnia 1925 r. diecezję gdańską. Na mocy tej bulli kościół oliwski uzyskał rangę katedry, a Oliwa stała się stolicą diecezji i siedzibą biskupów.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 8-9.

W 1926 roku włączono Oliwę do Gdańska.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W 1926 roku Jadwiga i Leon Romanowscy (synowie: Paweł, Alfons) zamieszkali w Oliwie przy ul. Blücherstraße 38 (Beniowskiego). Leon Romanowski przez 10 lat był dyrygentem chóru "Lutnia" w Oliwie. Aresztowany 1 września 1939 roku.
Źródło: Gabriela Danielewicz, W kręgu Polonii gdańskiej, Gdańsk 1996 rok.

W piątek 01.01.1926 roku (cytat) ruszyły w Gdańsku autobusy. Pierwsza linia prowadziła ze śródmieścia do Sopotu. Na odcinku do Oliwy można było wybierać: tramwaj, kolej czy autobus.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 45.

W niedzielę 03.01.1926 roku (cytat) ks. Edward O'Rourke został pierwszym biskupem ordynariuszem diecezji gdańskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 212.

W niedzielę 03.01.1926 roku papież Pius XI mianował dotychczasowego administratora Edwarda O'Rourke biskupem nowej diecezji gdańskiej. Dał też prawo administrowania parafią katedralną za pomocą administratora.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

W czwartek 04.02.1926 roku policja Wolnego Miasta Gdańska odebrała stan surowy kaplicy św. Piotra w Jelitkowie.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 31.

We wtorek 01.06.1926 roku Edward O'Rourke objął urząd ordynariusza diecezji gdańskiej. Oliwa stała się stolicą diecezji i siedzibą biskupów.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

We wtorek 01.06.1926 roku odbyła się uroczysta intronizacja na biskupa gdańskiego księdza Edwarda O'Rourke.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 212.

We wtorek 01.06.1926 roku w procesji która przeszła wzdłuż parku do katedry szły poczty sztandarowe, kapela pod dyr. Stiebritza, księża. W katedrze czekali: prezydent Senatu, wysoki kom. Ligi Narodów, Kom. Generalny RP, przedst. Volkstagu. Ogł. bullę nominacyjną biskupa O'Rourke.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 45.

W czwartek 01.07.1926 roku Gdańsk pokrył straty wynoszące 400.000 guldenów spowodowane złymi rządami Herberta Creutzburga, a w zamian za to Oliwa i Jelitkowo włączone zostały w administracyjne granice Gdańska stając się jego dzielnicami.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W czwartek 01.07.1926 roku (cytat) Oliwa wraz z Jelitkowem włączona została w administracyjne granice Gdańska, stając się jedną z jego dzielnic.
Źródło: Gdańska Macierz Szkolna, Przewodnik po Gdańsku, Reprint "JMJ" Oficyna Wydawnicza, Warszawa, Gdańsk 1991, 1939 rok - str. 212.

W czwartek 01.07.1926 roku (cytat) gmina oliwska (w więc wraz z Jelitkowem i Przymorzem) włączona została do Gdańska. Miasto zyskało 1520 hektarów, przybyło mu 14 tysięcy mieszkańców. Wyprostowano przy okazji dość krętą granicę z Sopotem.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 45.

W czwartek 01.07.1926 roku Oliwa wraz z Jelitkowem i Przymorzem liczyła 13826 mieszkańców.
Źródło: Piotr Popiński, Dawny Gdańsk na pocztówkach, Gdańsk 2000 rok.

W poniedziałek 04.10.1926 roku w Jelitkowie otwarto małą kapliczkę pobudowaną z inicjatywy rybaków, rzemieślników i miejscowych robotników należącą wówczas do parafii katedralnej w Oliwie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W niedzielę 24.10.1926 roku została poświęcona kaplica św. Piotra w Jelitkowie. Odbyła się również w tym dniu pierwsza msza.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 33.

W 1927 roku przy ul. Gleisenaustraße 8 (Kaprów) nabył mieszkanie Antoni Maciejewski działacz Towarzystwa Ludowego "Jedność".
Źródło: Gabriela Danielewicz, W kręgu Polonii gdańskiej, Gdańsk 1996 rok.

W niedzielę 01.05.1927 roku otwarto w Pałacu Opatów Muzeum Ziemi Gdańskiej.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W październiku 1927 roku w dużych organach w katedrze oliwskiej zamontowano za około 2.000 guldenów silnik elektryczny z pompą wdmuchującą powietrze w piszczałki.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 35-36.

We wtorek 01.11.1927 roku pierwszy raz użyto silnik wdmuchujący powietrze w duże organy w katedrze oliwskiej. Silnik pracuje bardzo cicho.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok - str. 36.

W 1928 roku (cytat) w Dolinie Radości w Oliwie powstał niewielki zwierzyniec oraz ferma zwierząt futerkowych.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 214.

W 1928 roku (cytat) W Dolinie Radości pojawiły się zwierzęta w specjalnych zagrodach. Cieszyły się zwłaszcza dzieci.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 49.

W 1929 roku zimą (cytat) mróz (podobno minus 40 stopni) skuł lodem całą Zatokę Gdańską. Można było spacerować z Jelitkowa, Brzeźna czy Sopotu na Półwysep Helski.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 52.

W piątek 16.12.1932 roku w ochronce "Gwiazdka" odbyły się występy dzieci i przedstawienie wyreżyserowane przez siostry dominikanki.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1933 roku sprowadzono do Oliwy i ustawiono w parku oliwskim za stajnią opacką wiatrak odwadniający z Ostaszewa na Żuławach. Na szczycie znajdowała się chorągiewka wskazująca 1933 rok upamiętniająca datę sprowadzenia lub datę wykonania repliki "oliwskiego" wiatraka.
Źródło: 30 Dni, Ostatni taki wiatrak, Nr 3 (17), Gdańsk marzec 2000 rok - str. 42.

W sobotę 21.01.1933 roku w "Mascotte" odbyło się święto zbratania i jedności towarzystw. Wykład o dziejach Oliwy wygłosił R. Wodzki.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 21.04.1933 roku odbyła się impreza towarzystw oliwskich pod hasłem "Ratujemy naszą młodzież".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W sobotę 06.05.1933 roku towarzystwa oliwskie zorganizowały obchody Konstytucji Trzeciego Maja. Odbyły się występy "Lutni".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W poniedziałek 15.05.1933 roku w "Mascotte" wystawiono rewię "Wybory! wybory!" przez sekcję teatralną Związku Polaków w Gdańsku.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W sobotę 04.11.1933 roku w restauracji "Karlshof" odbyło się zebranie towarzystw oliwskich oraz przedstawienie "Posiew wolności" w reżyserii A Zwijasa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W niedzielę 26.11.1933 roku odbyła się w "Mascotte" akademia Gminy Polskiej z okazji Święta Niepodległości.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W środę 20.12.1933 roku odbył się obchód gwiazdkowy ochronki w Oliwie. Przedstawiono obrazek sceniczny "Żłobek", "Sen dzieci w lesie" w reżyserii siostry Danieli (dominikanki) i inscenizację kolędy "Lulaj Jezuniu".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

Około 10.02.1934 roku w "Mascotte" (Związek Polaków w Gdańsku) przedstawiono rewię "Nie zawsze będziemy się smucić".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 23.03.1934 roku nastąpiło otwarcie świetlicy przy ul. Grunwaldzkiej 534 (hotel "Thierfeldta"). Odbyły się występy towarzystwa "Lutnia".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

Około 12.11.1934 roku w restauracji "Karlshof" obchodzono Święto Niepodległości. Przedstawiono komedię "Jego kapralska miłość" reżyserii A. Zwijasa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W sobotę 22.12.1934 roku w restauracji "Karlshof" odbyło się spotkanie organizacji polskich. Chór dziewcząt "Szopka" śpiewał kolędy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 08.02.1935 roku w hotelu Waldhäeuschen w Oliwie odbyło się spotkanie organizacji "Jedność" z okazji jej 40-lecia.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W niedzielę 10.02.1935 roku w świetlicy Związku Polaków obchodzono piętnastolecie odzyskania dostępu do morza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W środę 20.03.1935 roku w "Mascotte" przedstawiono skecz w dwóch aktach p.t. "Chrzcëne Andresa Klawe na Cielińścich Pustkach".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W dniach 10 - 12.12.1935 roku (cytat) w katedrze oliwskiej i domu parafialnym obradował pierwszy Gdański Synod Diecezjalny. 42 kapłanów z biskupem O'Rourke omawiało zagadnienia dotyczące rodziny chrześcijańskiej, wychowania młodzieży, organizacji katolickich.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 68.

W piątek 20.12.1935 roku w ochronce odbyło się przedstawienie "Modlitwa wysłuchana" w reżyserii M. Mirau i H. Mosa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1936 roku w lasach oliwskich rozgrywany był bieg przełajowy o mistrzostwo Wolnego Miasta Gdańska. Bieg wygrali lekkoatleci z klubu Gedania.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 70.

W piątek 10.01.1936 roku w ochronce przedstawiono "Szopkę krakowską" w reżyserii M. Mirau wykonaną przez chłopców z polskiej szkoły senackiej.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czwartek 30.01.1936 roku w świetlicy VIII Drużyny Harcerki ej w Oliwie odbył się "Opłatek harcerski" i występy chóru harcerzy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W niedzielę 17.05.1936 roku w ochronce Katolickie Stowarzyszenie Kobiet przedstawiło obrazek sceniczny "Perły Najświętszej Panienki".
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czwartek 28.05.1936 roku w świetlicy Związku Polaków w Oliwie tańce "Krakowiak", "Powitanie wiosny" w reżyserii siostry Danieli (dominikanki).
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czwartek 08.10.1936 roku (cytat) w Gdańsku zmarł Walter Domansky (ur. 2 XII 1860), pastor, literat, autor szkiców historii miasta i artykułów religijnych. Pochowano go na cmentarzu w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 226.

