Start  ›  Ulice  ›  Cystersów  ›  Klosterstraße 16  ›

NID Oddział w Gdańsku: Karta biała. Kościół klasztorny cystersów pw. Św. Trójcy, od 1831 r. parafialny kościół katolicki, od 1926 r. kościół katedralny ul. Cystersów nr 16. Rok wykonania karty: 1991 (J. Radowska-Potylicka, A. Kunicka).

NID Oddział w Gdańsku: Karta biała. Klasztor cystersów - ob. Biskupie Seminarium Duchowne (w przyziemiu i w krużgankach Muzeum Diecezjalne) ul. Cystersów nr 16. Rok wykonania karty: 1991 (J. Radowska-Potylicka, A. Kunicka).


Fragment kolorowego planu Gdańska (Oliva, Klosterstraße) z 1933 roku.
Z kolekcji Biblioteki Uniwersytetu Chicago.



M. Kilarski, F. Mamuszka, J. Stankiewicz, Zabytki miasta Gdańska, Oliwa (wykaz zabytków wg stanu z grudnia 1956 r.), Gdańsk 1957:

KLASZTOR (ul. Cystersów 16). Obecnie siedziba Kurii Biskupiej i Urzędu Parafialnego. Zachowane trzy skrzydła klasztorne dowiązujące do transeptu kościoła i kaplicy Mariackiej, ujmujące czworoboczny wirydarz, otoczony dookoła krużgankiem, po stronie północnej przyległym do kościoła. Skrzydło wschodnie pochodzi prawdopodobnie jeszcze z XIII w., pozostałe wraz z krużgankiem są późniejsze - XIV-XV w., później wielokrotnie przebudowywane. Pod skrzydłem zachodnim znajdują się sklepiane piwnice gotyckie.

SPICHRZ KLASZTORNY (ul. Cystersów 16). Prawdopodobnie jeszcze z XIV w.; od strony południowej ślady zamurowanych strzelnic (?). Przebudowany przed wojną całkowicie na dom parafialny (ok. 1933 r.). Wewnątrz, nad sienią piętra, drewniany strop z malowidłami z XVII w. przeniesiony tu znad refektarza (dawna szatnia, w XIX w. biblioteka), z okazji przebudowy spichrza i więźby dachowej nad refektarzem.



Zespół pocysterski z lotu ptaka. Lata 30 XX wieku.
Zbiory Mirosława Piskorskiego.



Fragment ul. Kirchenstraße. Fot. z 1877 roku.   Ze strony FotoPolska.eu.


Zachodnia fasada Katedry Oliwskiej. Fot. z końca XIX wieku.
Ze strony FB Moja Oliwa i Okolice.



Klasztor. Wczesne lata powojenne.   Zbiory Krzysztofa Gryndera.


Spichlerz klasztorny. Wczesne lata powojenne.   Zbiory Krzysztofa Gryndera.



Franiszek Mamuszka, "Kasubi oliwscy...", Gdańsk 1980:
W 1910 r. proboszcz ks. Franciszek Schröter, zasłużony wielce wobec hakaty, polecił usunąć grobowiec /książąt pomorskich/ z reprezentacyjnego miejsca do południowego ambitu, gdzie znajduje się dziś.

Zobacz (Schröter): Indeksy nazwisk



Eduard Graf O’Rourke

Zobacz:

Steffen Franz, Die Diözese Danzig, ihr erster Bischof Eduard O'Rourke und ihre Kathedralkirche zu Oliva, Danzig 1926.


Procesja z okazji intronizacji księdza Edwarda O'Rourke na biskupa gdańskiego. Cerwiec 1926.   Zbiory Danuty Sandomirskiej.


Biskup gdański Edward O'Rourke w domu rodziny Landmann przy ul. Klosterstraße 17. Data nieznana.   Z albumu rodziny Landman.


Eduard Graf O'Rourke. Książka telefoniczna z 1937 roku.
Zbiory TPG Strefa Historyczna WMG.




