Franciszek Mamuszka, "Oliwa. Okruchy z dziejów, zabytki", Gdańsk 1985, str. 161-162:
Spichrze klasztorne
Dawny spichrz konwentu, mieszczący obecnie Dom Parafialny, zbudowany został w średniowieczu. W XIX w. i w 1933 r. przebudowano go na mieszkania, przysposabiając także wielką salę imprezową, a po wojnie sale do nauki religii. W okresie istnienia klasztoru spichrz tworzył południowe skrzydło dziedzińca gospodarczego, który przekształcono z czasem na zieleniec obramowany drogami dojazdowymi do Seminarium Biskupiego i Kurii Biskupiej.
Nad sienią piętra we wnętrzu położono malowany strop z XVII w., pochodzący z sali znajdującej się nad refektarzem. Po stronie południowej tej budowli można dostrzec w ścianie zamurowane szczeliny, mające kształt otworów strzelniczych, co zdaje się świadczyć o przystosowaniu spichrza do obrony.
Tuż przy zachodnim wyjściu z parku wznosi się trzykondygnacjowy spichrz opacki, zbudowany z porozbiórkowych cegieł gotyckich na miejscu dwu mniejszych spichrzów średniowiecznych. Datę budowy - 1723 r. - wykutą obok herbu Godziemba widać na kartuszu wmurowanym nad wejściem do wnętrza, znajdującym się od strony parku. Spichrz wzniesiono w czasie rządów opata Zaleskiego, który posługiwał się wymienionym herbem. Z budynkiem łączy się barokowa brama parku, powiązana po drugiej stronie z murem obronnym klasztoru (z 1 608 r). Obok bramy stał dawniej tuż przy murze domek furtnika.
Od 1945 r. do ostatnich lat spichrz pełnił funkcję składnicy konserwatorskiej. Latem 1982 r. rozpoczęto adaptację tego zabytku na siedzibę Muzeum Etnograficznego. Do placówki tej będzie należała także położona obok stajnia z XVIII w. Do 1978 r. stał opodal niej w ogrodzie wiatrak odwadniający, niezwykle cenny, wręcz unikatowy zabytek. Przeniesiono go w 1933 r. z Ostaszewa z Żuław Wiślanych. Zbrodnicze podpalenie (13 X 1977 r.) przez złoczyńcę zniszczyło ten cenny obiekt gruntownie odrestaurowany kilka lat przed pożarem. Po rekonstrukcji wiatrak zostanie ustawiony na plantacji tulipanów Stacji Hodowli Roślin Ogrodniczych w Wieńcu na Mierzei Wiślanej.
|