We wtorek 03.11.1936 roku w katedrze odbył się koncert muzyki organowej w wykonaniu Feliksa Nowowiejskiego i chóru "Cecylia", który wykonał utwory K. Wiłkomirskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W 1937 roku Oliwa liczyła szesnaście tysięcy pięćset mieszkańców.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W niedzielę 21.02.1937 roku w świetlicy Związku Polaków w Oliwie odbyły się występy chóru "Cecylia" z Gdańska i występy solowe m.in.. L. Chudzickiej i H. Skawskiej.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W październiku 1937 roku (cytat) papież Pius XI przyjął prośbę biskupa gdańskiego, Edwarda O'Rourke, o zwolnienie go z funkcji ordynariusza gdańskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 227.

W październiku 1937 roku (cytat) biskup O'Rourke poprosił Piusa XI o zwolnienie z biskupstwa gdańskiego. Rezygnacja została przyjęta po ośmiu miesiącach.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 72.

W 1938 roku biskup gdański rezydujący w Oliwie Edward O'Rourke odszedł na emeryturę. Jego funkcję przejął Karol Maria Splett.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 16.

W niedzielę 23.01.1938 roku w "Mascotte" odbyło się spotkanie i przedstawienie w wykonaniu Schmucka.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W poniedziałek 28.02.1938 roku w świetlicy harcerskiej wykonano komiczne tańce harcerskie w wykonaniu harcmistrza Oskara Zawrockiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W maju 1938 roku odwołany został ze stanowiska ordynariusza gdańskiego rezydujący w Oliwie Edward O'Rourke.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 227-228.

W maju 1938 roku na miejsce Edwarda O'Rourke powalany został Karl Maria Splett.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 228.

W niedzielę 15.05.1938 roku poświęcono kaplicę przy ul Rynku 8. Odbyły się występy "Lutni" i recytacje dzieci.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W czerwcu 1938 roku (cytat) biskup O'Rourke został odwołany, w lipcu wyjechał do Polski, zmarł w Rzymie w 1943. Dość nieoczekiwanie nowym biskupem gdańskim został 40-letni Karol Maria Splett, proboszcz parafii w Oliwie.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 73.

- 1945 - II Wojna Światowa.

W piątek 01.09.1939 roku wybuchła II Wojna Światowa. Oliwę włączono do Rzeszy jako Okręg Gdańsk - Prusy Zachodnie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W piątek 01.09.1939 roku w Gdańsku zorganizowano obozy przejciowe. Największym był obóz w Nowym Porcie. Zarejestrowano również dwa obozy przejściowe, które były we Wrzeszczu i w Oliwie (VII Dwór ?). Później filie obozu Stutthof.
Źródło: Praca zbiorowa, Stutthof hitlerowski obóz koncentracyjny, Warszawa 1988 rok - str. 75-76.

W piątek 01.09.1939 roku aresztowano Leona Romanowskiego dyrygenta chóru "Lutnia", mieszkańca Oliwy od 1929 roku.
Źródło: Gabriela Danielewicz, W kręgu Polonii gdańskiej, Gdańsk 1996 rok.

W listopadzie 1939 roku (w połowie) najprawdopodobniej w Piaśnicy zginął Leon Romanowski dyrygent chóru "Lutnia", mieszkaniec Oliwy od 1926 roku. Aresztowany 1 września 1939 roku.
Źródło: Gabriela Danielewicz, W kręgu Polonii gdańskiej, Gdańsk 1996 rok.

W poniedziałek 06.11.1939 roku (cytat) rozpoczęła funkcjonowanie [...] składnica aktowa szefa Archiwum Wojsk Lądowych w Gdańsku (Aktensammelstelle des Chefs der Heeresarchiv-Danzig). […] Pięć dni później, 11 listopada 1939 r., kierownicy wszystkich pozostałych wojskowych placówek archiwalnych podległych kierownictwu z Poczdamu zostali poinformowani o rozpoczęciu działalności nowej placówki w Gdańsku-Oliwie. Składnicę zorganizowano w rejonie skrzyżowania dzisiejszej ul. Droszyńskiego (Zimmererstrasse) oraz ul. Śląskiej (Emdener Strasse, przed wojną Konradstrasse) w Gdańsku-Oliwie (adres placówki: Zimmererstrasse 8).
Źródło: Jan Daniluk, Powstanie i działalność niemieckiej placówki archiwalnej wojsk lądowych w Gdańsku-Oliwie (1939-1945), Warszawa 2012 rok - str. 35.

W latach 1939 - 1940 z kart obozowych obozu Stutthof wynika że w Oliwie działało komando malarzy, a następne komando pracowało w szkole jazdy konnej (powojenny Żeliwniak ?).
Źródło: Praca zbiorowa, Stutthof hitlerowski obóz koncentracyjny, Warszawa 1988 rok - str. 223-224.

W 1941 roku w Oliwie założona została filia malborskiego obozu dla jeńców radzieckich "Stalag XX B/Z Danzig-Oliwa". Około 2500 jeńców mieszkało w 10 barakach. W pobliżu obozu znajdował się cmentarz.
Źródło: Praca zbiorowa, Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945, Warszawa 1979 rok - str. 172.

We wtorek 15.06.1943 roku (cytat) w Rzymie zmarł były biskup gdański, Edward O'Rourke, przebywający tam od 1939 r.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 240.

- 1952 - Rzeczpospolita Polska.

W 1945 roku zlikwidowano filię obozu malborskiego "Stalag XX B/Z Danzig-Oliwa", która zajmowała obszar między ulicami: Rodakowskiego, Radlina i Michałowskiego.
Źródło: Praca zbiorowa, Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945, Warszawa 1979 rok - str. 172.

W 1945 roku kościół św. Jakuba w Oliwie został na powrót przekazany katolikom.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 149.

W 1945 roku pierwszym burmistrzem Oliwy po wojnie w marcu 1945 roku został Jan Wojnarski.
Źródło: Głos Wybrzeża, U stóp Wysoczyzny, Gdańsk 30 kwietnia 1999 rok.

W 1945 roku w 1945 roku wysadzany został przez wycofujące się wojska niemieckie wiadukt przy ul. Polanki.
Źródło: 30 Dni, W 15 minut do Kartuz, Nr 7 (9), Gdańsk lipiec 1999 rok - str. 70.

W marcu 1945 roku w czasie działań wojennych spłonął pałac opacki, gotycka szafarnia i zespół Dworu VII na Polankach.
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

W marcu 1945 roku na skutek działań wojennych zniszczone zostało molo i kabiny kąpielowe w Jelitkowie.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W piątek 16.03.1945 roku nastąpiło bombardowanie Gdańska przez samoloty alandzkie. W zasięgu samolotów znalazła się fabryka farb w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 242.

W sobotę 24.03.1945 roku (cytat) pierwsze oddziały pancerne wojsk radzieckich wkroczyły do Oliwy o godz. 16.30.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska, Tom I - 997-1945, Gdańsk 1998 rok - str. 243.

W sobotę 24.03.1945 roku Armia Czerwona zajęła Oliwę. Zaczynają się rabunki i gwałty. Kto się wzbraniał lub próbował bronić ginął. Według badań zgwałcono wówczas około 40 procent wszystkich kobiet przebywających w Gdańsku.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 99, 100.

W niedzielę 01.04.1945 roku uruchomiono urząd pocztowy przy ul. I Armii Polskiej 19 (Stary Rynek Oliwski 18). Pierwszym powojennym naczelnikiem tej placówki został pan A. Andrzejewski.
Źródło: Praca zbiorowa, Rola i funkcje poczty i telekomunikacji w integracji ziem odzyskanych z macierzą, Warszawa 1988 rok - str. 78.

W środę 04.04.1945 roku (cytat) zjawił się na terenie Oliwy st. Asystent Apolinary Andrzejewski, któremu Dyrekcja Okręgu Poznańskiego w Bydgoszczy powierzyła uruchomienie i pełnienie obowiązków naczelnika Urzędu P.T. klasy IV-tej Gdańsk – Oliwa.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W czwartek 05.04.1945 roku rozpoczęła działalność i znalazła swą pierwszą siedzibę przy ul. Grottgera 9 Grupa Operacyjna Ministerstwa Oświaty.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 11.

W poniedziałek 23.04.1945 roku w otwarto pierwszą oliwską placówkę Poczty Polskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 11.

W piątek 06.07.1945 roku otwarte zostało kino "Polonia" (później "Delfin") przy dzisiejszej ul. Opata Jacka Rybińskiego 11 (obecnie nr 10).
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 14.

W sobotę 21.07.1945 roku w wyniku intensywnego usuwania zniszczeń wojennych oddano linię tramwajową na odcinku Oliwa-Wrzeszcz. Ze względu na zawalony wiadukt kolejowy na linii Wrzeszcz-Kokoszki.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 195.

W niedzielę 22.07.1945 roku przy ul. Grottgera 12 otwarto pierwszą publiczną wypożyczalnię książek w powojennym Gdańsku. Bibliotekę w Oliwie tworzyła jej pierwsza kierowniczka, Marta Schweiger. Jesienią 1945 roku przeniesiono ją do znacznie gorszego lokalu przy ul. Orkana 9.
Źródło: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna Filia nr 2 w Oliwie.

