|
Adam Kromer, "Oliwa", Gdańsk 2007, str. 201-202:
Cmentarz
O fakcie istnienia przy kościele cmentarza jeszcze w wiekach średnich wiemy ze wspomnianej wyżej kroniki klasztornej. Na początku XIX wieku nieduży cmentarz przestał wystarczać oliwskiej parafii. Ostatecznie zamknięty został w 1878 roku. Franciszek Mamuszka pisząc o Oliwie w 1959 roku wspominał znajdujące się jeszcze wtedy przy kościele nagrobki z XVIII i XIX wieku. Niestety, krótko po tym czasie, podczas renowacji kościoła św. Jakuba i porządkowaniu terenu wokół niego zlikwidowano ostatnie ślady starego cmentarza. Obecnie po wschodniej stronie kościoła można znaleźć w trawie tylko dwa słupki przedprożowe sygnowane datą 1729.
Od roku 1832 zmarli grzebani byli na nowym cmentarzu usytuowanym po wschodniej stronie ulicy Czyżewskiego. Bliżej ulicy Opackiej znajdowała się część ewangelicka cmentarza, a bardziej na północ - katolicka. Terytorium cmentarza powiększano w latach 1881- 1916, a w 1909 roku, z inicjatywy proboszcza Franciszka Schrötera, w części katolickiej pobudowano kaplicę według projektu Singera. Obecnie cmentarz jest już zamknięty i tylko wyjątkowo grzebie się tutaj zmarłych. Jeden z takich wyjątków uczyniono dla zmarłego w 1995 roku Franciszka Mamuszki, którego rolę w propagowaniu Oliwy trudno przecenić. Wśród tych, którzy znaleźli miejsce wiecznego spoczynku na oliwskiej nekropolii, wymienić należy związanych z Oliwą kapłanów, architektów, artystów, a także działaczy Polonii gdańskiej.


| |