Eduard Maria Splett


Eduard Maria Splett nadał do Rzymu 9 gramowy list o wartości 50 guldenów. Oliwa 13. 3. 1924.   Zbiory Mirosława Piskorskiego.


Eduard Maria Splett. Oliwa wrzesień 1938.   Z albumu rodziny Jantowskich. Przekazał Mirosław Piskorski.


Carla Maria Splett. Biskup gdański od 1938 roku.   Fot. przekazał Matthias Frische. Zobacz: Podhalańska 4.  Podziękowania dla Grażyny Niemyjskiej.


Fragment strony z modlitewnika wyd. w 1940 roku. Carolus Maria Splett.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.


Zobacz:

Proces Karola Marii Spletta, Tygodnik Żołnierz Polski, 1946.
Tadeusz Balicki, Karol Maria Splett – biskup WMG.
Carl Maria Splett, Wikipedia.

Polecamy:
Peter Raina, "Karol Maria Splett. Biskup Gdański na ławie oskarżonych", Warszawa 1994.





Mieszkańcy w 1897 roku (Kirchenstraße 16):
Dudeck, Edmund, Lehrer. Goerig, Josef, Lehrer. Jänger, Friedrich, Hauptlehrer. Marunowski, Josef, Todtengräber. Plohmann, Franz, kath. Organist. Poddig, Johanna, Lehrerin. Rückwarth, Anton, Lehrer. Szalkowski, Olga, Lehrerin. Szalkowski, Therese, Ww.

Mieszkańcy w 1898 roku (Kirchenstraße 16):
Dudeck, Edmund, Lehrer. Goerig, Josef, Lehrer. Jänger, Friedrich, Hauptlehrer. Marunowski, Josef, Todtengräber. Plohmann, Franz, fath. Organist. Poddig, Johanna, Lehrerin. Rückwarth, Anton, Lehrer. Szalkowski, Olga, Lehrerin. Szalkowski, Therese, Ww.

Mieszkańcy w 1899 roku (Kirchenstraße 16):
Pfarrhaus. Kath. Kirchen-Gemeinde.
Klink, Alois, wikariusz, probostwo.
Kryn, Nikolaus, ksiądz (parafia).


Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa z 1899 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.



Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa Sopot-Oliwa z 1901 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Pfarre. Książka adresowa Sopot-Oliwa z 1902 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Kirchengemeinde Oliva. Książka adresowa Sopot-Oliwa z 1903 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Kirchengemeinde Oliva. Książka adresowa gminy Oliwa z 1909 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.

W 1909 roku letników przyjmował Schröter (2 osoby).


Katholische Kirchengemeinde Oliva. Książka adresowa gminy Oliwa z 1910 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa gminy Oliwa z 1913 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.



Ks. dr Schröter. Gazeta Gdańska nr 35 z 21. 03. 1914 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa gminy Oliwa z 1914 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa gminy Oliwa z 1915 roku.   Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Kirchengemeinde. Książka adresowa gminy Oliwa z 1916 roku.   Zbiory Mirosława Piskorskiego.

Książka adresowa z 1920-1921 roku (Kirchenstraße 16):
Berendt, Franz, pastor (Pfarrer).
Berendt, Josefine, wdowa (Witwe).
Konopacki, Stanislawa, służąca (Dienstmädchen).
Schipiorowski, Therese, gospodyni (Wirtin).
Stoll, Franz, wikary (Vikar).
Wysocki, Victor, wikary (Vikar).


Kath. Kirchengemeinde. Książka adr. gminy Oliwa z 1925 r.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Katholische Pfarramt. Książka telefoniczna z 1925 roku.
Zbiory Mirosława Piskorskiego.



Kath. Kirchengemeinde. Książka adresowa z 1926 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


Josefine Berendt zd. Sarnowski. Franz Berendt.   Olivaer Zeintung nr 49 z 28. 02. 1927 r.


Kath. Kirchengemeinde. Książka adresowa z 1927 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Książka adresowa z 1928 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Książka adresowa z 1929 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1931 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1933 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1934 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1935 roku.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.



O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1936-1937 r.
Zbiory Pomorskiej Bobloteki Cyfrowej.