W piątek 27.07.1945 roku zmarł literat i dziennikarz Fritz Jaenicke, który pochowany został na cmentarzu oliwskim. Pozostał w Gdańsku gdy kończyła się wojna. Stworzył w latach 30 popularne felietony z udziałem emeryta Fraanza Poguttke wydawane w "Danziger Neuste Nachrichten".
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 64.

W czwartek 09.08.1945 roku aresztowany został pod zarzutem antypolskiej działalności biskup gdański Carl Maria Splett rezydujący w klasztorze oliwskim.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 14.

W poniedziałek 17.09.1945 roku w budynku przy ul. Polanki 130, w którym znajdowało się już Gimnazjum i Liceum rozpoczęto zajęcia w pomaturalnym Pedagogium (dr Jan Szwarz).
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 15.

W 1946 roku wielkim wysiłkiem było uruchomię linii tramwajowej łączącej Oliwę i Sopot. Linia ta czynna była jeszcze w 1960 roku.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 129-131, 195.

Pod koniec stycznia 1946 roku (cytat) rozpoczął się przed Sądem Okręgowym proces biskupa gdańskiego Karola Marii Spletta.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 105.

W niedzielę 27.01.1946 roku (cytat) wszyscy pracownicy Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Gdańsk-Oliwa złożyli uroczyste ślubowanie sł. Wobec po. Naczelnika Urzędu.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W piątek 01.02.1946 roku zakończył się 4 dniowy proces Carla Marii Spletta (biskupa gdańskiego rezydującego w Oliwie) przed Sądem Karnym w Gdańsku. Biskup skazany został na 8 lat więzienia, 5 lat pozbawienia praw publicznych i konfiskatę mienia. Osadzony został we Wronkach.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 16.

W piątek 01.03.1946 roku uchwałą Krajowej Rady Narodowej przeszły na własność państwa wszystkie większe przedsiębiorstwa przemysłowe.
Źródło: Leonard Wiszniewski, Ziemia Gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969 rok - str. 26.

W piątek 01.03.1946 roku utworzono Straż Wartowiniczo-Konwojową ochraniającą towary przywiezione do polskich portów i transportowane dalej w głąb kraju. Na siedzibę dowództwa wybrano wówczas budynek przy Al. Sprzymierzonych 33 (dziś ul. Wita Stwosza).
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 17.

W sobotę 16.03.1946 roku (cytat) o godz. 13-tej nieznani sprawcy z rewolwerami w ręku dokonali napadu rabunkowego na tutejszy urząd p.t. Terroryzując obecnych na służbie pracowników oraz klientów, zabrali z kasy urzędu kwotę 10.724,58 zł. Przeprowadzone dochodzenia i śledztwo nie przyniosło żadnych rezultatów.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W niedzielę 14.04.1946 roku w pomieszczeniach klasztoru oliwskiego wybrano pierwszy zarząd Gdańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Prezesem został prof. Leon Ostaszewski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 17.

W środę 08.05.1946 roku uruchomiono połączenie tramwajowe na trasie Oliwa-Jelitkowo.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 195.

W poniedziałek 16.09.1946 roku uruchomiona została linia tramwajowa nr 2 z Gdańska do Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 19.

We wtorek 01.10.1946 roku po mszy św. w katedrze i na placu przed katedrą odbyło się poświęcenie sztandaru (oddającego hołd obrońcom Poczty Polskiej - 01.09.1939 r.) Koła Związku Zawodowego Pracowników Poczt i Telegrafów w Gdańsku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 19.

W niedzielę 01.12.1946 roku (cytat) odbyła się w Katedrze Oliwskiej uroczystość poświęcenia nowo ufundowanego sztandaru Koła Miejscowego Związku Zawodowego Pracowników P. i .T. Gdańsk 1. Uchwałą Prezydenta Krajowej Rady Narodowej z dnia 4 listopada 46 r. został sztandarowi temu nadany order „Virtutti Militari” V klasy, jako zbiorowe pośmiertne odznaczenie dla Bohaterskich Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku z dnia 1 września 1939 roku.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W 1947 roku przeprowadzono remont zajezdni tramwajowej we Wrzeszczu i w Oliwie.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 196.

W piątek 04.04.1947 roku (cytat) delegacja pracowników urzędu z naczelnikiem na czele wzięła udział w uroczystości pogrzebowej związanej z przeniesieniem na miejsce wiecznego spoczynku pomordowanych w 1940 roku w Stutthofie czołowych działaczy Polonii Gdańskiej. Wśród ofiar znajduje się również 9 pracowników Polskiej Poczty w Gdańsku.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W czwartek 01.04.1948 roku (cytat) stan osobowy [poczty] wynosi: 11 pracowników umysłowych + 20 pracowników w służbie niższej. Wprowadzono także dwurazowe doręczanie korespondencji.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W sobotę 03.04.1948 roku w Oliwie w związku z panującym głodem wybuchły zamieszki. Około stuosobowy tłum opanował piekarnię i rozdzielił między siebie chleb. Kupcy zorganizowali odsiecz w skutek czego zmarł na rynku jeden z pobitych demonstrantów.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W 1949 roku ekshumowano zwłoki 276 jeńców z filii obozy malborskiego "Stalag XX B/Z Danzig-Oliwa". Przewieziono je na cmentarz żołnierzy radzieckich w Sopocie. Przy ekshumacji natrafiono na 13 tabliczek z numeracją obozową.
Źródło: Praca zbiorowa, Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945, Warszawa 1979 rok - str. 172.

We wtorek 19.07.1949 roku na centrali telefonicznej w Gdańsku uruchomiono zegarynkę obsługującą m.in. abonentów Oliwy (oraz Gdańska, Wrzeszcza i Sopotu).
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 24.

Na początku 1950 roku zaczęto budowę linii kolejowej SKM na dworcu w Oliwie. Wykorzystano wówczas przerwaną przez wybuch I wojny światowej modernizację wiaduktów nad ul. Piastowska i Pomorska.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

W czwartek 26.01.1950 roku otwarto u zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Poczty Polskiej bar mleczny. Był on pierwszym barem mlecznym w Gdańsku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 24.

W piątek 01.09.1950 roku przy ul. Wita Stwosza 23 umieszczono początkowo Podstawową Podstawową szkołę Muzyczną.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 25.

W niedzielę 07.01.1951 roku umarł Jan Kilarski. Od kwietnia 1945 roku naczelnik Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Autor wielu książek o Gdańsku a w tym rozdziałów o Oliwie. Mieszkaniec Oliwy. Pochowany został na cmentarzu oliwskim.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 26.

- 1989 - Polska Rzeczpospolita Ludowa.

W 1952 roku na skutek elektryfikacji kolejowego węzła gdańskiego, którą rozpoczęto w 1950 roku uruchomiono odcinek linii kolejowej z Gdańska do Sopotu (1951 - Gdańsk-Nowy Port, 1953 - Sopot-Gdynia).
Źródło: Leonard Wiszniewski, Ziemia Gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969 rok - str. 151.

W 1952 roku powstały Gdańskie Zakłady Mechaniki Precyzyjnej jako spółdzielnia pracy "Student". Fabryka produkowała wówczas narzędzia pomiarowe (tzw. sprawdziany).
Źródło: Leonard Wiszniewski, Ziemia Gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969 rok - str. 98, 99.

W środę 02.01.1952 roku oddano do eksploatacji peron dla Szybkiej Kolei Miejskiej. Początkowo wykorzystywany był jeden tor.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

W latach 1952 - 1953 uruchomiono kolejkę elektryczną na trasie Gdańsk-Wrzeszcz-Oliwa-Sopot-Gdynia.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W kwietniu 1953 roku zakończono druk książki "Oliwa" pana Franciszka Mamuszki i Leona Mroczkiewicza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Leon Mroczkiewicz, ''Oliwa'', Warszawa 1953 rok.

W niedzielę 09.08.1953 roku ks. biskup Carl Maria Splett zwolniony został z więzienia we Wronkach. Od razu został internowany przez Urząd Bezpieczeństwa w klasztorze Dominikanów w Borsku Starym pod Rzeszowem.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 31.

W czwartek 01.10.1953 roku przy ul. Cystersów 11 rozpoczął działalność Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku. Jego dyrektorem został od 1953 roku prof. Romuald Cebertowicz.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 31.

W grudniu 1953 roku Carl Maria Splett (internowany biskup diecezji gdańskiej rezydujący od 1938 w klasztorze oliwskim) przeniesiony został z Borska Starego pod Rzeszowem do klasztoru Bernardynów w Dukli.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok - str. 31.

W sobotę 01.05.1954 roku nastąpiło otwarcie Ogrodu Zoologicznego w Oliwie.
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 130.

W sobotę 01.05.1954 roku otwarto ZOO w Oliwie. Dyrektorem został Inż. Michał Masalski a ZOO dysponowało 43 okazami (żubr, wilki, jelenie, sarny, niedźwiadki, ptaki).
Źródło: Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Pomorze gdańskie, Gdańsk 1960 rok - str. 282.

W sobotę 01.05.1954 roku nastąpiło otwarcie Ogrodu Zoologicznego w Oliwie. Pierwszym dyrektorem został inż. Michał Massalski. W tym czasie ZOO liczyło 43 okazy m.in.: dziki, wilki, niedźwiedzie, małpki, sarenki, jelenie, lamy, lisy, świnki morskie, żubra Puszcona i ptaki.
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 93.

W sobotę 01.05.1954 roku otwarto w Oliwie ogród zoologiczny. Zgodnie z założeniami miało to być największe i najnowocześniejsze zoo w kraju. Za bramą ustawiono klatki dla ptaków. Wybudowano 7 wybiegów dla zwierząt kopytnych. W słoneczne niedziele ogród odwiedzało 10.000 osób.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 133.

W sobotę 01.05.1954 roku (cytat) oddano do użytku Ogród Botaniczny w oliwskim parku. W palmiarni, którą urządzono przy ogrodzie, oglądać było można okazy flory tropikalnej i roślin dekoracyjnych (krzewy herbaty, kawy, cynamonu, pieprzu, kolekcję róż i dalii).
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 133.

W sobotę 01.05.1954 roku w Dolinie Leśnego Młyna otwarto pierwszą część Miejskiego Ogrodu Zoologicznego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 15.05.1954 roku pierwszym dyrektorem ZOO w Oliwie został mgr inż. Michał Massalski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W listopadzie 1954 roku Zakłady Mechaniki Precyzyjnej znajdujące się na terenie dzisiejszych Targów Gdańskich wyprodukowały 18 pierwszych wag analitycznych.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 01.05.1955 roku przy ul. Grunwaldzkiej w Oliwie uruchomiony został pierwszy w Gdańsku oszklony publiczny automat telefoniczny.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 01.07.1955 roku załoga angielskiego krążownika "Glasgow" zwędziła Oliwę.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W latach 1955 - 1967 powstała i rozwinęła się Oliwska Fabryka Maszyn Przemysłu Paszowego oraz Fabryka Farb i Lakierów (Gdańska).
Źródło: Leonard Wiszniewski, Ziemia Gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969 rok - str. 87, 88, 90.

W 1956 roku na ścianie do dormitorium w transepcie południowym odkryty został napis gotycki.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W piątek 14.12.1956 roku ks. Edmund Nowicki został mianowany przez ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego (prymas Polski) koadiutantem diecezji gdańskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W poniedziałek 17.12.1956 roku Carl Maria Splett (biskup gdański rezydujący od 1938 roku w klasztorze oliwskim) zwolniony został z internowania go w klasztorze Bernardynów w Dukli.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 26.12.1956 roku biskup gdański Carl Maria Splett (do 1945 roku rezydujący w klasztorze oliwskim) wyjechał do Republiki Federalnej Niemiec.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 01.01.1957 roku uruchomiono z powrotem linię kolejki elektrycznej. Powstał przystanek "Polanki" obecnie "Przymorze".
Źródło: Lech Krzyżanowski, Gdańsk, Sopot, Gdynia, Przewodnik, Warszawa 1977 rok - str. 180.

We wtorek 01.01.1957 roku ZOO w Oliwie przekształcone zostało w samodzielną placówkę - Miejski Ogród Zoologiczny w Gdańsku-Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 03.01.1957 roku dotychczasowy kierownik ZOO w Oliwie inż.. Michał Massalski został mianowany dyrektorem Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Gdańsku-Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 07.04.1957 roku przy ul. Piastowskiej 34 koło Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii zorganizowało Ludowe Obserwatorium Astronomiczne.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W lipcu 1957 roku zakończono druk książki "Oliwa" panów F. Mamuszki, J. Stankiewicza i M. Kilarskiego.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, Maciej Kilarski, ''Oliwa'', Gdańsk 1957 rok.

W poniedziałek 02.09.1957 roku przekazano do użytku szkołę podstawową nr 46 w Oliwie przy ul. Arkońskiej 17.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 27.10.1957 roku biskup Edmund Nowicki powołał w Oliwie Biskupie Seminarium Duchowne. Gościem uroczystości był prefekt watykański kardynał Zenon Grocholewski. W pierwszym roku w seminarium kształciło się 15 alumnów.
Źródło: 30 Dni, Półwiecze Seminarium Duchownego, Grunwaldzka czyli od młyna do forum biznesu, Nr 5 (73), Gdańsk wrzesień-październik 2007 rok - str. 13.

W środę 27.11.1957 roku poświęcone zostało przez kardynała Stefana Wyszyńskiego Gdańskie Seminarium Duchowne z siedzibą w Oliwie. W seminarium naukę rozpoczęło 25 uczniów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1958 roku od nowego roku akademickiego Wyższa Szkoła Pedagogiczna mieszcząca się w budynku V Liceum w Oliwie uzyskała pełne prawa akademickie. W 1948 roku siedzibą szkoły został gmach przy ulicy Sobieskiego.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 146.

W dniach 03 - 04.07.1958 roku w Jelitkowie Gdańska Chorągiew ZHP zorganizowała Pierwszy Ogólnopolski Zlot Harcerski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 02.09.1958 roku oddano do użytku Szkołę Podstawową nr 75 przy ul. Czyżewskiego 30a w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 31.12.1958 roku (cytat) przejął kierownictwo urzędu [pocztowego Gdańsk-5] naczelnik urzędu Ob. Stanisław Szmagłowski przeniesiony z Urzędu P.i T. Pakość pow. Inowrocław.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W sobotę 10.01.1959 roku (cytat) rozpoczęto urzędowanie w lokalu urzędu [pocztowego Gdańsk-5] po dokonaniu remontu i przebudowy holu nadawczego, który otrzymał nowoczesny i estetyczny wygląd.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W sobotę 21.03.1959 roku wmurowano kamień węgielny pod pierwszy 9 piętrowy blok na "Osiedlu Młodych" przy ul. Rodakowskiego w Oliwie. Osiedle ostało oddane użytkownikom w 1962 roku. Dziś to osiedle "Siódmy Dwór".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 10.06.1959 roku wmurowano kamień węgielny pod pierwszy budynek SM "Przymorze" przy ul. Śląskiej w Oliwie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sierpniu 1959 roku zakończono druk książki "Oliwa. Dzieje i zabytki" panów Franciszka Mamuszki i Jerzego Stankiewicza.
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W piątek 02.10.1959 roku gościem ówczesnego Technikum Wychowania Fizycznego (dziś Akademia Wychowania Fizycznego) był Emil Zatopek, czeski biegacz, mistrz olimpijski.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 01.03.1960 roku linia tramwajowa numer 14 połączyła Kolonię Uroda przy ulicy generała Józefa Halera (przez ulicę Grunwaldzką) z Oliwą.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 29.04.1960 roku oddano pierwszy budynek na w SM "Przymorze" (ul. Śląska). Pierwszym jej prezesem (wieloletnim) został inż.. Roman Raszewski twórca "Małego" i "Wielkiego" Przymorza, który wręczył klucze pierwszym 16 lokatorom.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 01.09.1960 roku (cytat) w Oliwie przy ulicy Chłopskiej powstała pierwsza w mieście szkoła wzniesiona w ramach programu "Tysiąc szkół na Tysiąclecie". 1 września otworzył ją uroczyście przewodniczący Rady Państwa PRL, Aleksander Zawadzki.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 154.

W czwartek 01.09.1960 roku przekazano do użytku budynek Szkoły Podstawowej nr 60 przy ul. Chłopskiej 64. W otwarciu uczestniczył Aleksander Zawadzki przewodniczący Rady Państwa.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W latach 1960 - 1967 budowano osiedle im. Janka Krasickiego (VII Dwór).
Źródło: Franciszek Mamuszka, Jerzy Stankiewicz, ''Oliwa. Dzieje i zabytki'', Gdańsk 1959 rok.

W 1961 roku przy ulicy Wita Stwosza wybudowano kolejny oliwski punktowiec. Miał 13 pięter i był wówczas najwyższy na Wybrzeżu.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 155.

W dniach 19 - 20.07.1961 roku w Gdańsku przebywała delegacja Demokratycznej Republiki Wietnamu. Goście zwiedzili m.in. Osiedle Młodych w Oliwie (Gdynię i Gdańsk).
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1962 roku w Oliwie były dwie stacje benzynowe: pierwsza przy ul. Grunwaldzkiej 339 i druga przy ul. Grunwaldzkiej 593.
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 276.

W 1962 roku w Oliwie samochody naprawiano w stacji przy ul. Grunwaldzkiej 534.
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 278.

W 1962 roku w Oliwie były dwa automaty telefoniczne: jeden przy ul. Grunwaldzkiej 521 i drugi przy ul. Armii Polskiej 18 (poczta).
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 277.

W 1962 roku w Oliwie postój taksówek znajdował się przy ul. Grunwaldzkiej 501 (tel. 198).
Źródło: Praca zbiorowa, Bedeker gdański, Gdańsk 1962 rok - str. 279.

W poniedziałek 25.06.1962 roku budynek przy ul. Bażyńskiego 1 w Oliwie otrzymało IX Liceum Ogólnokształcące imienia Giuseppe Vittoria. Obecnie (2006) to budynek rektoratu Uniwersytetu Gdańskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 29.06.1962 roku w wyświęcono pieszych 15 alumnów kończących naukę w Seminarium Duchownym w Oliwie powstałym w 1957 roku.
Źródło: 30 Dni, Półwiecze Seminarium Duchownego, Grunwaldzka czyli od młyna do forum biznesu, Nr 5 (73), Gdańsk wrzesień-październik 2007 rok - str. 13.