J. Ganswindt. Książka telefoniczna z 1937 roku.
Zbiory TPG Strefa Historyczna WMG.



O'Rourke. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1937-1938 r.
Zbiory Piotra Mazurka.


Splett. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1939 roku.
Zbiory Krzysztofa Gryndera.




Koncert chóru św. Andrzeja Boboli z Wrzeszcza pod dyrekcją prof. L. Snarskiego. Oliwa 30. 11. 1947 roku.   Ze strony www.Polona.pl.


Opłatek chóru kościelnego we wschodniej sali spichlerza klasztornego. Oliwa 25. 01. 1948 roku.   Zbiory Piotra Leżyńskiego.

Parafia katedralna pod wezwaniem Trójcy Przenajświętrzej, Gdańsk-Oliwa. Kuria Diecezjalna, ul. Cystersów 16.





Poznaj Gdańsk. Przewodnik-Informator z 1949 roku.
Zbiory Piotra Leżyńskiego.



Splett. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1940-1941 roku.
Zbiory TPG Strefa Historyczna WMG.


Splett. Elisab. Marwitz. Książka adresowa z 1942 roku.
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.



Bischöflichen Ordinariat Danzig. Nadano dnia 30.09.1943 roku.
Zbiory Mirosława Piskorskiego.



Nicolaus Kryn ur. 12. 8. 1848, zm. 1. 2. 1904   (1897-1898 - Kirchenstraße 17; 1899-1903 - Kirchenstraße 16).

Franciszek Mamuszka, "Kaszubi oliwscy. Szkice z dziejów Polonii oliwskiej w latach od około 1850 do 1945", Gdańsk 1980:
Str. 34:
Kolejnym proboszczem oliwskim został ks. Mikołaj Kryn z Pacołtowa(?) pod Lubawą, autor polskich książek religijnych. Przywrócił on częściowo język polski w kościele, ale w stopniu niewystarczającym dla parafian, co podnosiła prasa polska. Wytykano mu również, że opiekuje się niemieckimi organizacjami, a zupełnie nie interesuje się polskimi. Nadto dziwiła Polaków jego przyjaźń z dożywającą swych dni w Pałacu Opackim księżniczką Marią Hohenzollern, która umierając poczyniła zapisy dla parafii. W postępowaniu ks. Kryna nie było nieprzychylności dla Kaszubów, raczej tylko - być może pozorna - obojętność, wynikająca zapewne z obawy narażenia się władzom. Wydaje się jednak, że władze mu nie ufały, o czym świadczyć może pozbawienie go prawa dozoru nad nauką religii w szkołach oliwskiej i jelitkowskiej. Na czas urzędowania proboszcza Kryna przypada powstanie w Oliwie Towarzystwa Ludowego "Jedność" i polskiego chóru "Lutnia".
Str. 39:
Następną wiadomość przekazał dziennikarz, który wstąpiwszy do Oliwy w 1883 r. napisał później w "Tygodniku Ilustrowanym": Proboszczem jest obecnie ks. Kryn, Kaszuba rodem (?F.M.), człowiek światły i mówiący nieźle po polsku.
Str. 45:
Drugi apel skierowała "Gazeta Gdańska" do miejscowych duszpasterzy, czyli do ks. M. Kryna - o poparcie Towarzystwa, co nie dało jednak żadnego rezultatu.
Str. 48:
Podkreślił przy tym z naciskiem, że oliwscy parafianie zaczynają się domagać, aby zaspokajano ich duchowe potrzeby i zaapelował do proboszcza Kryna, aby jakoś w te sprawy wejrzał.
Str. 56:
Być może również, że w czasie rządów ks. Kryna chór ten występował w kościele przed polskim kazaniem.
Str. 59:
Przed I wojną światową szczególną opiekę nad pielgrzymkami roztaczali wspomniany już ks. Mikołaj Kryn i przede wszystkim ks. Piotr Roszczynialski z Pogódek, który w 1909 r. prowadził osobiście 25 pielgrzymkę z Oliwy do Wejherowa.


Początek strony.