W lutym 1963 roku bezceremonialnie rozebrany został 300 letni szpitalik św. Łazarza w Oliwie. Sprzeciw wielu osób w tym konserwatorów zabytków został zlekceważony. Obecnie w tym miejscu znajduje się ul. Grunwaldzka i pętla tramwajowa.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W czwartek 04.07.1963 roku oddano tysięczne mieszkanie na osiedlu mieszkaniowym w dzielnicy Oliwy Przymorze.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 17 - 28.07.1963 roku m.in. w hali sportowej Studium Nauczycielskiego Wychowania Fizycznego w Oliwie (dziś AWF) odbywały się mistrzostwa świata w szermierce. Polacy zdobyli 2 złote medale.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 05.03.1964 roku zmarł w Düssendorf w Niemczech dotychczasowy ordynariusz diecezji gdańskiej (do 1945 roku rezydujący w klasztorze oliwskim) ks. biskup Carl Maria Splett.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 07.03.1964 roku dotychczasowy koadiutor diecezji gdańskiej Edmund Nowicki został mianowany na biskupa diecezji gdańskiej rezydującego w klasztorze oliwskim przez papieża Pawła VI.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1965 roku (cytat) późnym latem, mimo wciąż trwających prac budowlanych, otwarto Muzeum Etnograficzne w oliwskim Pałacu Opatów. Wypalony w czasie działań wojennych czekał długie lata na decyzję o odbudowie.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 168.

Około 02.02.1965 roku przy ul. Kołobrzeskiej 28 w Oliwie oddana została baza towarowego transportu samochodowego Państwowej Komunikacji Samochodowej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 28.05.1965 roku na Przymorzu przy ul. Mieszka I (boczna od ul. Piastowskiej) w Oliwie oddana została mała przychodnia zdrowia.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 01.09.1965 roku przekazano nowy budynek przy ul. VII Dwór 7 dla Szkoły Podstawowej nr 70, oraz przy ul. Zgody 6 dla Szkoły Podstawowej nr 71.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 29.09.1965 roku Nowy Pałac Opatów w Parku Oliwskim przekazano na siedzibę oddziału etnograficznego Muzeum Pomorskiego. Pierwsza ekspozycja etnograficzna przedstawiała kulturę ludową Pomorza Gdańskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 30.12.1965 roku na osiedlu "Przymorze" przy ul. Śląskiej 66 przekazano Spółdzielczy Dom Społeczny.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W latach 1966 - 1973 budowano halę "Olivia" wg projektu architektów: M. Gintowta i M. Krasińskiego i konstrukcji: S. Kusia i J. Koca.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

We wtorek 21.03.1967 roku Muzeum Pomorskie znajdujące się w Pałacu Opatów w Oliwie otrzymało od Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki 36 obrazów, 11 grafik i 2 rzeźby. Autorami prac byli w większości artyści Wybrzeża.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W lipcu 1967 roku w Parku Oliwskim po północnej stronie w alejce prowadzącej do Pałacu Opatów przy "Łabędzim Stawie" ustawiono popiersia książąt pomorskich Świętopełka II i Mściwoja II. Wyrzeźbione zostały w szarym granicie przez Alfonsa Łosowskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W lipcu 1967 roku w Pałacu Opatów w Oliwie otwarto stałą ekspozycję etnograficzną zatytułowaną "Sztuka ludowa Kaszub i Dolnego Powiśla".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 21.02.1968 roku w Niemczech w Marburgu (od 1945 roku w Niemczech) zmarł Erich Keyser dyrektor muzeum w Oliwie. Był historykiem (Gdańska). Ukończył Techniche Hochschule w Gdańsku Wrzeszczu.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W poniedziałek 02.09.1968 roku w Oliwie przekazano budynek przy ul. Wąsowicza 30 dla Szkoły Podstawowej nr 35 i przy ul. Jagiellońskiej 5 dla Zasadniczej Szkoły Budowlanej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1969 roku Gdańskie Zakłady Mechaniki Precyzyjnej produkują wagi analityczne eksportowane do wielu krajów takich jak: ZSRR, Egipt, Indie, Iran, Czechosłowacja, Stany Zjednoczone. Były one znane, doceniane i nagradzane na wielu wystawach krajowych i zagranicznych.
Źródło: Leonard Wiszniewski, Ziemia Gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969 rok - str. 99.

W sobotę 15.02.1969 roku przy ul. Grunwaldzkiej 487 w Oliwie otwarto salon samochodowy Polmozbytu (Syrena, Fiat) o powierzchni 800 m2.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 05.09.1969 roku przekazano nowy budynek w Oliwie przy ul. Orłowskiej 13 dla Szkoły Podstawowej nr 77.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 19.10.1969 roku nastąpiła elektryfikacja linii kolejowej na dworcu Gdańsk-Oliwa.
Źródło: Świat kolei, Stacja Gdańsk Oliwa, Nr 10, Łudź 2003 rok - str. 43.

We wtorek 02.12.1969 roku (cytat) dekretem Dyrektora Okręgu Gdańsk 1 z dnia 2 grudnia 69 został przeniesiony na stanowisko naczelnika Gdańsk-5 Oliwa Ob. Marian Wiszniewski dotychczasowy naczelnik w Upit. Gdańsk-4 (Nowy Port). Przekazanie urzędu następuje od nacz. Stanisława Rompczyka.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W 1970 roku w Oliwie znajdowały m.in. się: kino "Delfin" ul. Armii Radzieckiej 11; Biblioteka Publiczna al. Grunwaldzka 505; Szkolny Miejski Ośrodek Sportowy ul. Wita Stwosza 31/37; apteka ul. Kaprów 4; stacje benzynowe: al.. Grunwaldzka 339 i 539; bar GZG "Frykas" ul. Kołobrzeska 40m/k; bar mleczny "Biały Zdrój" al.. Grunwaldzka 503; restauracja GZG "Kameleon" ul. Armii Radzieckiej 18; restauracja GZG "Oliwska" ul. Armii Radzieckiej 10; obsługujące wycieczki w sezonie turystycznym: bar SAM "Plażowa" ul. Pomorska 57; kawiarnia "Feniks" ul. Śląska 66; bar SAM "Piastowska" ul. Piastowska 90c; jadłodajnia ul. Karwieńska 3 [ZOO].
Źródło: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, Gdański informator turystyczny, Gdańsk 1970 rok - str. 12-56.

W 1970 roku w Oliwie kursowały Tramwaje: linia 2 Oliwa - Gdańsk; 4 Oliwa - Jelitkowo; 15 Oliwa - Nowy Port; linia nocna 20 Oliwa - Gdańsk. Autobusy: linia 101 Gdynia-Sopot-Oliwa-Gdańsk; 113 Oliwa - ZOO; 117 Oliwa-Sopot-Jelitkowo; 122 Oliwa-Sopot; 127, 133 Oliwa-Przymorze-Oliwa; 129 Jelitkowo-Przymorze-Gdańsk-Stogi; linia nocna 240 Gdinia-Sopot-Oliwa-Wrzeszcz.
Źródło: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, Gdański informator turystyczny, Gdańsk 1970 rok - str. 5-10.

W czwartek 01.10.1970 roku przy ul. Wita Stwosza 55 wmurowano akt erekcyjny pod siedzibę Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego w Oliwie. W uroczystości uczestniczył wicepremier PRL Stanisław Kociołek.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 13.10.1970 roku zmarł w Gdańsku Roman Wyrobek. Był autorem wielu zdjęć z Wolnego Miasta Gdańska w tym również z Oliwy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 10.11.1970 roku (cytat) dotychczasowy naczelnik urzędu Ob. Marian Wiszniewski został przeniesiony do dalszej pracy na stan. Kierownika oddziału nadawczego do Upit. Gd.-6 (Wrzeszcz). Urząd P. i T. Gdańsk 5 – Oliwa powierzono kierownictwo Ob. Zofii Szwedzie, dotychczasowemu kierownikowi zespołu (kontrolerowi urzędu).
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W środę 10.03.1971 roku w Warszawie zmarł biskup gdański Edmund Nowicki. Został pochowany w krypcie biskupów gdańskich znajdującą się pod kaplicą św. Krzyża w Katedrze Oliwskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 17.06.1971 roku zostało oddane dziesięciotysięczne mieszkanie w spółdzielni mieszkaniowej "Przymorze".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 03.07.1971 roku w Pałacu Opatów w Oliwie zaprezentowano obrazy z wystawy zatytułowanej "Twórcy szkoły sopockiej" zorganizowanej przez Muzeum Pomorskie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 11.08.1971 roku (cytat) dekretem Dyr. Obwodu Urzędu P.T. Gdańsk 1 nr. K.O.-19 z dnia 9 sierpnia 1971 roku został przeniesiony na stanowisko naczelnika Urzędu P.T. II klasy Gd. 5 Oliwa Ob. Bogusław Jagodziewski dotychczasowy naczelnik z U.P.T. Gdańsk 4 (Nowy Port).
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W grudniu 1971 roku na wieżach katedry oliwskiej posadzono nowe 15 metrowe hełmy, które zestrzelone zostały przez Rosjan w marcu 1945 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 01.12.1971 roku nasz papież Jan Paweł VI mianował biskupem gdańskim Lecha Kaczmarka.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 19.12.1971 roku w katedrze oliwskiej nastąpiło przyjęcie biskupa gdańskiego Lecha Kaczmarka.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W marcu 1972 roku rozpoczęto budowę osiedla "Żabianka". Osiedle zbudowane zostało z wielkiej płyty przez Kombinat Budowy Domów w Kokoszkach.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 29.03.1972 roku w Pałacu Opatów w Oliwie otwarto wystawę 175 obrazów Hanny Rudzkiej-Cybisowej (50 lecie twórcze artystki). Obrazy wypożyczono z Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1974 roku zmarła Jadwiga Romanowska żona dyrygenta chóru "Lutnia". Wraz a mężem i dwoma synami mieszkali do uwięzienia we wrześniu 1939 roku w Oliwie.
Źródło: Gabriela Danielewicz, W kręgu Polonii gdańskiej, Gdańsk 1996 rok.

We wtorek 01.01.1974 roku (cytat) naczelnikiem Urzędu Pocztowo-Telekom. II kl Gdańsk 5 została Ob. Zofia Szweda dotychczasowy kierownik działu nadawczo-oddawczego.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W lipcu 1975 roku zakończono druk książki "Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku" Kazimierza Dąbrowskiego w nakładzie 730 egzemplarzy.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok.

W czwartek 18.09.1975 roku przy ul. Śląskiej na Przymorzu otwarto dom handlowy "Hermes".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 18.10.1975 roku otwarto przystanek kolejowy Gdańsk-Żabianka.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 16.11.1975 roku otwarto w pomieszczeniach klasztornych (w Sali Pokoju i w Wielkim Refektarzu) Muzeum Diecezjalne. Otwarcia dokonał arcybiskup metropolita krakowski Karol Wojtyła.
Źródło: Maria i Andrzej Szypowscy, Oliwa. Muzyka wieków, Gdańsk 1987 rok.

W dniach 08 - 13.03.1976 roku w Oliwie w hali sportowej "Olivia" odbyły się mistrzostwa świata i Europy w hokeju na lodzie.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 30.03.1976 roku w parku imienia Adama Mickiewicza w Oliwie otwarta została stała plenerowa Galeria Współczesnej Rzeźby Gdańskiej. Ekspozycja liczy prace 20 artystów. Prace wykonane zostały w różnych tworzywach: brązie, granicie, metalu, ceramice i tworzywie sztucznym.
Źródło: Muzeum Narodowe w Gdańsku, Galeria Współczesnej Rzeźby Gdańskiej w Parku Oliwskim, Gdańsk 1989 rok - str. 3.

W dniach 06 - 13.04.1976 roku w hali sportowej "Olivia" w Oliwie odbyły się II Mistrzostwa Świata i Europy Juniorów w Podnoszeniu Ciężarów. Zawodników wystawiło 29 państw.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 30.04.1976 roku w parku oliwskim zorganizowano galerię rzeźby współczesnej. Prace przedstawiło 16 rzeźbiarzy.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 08.07.1976 roku (cytat) papież Paweł VI podniósł katedrę dnia 8 lipca 1976 r. do godności bazyliki mniejszej.
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok - str. 9.

W czwartek 08.07.1976 roku w Pałacu Opatów w Oliwie na wystawie tymczasowej zaprezentowano prace Aliny Szaposznikow. W sumie 126 rzeźb i 48 rysunków. Zbiory pochodziły z Muzeum Sztuki w Łodzi.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 17 - 18.07.1976 roku w katedrze oliwskiej chór Opery Bałtyckiej przedstawił oratorium Josepha Haydna (stworzenie świata). Dygował Zbigniew Chwedczuk.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 20.07.1976 roku dla szpitala dziecięcego przy ul. Polanki 119 przekazano nowy budynek ze 160 łóżkami.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 16.10.1976 roku w Pałacu Opatów w Oliwie otwarto tymczasową wystawę malarstwa, rysunków i grafiki prof. Maksymiliana Kasprowicza.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W środę 24.08.1977 roku szach Iranu Reza Pahlawi przebywający z wizytą w Gdańsku wysłuchał koncert organowy w katedrze oliwskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 13.10.1977 roku spalono żuławski wiatrak odwadniająco-nawadniający w parku oliwskim.

W czwartek 13.10.1977 roku król Belgii Baudouin I z królową Fabiolą przebywający z wizytą w Gdańsku wysłuchali koncert organowy w katedrze oliwskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 24.11.1977 roku z inicjatywy Spółdzielni Przemysłu Artystycznego "Ares" w Oliwie na Targu Siennym w Gdańsku postawiono pomnik Marii Konopnickiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1978 roku oddano do użytku nowe skrzydło Seminarium Duchownego w Oliwie. Poświęcił je prymas Wyszyński.
Źródło: 30 Dni, Półwiecze Seminarium Duchownego, Grunwaldzka czyli od młyna do forum biznesu, Nr 5 (73), Gdańsk wrzesień-październik 2007 rok - str. 13.

W środę 27.12.1978 roku sparaliżowane zostało na okres trzech tygodni życie w Oliwie przez wielkie opady śniegu i niskie temperatury. Mieszkańcy przekopywali ścieżki do sklepów spożywczych, do których żywność dostarczana była niekiedy przez wojsko.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W poniedziałek 01.01.1979 roku (cytat) życie w Gdańsku zamarzło... Zaspy sięgały w mieście dwóch metrów... Na zasypanych głównych ulicach pojawiły się transportery wojskowe, których używano w charakterze pługów odśnieżających... 8 styczna zniesiono stan klęski żywiołowej.
Źródło: Praca zbiorowa, Wydarzyło się w Gdańsku 1901-2000, Jeden wiek w jednym mieście, Gdańsk 1999 rok - str. 210.

W czwartek 10.05.1979 roku (cytat) z okazji 35-lecia PRL pracownicy Urzędu Pocztowo-Telekom. Gdańsk 5 (Oliwa) podjęli zobowiązanie przepracowania 260 godzin przy budowie Pomnika Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku.
Źródło: Kronika poczty oliwskiej Gdańsk-5, Oliwa 1945-1999 rok.

W środę 15.08.1979 roku biskup gdański Lech Kaczmarek erygował parafię pod wezwaniem Opatrzności Bożej na Zaspie przy Al. Jana Pawła II 48.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W piątek 31.08.1979 roku w Oliwie przy ul. Czerwony Dwór 25 otwarto nową cyfrową centralę typu E-10 na 10 tys. numerów. Otwarcia dokonał minister łączności Edward Kowalczyk. Później centrala rozbudowana została jeszcze o 10 tys. numerów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wrześniu 1979 roku przy ul. Jelitkowskiej 20 rozpoczęto budowę luksusowego hotelu "Marina" w Jelitkowie należącego do Orbis-u.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 22.09.1979 roku w Oliwie w katedrze koncertu organowego wysłuchał przebywający w Gdańsku premier Holandii Andreas A. M. van Agt.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W 1980 roku Franciszek Mamuszka wydał książkę "Kaszubi oliwscy" w nakładzie 2000 egzemplarzy.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Kaszubi oliwscy'', Gdańsk 1980 rok.

W poniedziałek 01.09.1980 roku przy ul. Subisława 22 oddano do użytku nowy budynek dla Szkoły Podstawowej nr 93.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W styczniu 1981 roku Maria i Andrzej Szypowscy wydali album "Oliwa. Muzyka wieków". Specjalne wydanie albumu przyjął w Oliwie z ich rąk w dniu 12.06.1987 roku Papież Jan Paweł II.
Źródło: Maria i Andrzej Szypowscy, Oliwa. Muzyka wieków, Gdańsk 1987 rok.

W sobotę 18.04.1981 roku Wyższą Szkole Wychowania Fizycznego w Oliwie rozporządzeniem Rady Ministrów przemianowano na Akademie Wychowania Fizycznego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 19.05.1981 roku w Spichrzu Opackim w Oliwie otwarto tymczasową wystawę tkanin i kobierców z kolekcji rodziny Kulczyckich. Eksponaty pochodziły z Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanym.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 05 - 10.09.1981 roku w hali sportowej "Olivia" odbył się (pierwsza tura) Pierwszy Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 15.08.1982 roku przy ul. Abrahama w Oliwie utworzono parafię pod wezwaniem św. Stanisława Kostki. Budowa kościoła trwała od 1983 do 1986 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 12 - 15.10.1982 roku w hali "Olivia" w Oliwie odbyła się Pierwsza Wystawa Morska BALEXPO. W wystawie uczestniczyło 152 firmy z 15 krajów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 05.12.1982 roku zginął w wypadku drogowym biskup sufragan gdański Kazimierz Kulz. Pochowany został w krypcie biskupów gdańskich pod kaplicą św. Krzyża w katedrze oliwskiej.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W sobotę 01.01.1983 roku 13 letni chłopiec podpalił Halę Sportową nr 2 Akademii Wychowania Fizycznego w Oliwie w skutek czego hala została zniszczona.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 17.04.1983 roku dotychczasowy rektor Seminarium Duchownego w Oliwie ks. dr Tadeusz Gocłowski otrzymał sakrę biskupią.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 04.09.1983 roku w hali sportowej "Olivia" w Oliwie odbyła się międzynarodowa wystawa morska Baltexpo. W wystawie uczestniczyło 238 firm z 18 krajów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W listopadzie 1983 roku w kwartalniku "Spotkania z zabytkami" Jerzy Stankiewicz opublikował artykuł pod tytułem "Sylwetki - Franciszek Mamuszka".
Źródło: Spotkania z zabytkami, Kwartalnik popularnonaukowy. Nr 4 (14) VII, Warszawa 1983 rok - str. 17-18.

W czwartek 26.01.1984 roku działka przy ul. Abrahama w Oliwie przekazana została przez UM w Gdańsku Muzułmańskiej Gminie Wyznaniowej z przeznaczeniem pod budowę meczetu.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 10.04.1984 roku w Pałacu Opatów w Oliwie otwarto tymczasową wystawę współczesnego malarstwa światowego. 404 dzieła przekazała Muzeum Narodowemu w Gdańsku Halina Nałęcz z Londynu w październiku 1983 roku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 04.09.1984 roku w hali "Olivia" w Oliwie odbyła się międzynarodowa wystawa Baltexpo. Udział wzięło 238 wystawców z 18 krajów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W marcu 1985 roku otwarto hotel "Marina" w Jelitkowie znajdujący się przy ul. Jelitkowskiej 20. Luksusowy jak na tamte czasy hotel należał do Orbis-u.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wrześniu 1985 roku zakończono druk książki "Oliwa. Okruchy z dziejów, zabytki" pana Franciszka Mamuszki.
Źródło: Franciszek Mamuszka, ''Oliwa. Okruchy z dziejów zabytki'', Gdańsk 1985 rok.

W czwartek 17.10.1985 roku w hali "Olivia" w Oliwie odbył się koncert "Rock dla pokoju". Dochód z koncertu przeznaczono dla ofiar trzęsienia ziemi w Meksyku.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 02 - 05.09.1986 roku w hali "Olivia" w Oliwie odbyła się wystawa morska "Baltexpo". Zaprezentowało się 322 firmy z 22 krajów.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W czwartek 23.04.1987 roku w hali "Olivia" w Oliwie odbyły się obrady XXI Kongresu Techników Polskich.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 21 - 22.04.1988 roku w Pałacu Opatów w Oliwie odbyła się sesja naukowa pod tytułem "Antropologia Kaszub i Pomorza ze szczególnym uwzględnieniem XIX i XX wieku".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W niedzielę 29.05.1988 roku zmarł architekt Lech Zalewski (absolwent Politechniki Gdańskiej). Był konstruktorem min. Sal sportowych AWS.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W poniedziałek 30.05.1988 roku oddano na siedzibę Muzeum Etnograficznego odremontowany Spichlerz Opacki. Stałą ekspozycja przedstawia kulturę materialną z terenów Kaszub i Kociewia.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

W dniach 08 - 09.09.1988 roku w hali "Olivia" odbyła się wystawa "Baltexpo".
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

- Rzeczpospolita Polska (III).

W czwartek 16.02.1989 roku powołano spółkę "Międzynarodowe Targi Gdańskie" z siedzibą w dawnych Zakładach Mechaniki Precyzyjnej (przedtem produkcja wag, magnetofonów) przy ul. Beniowskiego.
Źródło: Mirosław Gliński, Jerzy Kukliński, Kronika Gdańska. Tom II - 1945-2000, Gdańsk 2006 rok.

We wtorek 15.05.1990 roku zarejestrowane zostało w sądzie w Gdańsku Towarzystwo Miłośników Oliwy (Rej. St. - 130). Założyciele: Antonina Błocka, Mieczysław Dyda i Roman Brumirski. Jest pierwsze założone po wojnie stowarzyszenie oliwskie.
Źródło: Statut Towarzystwa Miłośników Oliwy, Gdańsk 1990 rok - str. 8.

W niedzielę 17.02.1991 roku proboszczem archikatedry oliwskiej został Brunon Kędziorski.

W 1999 roku wydano książkę księdza Zygmunta Iwickiego "Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945)".
Źródło: Zygmunt Iwicki, Kronika parafii (katedralnej) w Oliwie (1904-1945), Gdańsk 1999 rok.

W piątek 30.04.1999 roku w Dzienniku Bałtyckim ukazał się artykuł zatytułowany "Moje oddychanie Oliwą..." z pisarzem Stefanem Chwinem, który napisał m.in. powieść "Hanemann" usytuowaną również w Oliwie.
Źródło: Dziennik Bałtycki.

W sobotę 05.06.1999 roku o godzinie 16:00 Papież Jan Paweł II wyruszy z Oliwy do Sopotu na hipodrom by tam o godzinie 17:15 rozpocząć mszę świętą. Po mszy Papież znów powróci do Oliwy.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 9.

W sobotę 05.06.1999 roku o godzinę 11:30 Papież Jan Paweł II wyląduje na lotnisku w Rębiechowie by stamtąd po oficjalnym przywitaniu udać się do przygotowanej rezydencji w klasztorze oliwskim.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 8.

W niedzielę 06.06.1999 roku o godzinie 8:00 Papież Jan Paweł II wyjedzie z Oliwy do Sopotu by z hipodromu o 8:35 odlecieć śmigłowcem do Pelplina.
Źródło: 30 Dni, Po raz drugi na Pomorzu, Papieskie Pokoje, Nr 3 (5), Gdańsk marzec 1999 rok - str. 9.

W sierpniu 1999 roku w miesięczniku "30 Dni" ukazał się artykuł o Renuszewie nad potokiem Rynarzewskim w Oliwie.
Źródło: 30 Dni, Dolina Pięciu (byłych) Stawów, Nr 8 (10), Gdańsk sierpień 1999 rok - str. 71-73.

W styczniu 2000 roku w miesięczniku 30 Dni ukazało się uzupełnienie opisu Dworu II "Quellbrunn". W opisie wspomniano o pracy pana M. Gawlickiego (PG) obszernie opisującej dwory przy Polankach.
Źródło: 30 Dni, Uzupełnienie do artykułu "Ekumeniczny Quellbrunn", Nr 1 (15), Gdańsk styczeń 2000 rok - str. 74.

W 2001 roku wydano książkę księdza Zygmunta Iwickiego zatytułowaną "Oliwa wczoraj i dziś. Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru".
Źródło: Zygmunt Iwicki, Oliwa wczoraj i dziś, Przewodnik po zabytkach katedry i byłego klasztoru, Gdańsk 2001 rok.

W piątek 11.05.2001 roku podczas uroczystości 50-lecia Koła Przewodników Miejskich i Terenowych Oddziału Gdańskiego PTTK nadano oddziałowi imię Franciszka Mamuszki wieloletniego działacza PTTK, pisarza i oliwianina pochowanego w 1995 roku na cmentarzu w Oliwie.
Źródło: PTTK oddział w Gdańsku.

W niedzielę 17.11.2002 roku w Dzienniku Bałtyckim ukazał się artykuł "Zapraszamy na przechadzkę po Oliwie. Z cystersami w tle." Po Oliwie oprowadzał nas przewodnik PTTK pan Piotr Mazurek.
Źródło: Dziennik Bałtycki.

W niedzielę 14.12.2003 roku w Dzienniku Bałtyckim ukazał się artykuł "Gdańsk. Przymorze to nie tylko falowce. Od młyna do młyna."
Źródło: Dziennik Bałtycki.

W niedzielę 21.12.2003 roku w Dzienniku Bałtyckim ukazał się artykuł "Gdańsk. Sentymentalnym krokiem przez Oliwę. Pozytywna energia."
Źródło: Dziennik Bałtycki.

W niedzielę 09.05.2004 roku o godzinie 14:15 z inicjatywy Stowarzyszenia Stara Oliwa wykonano rodzinne zdjęcie mieszkańców i sympatyków Oliwy na placu przed archikatedrą oliwską zatytułowane "EoroOliviada".
Źródło: Dziennik Bałtycki.

W dniach 17.07 - 10.09.2006 roku w Pałacu Opatów w Oliwie zaprezentowano malarstwo Teresy Mieszkin.
Źródło: Muzeum Narodowe w Gdańsku.

W czwartek 07.09.2006 roku po południu pierwszy raz na plaży w Jelitkowie widziana była foka pospolita nazwana "Centką". Foka postanowiła wypoczywać na naszym wybrzeżu już w dniu 03.07.2006 roku w Kątach Rybackich. W tym czasie zwiedziła wiele miejscowości.
Źródło: Internet: http://www.hel.univ.gda.pl - 17.11.2007 rok.

W piątek 08.09.2006 roku foczka "Centka" odpoczywała ponownie na plaży w Jelitkowie.
Źródło: Internet: http://www.hel.univ.gda.pl - 17.11.2007 rok.

W środę 13.09.2006 roku foka "Cętka" jeszcze raz gościła na plaży w Jelitkowie. 12 września widziana była na plaży na Zaspie, 10 w Sopocie, 9 w Orłowie.
Źródło: Internet: http://www.hel.univ.gda.pl - 17.11.2007 rok.

W środę 13.09.2006 roku na plaży w Gdańsku-Jelitkowie wylegiwała się foka wywołując sensację wśród plażowiczów i spacerowiczów, zwłaszcza że się ich nie bała i nie była agresywna.
Źródło: Maciej Kosycarz, Album, Niezwykłe zwykłe zdjęcia, Gdańsk 2006 rok - str. 159.

W piątek 15.09.2006 roku ostatni raz widziano w Jelitkowie fokę "Centkę" odwiedzającą nasze wybrzeże. Później odwiedzała inne nadmorskie miejscowości. Ostatni raz widziana była 01.06.2007 roku w kanale łączącym Jezioro Resko Przymorskie z Bałtykiem.
Źródło: Internet: http://www.hel.univ.gda.pl - 17.11.2007 rok.

W kodeksie cystersów koronowskich (z XV w.) podano rok 1171 (i 1175) jako datę fundacji klasztoru oliwskiego. Daty tej jednak nie można przyjąć bo klasztor macierzysty w Kołbaczu założono w 1173 roku.
Źródło: Kazimierz Dąbrowski, Opactwo cystersów w Oliwie od XII do XVI wieku, Gdańsk 1975 rok - str. 25.

W 2007 roku wydano książkę Adama Kromera z serii gdańskie dzielnice, Oliwa.
Źródło: Adam Kromer, Oliwa, Gdańsk 2007 rok.

W środę 10.01.2007 roku ogród zoologiczny w Oliwie otrzymał certyfikat przynależności do WAZA. Elitarna Organizacja Światowych Ogrodów Zoologicznych i Akwariów, zrzesza 200 największych placówek tego typu na świecie.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. I.

We wtorek 20.02.2007 roku (cytat) W Centrum Ekumenicznym Sióstr Brygidek w Oliwie odbyła się prezentacja książki Petera Rainy pt. "Teczka ks. Henryka Jankowskiego. Agenci SB w Kurii Gdańskiej". Publikacja oparta na dokumentach dotyczących akcji "Zorza II" z lat 1986-1987.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. III.

W czwartek 22.02.2007 roku w studiu ośrodka Telewizji Polskiej przyznano nagrody plebiscytu "Sztormy Roku 2006" organizowanego przez "Gazetę Wyborczą. Trójmiasto". W kategorii literatura zwyciężyła książka "Dolina Radości" Stefana Chwina.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. III.

W piątek 02.03.2007 roku (cytat) uprawomocniły się wyniki ostatniego przetargu na budowę hali widowiskowo-sportowej na granicy Gdańska i Sopotu. Wykonawcą inwestycji za 197 milionów zł będzie firma "Budimex" .
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. IV.

W czwartek 15.03.2007 roku z depozytu Międzynarodowych Targów Gdańskich zgineły diamenty o wartości 1,5 mln dolarów. Kamienie należały do konsorcjum Benelux Diamonds. MTG wyznaczyło nagrodę w wysokości 20 tysięcy złotych za pomoc w ujęciu sprawcy.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. IV.

W niedzielę 18.03.2007 roku (cytat) w handlowej placówce "Alfa Centrum" przy ul. Kołobrzeskiej odbyły się wybory "Miss Wybrzeża 2007". Do walki o tytuł stanęło 21 kandydatek. Koronę najpiękniejszej zdobyła Weronika Pieczaro, dwudziestolatka z Gdyni.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. IV.

W poniedziałek 19.03.2007 roku (cytat) w pawilonie wystawowym na terenie campusu Uniwersytetu Gdańskiego w Oliwie rozpoczęły się Targi "Akademia:. Ponad 40 szkół wyższych z całej Polski zaprezentowało swoją ofertę edukacyjną.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. V.

W poniedziałek 02.04.2007 roku (cytat) w UG odbyła się dyskusja o przygotowanej przez rząd ustawie o metropoliach. Udział w niej wzięli m.in. prezydenci Trójmiasta, wicemarszałek Senatu Maciej Płażyński i wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. VI.

W dniach 13 - 15.04.2007 roku w halach MTG w Oliwie odbywały się Gdańskie Targi Turystyczne. (Cytat) Swoje propozycje przedstawiło około 40 przedsiębiorców z kraju i zza granicy. Wystawcy sprzedawali swoje usługi po preferencyjnych cenach: ulgi wynosiły od 10 do 30 procent.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. VI.

W dniach 26 - 30.04.2007 roku w "kinopleksie" przy ul. Kołobrzeskiej na Przymorzu odbył się V Międzynarodowy Festiwal zatytułowany "Godność i Praca". Odbyły się projekcje filmowe wraz ze spotkaniami z twórcami, warsztaty filmowe i debaty.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. VII.

W piątek 11.05.2007 roku Gdański System Informacji Miejskiej SIM, którym oznakowano m.in.. Oliwę, zdobył nagrodę w kwocie 120 tysięcy złotych w ogólnopolskim konkursie "Bramy Kraju".
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. VIII.

We wtorek 29.05.2007 roku w halach MTG (cytat) w Oliwie rozpoczęły się Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Produktów Rybnych "Polfisz 2007". W imprezie uczestniczyło dwustu wystawców z kraju i zagranicy.
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. X.

W czerwcu 2007 roku Parafia Matki Bożej Królowej Korony Polskiej w Gdańsku Oliwie wydała książkę pt. "Ulice naszej parafii".
Źródło: Drzewko Oliwne, Ulice naszej parafii, Oliwa czerwiec-lipiec 2007 rok.

W piątek 29.06.2007 roku w katedrze odbył się 50-ty Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej. (cytat) Jubileuszowy festiwal zaingurował koncert w wykonaniu prof. Romana Peruckiego, dyrektora Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, chóru dziecięcego "Schezi Musicalli".
Źródło: 30 Dni, Kronika Gdańska, Nr 1 (75), Gdańsk styczeń-luty 2008 rok - str. XII.

We wtorek 24.07.2007 roku nadano w TVP 3 (Telewizja Gdańska) o godzinie 17:00 krótką migawkę o Oliwie.
Źródło: TV.

W 2008 roku Muzeum Zamkowe w Malborku wydało książkę "Kronika oliwska. Źródło do dziejów Pomorza Wschodniego z połowy XIX wieku".
Źródło: Muzeum Zamkowe w Malborku, Kronika Oliwska, Malbork 2008 rok.

W poniedziałek 14.04.2008 roku Lech Wałęsa uhonorowany został "Oliwskim Paszportem" przez Grupę Inicjatywną Powołania rady Osiedla w Oliwie. Nagroda zosatała wręczona podczas spotkania z mieszkańcami w sali gimnazjum nr 23 w Oliwie.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.

Około 17.11.2008 roku zakończył się remont kapliczki św. Jana Nepomucena stojącej przed domem przy alei Grunwaldzkiej 517.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.

W 2009 roku w 2009 roku wydano książkę Waldemara Nocnego, Jelitkowo.
Źródło: Waldemar Nocny, Jelitkowo, Gdańsk 2009 rok.

W poniedziałek 22.03.2010 roku po długiej i ciężkiej chorobie zmarł Biskup archidiecezji gdańskiej Zygmunt Pawłowicz. Uroczystości pogrzebowe odbyły się we wtorek w Katedrze Oliwskiej. Pochowany krypcie Biskupów Gdańskich znajdującej się pod kaplicą św. Krzyża w Archikatedrze Oliwskiej.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.

W czwartek 08.04.2010 roku zmarł ojciec Benedykt Stefan Zima. Mszę Świętą za duszę zmarłego odprawiono w piątek o godzinie 11 w kościele Ojców Cystersów przy ul. Leśnej. Stefan Zima pochowny został na cmentarzu oliwskim.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.

W poniedziałek 12.07.2010 roku (cytat) zmarł ksiądz Henryk Jankowski. W ostatnich kilkunastu latach silnie związany z Oliwą. Tu także od kilku lat mieszkał i był rezydentem wybudowanego przez siebie Centrum Ekumenicznego.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.

We wrześniu 2010 roku wydano książkę księdza Zygmunta Iwickiego "Konwent oliwski (1186-1831). Leksykon biograficzny i nie tylko..."
Źródło: Zygmunt Iwicki, Konwent oliwski (1186-1831)., Gdańsk-Pelplin 2010 rok.

W niedzielę 08.05.2011 roku odbyły się wybory do Rady Osiedla Oliwa. Radnymi zostali: Mariusz Andrzejczak, Jarosław Borlik, Olaf Dramowicz, Andrzej Drewa, Przemysław Kotecki, Julia Lewandowska, Tomasz Leżyński, Andrzej Osipów, Zofia Pomirska, Ewelina Sobańska, Danuta Sośnicka, Tomasz Strug, Marek Szreder, Jolanta Urbaniak-Szwankowska, Stella Wawrzyniak.
Źródło: Internet: http://www.DawnaOliwa.pl.

W sobotę 21.05.2011 roku odbyło się zaprzysiężenie radnych i pierwsza sesja Rady Osiedla Oliwa.
Źródło: Internet: http://www.DawnaOliwa.pl.

W sobotę 10.09.2011 roku na boisku KS Olivia przy ul. Kościerskiej odbył się festyn oliwski zorganizowany przez Radę Osiedla Oliwa.
Źródło: Internet: http://www.DawnaOliwa.pl.

W czerwcu 2012 roku w periodyku wydawanym przez Instytut Historii PAN rocznik XLIV 2012/2 opublikowano pracę Jana Daniluka pt "Powstanie i działalność niemieckiej placówki archiwalnej wojsk lądowych w Gdańsku-Oliwie (1939-1945)".
Źródło: Jan Daniluk, Powstanie i działalność niemieckiej placówki archiwalnej wojsk lądowych w Gdańsku-Oliwie (1939-1945), Warszawa 2012 rok.

W sobotę 15.09.2012 roku zorganizowano na parkingu przed Parkiem Oliwskim przy ul. Opata Rybińskiego pierwsze święto Oliwy pod nazwą "Viva Oliva".
Źródło: Internet: http://www.DawnaOliwa.pl.

W niedzielę 14.10.2012 roku odbył się I Bieg Oliwski na dystansie 4 i 8 km zorganizowany przez Radę Osiedla Oliwa i Akademię Biagania. Start i metę oraz rozdanie nagród zorganizowano na boisku KS Olivia przy ul. Kościerskiej.
Źródło: Internet: http://www.DawnaOliwa.pl.

W 2013 roku wydano książkę księdza Zygmunta Iwickiego "Święta Oliwa z Anagni. Wprowadzenie jej kultu w Oliwie".
Źródło: Zygmunt Iwicki, Święta Oliwa z Anagni, Gdańsk-Pelplin 2013 rok.

Pod koniec maja 2013 roku (cytat) na Pachołku, przez który przechodzą dwa szlaki turystyki pieszej Kartuski i Skarszewski została ustawiona tablica informacyjna, opisująca to miejsce.
Źródło: Internet: http://www.pomorskieszlakipttk.pl.

W piątek 10.01.2014 roku wybuchł pożar w dworze (IV) przy ul. Polanki 119-121 (Szpetal dziecięcy). Straż Pożarna otrzymała zgłoszenie o pożarze o godzinie 17:40. Na miejsce przybyło 9 zastępów strażaków. Spłonęła cała połać dachu, która się zawaliła. Na miejsce pożaru brzybył również Dariusz Chmielewski, Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Źródło: Internet: http://www.StaraOliwa.pl.