:
Karta biała. Oliwa Kamienica czynszowa ul. Grunwaldzka nr 494.
Rok wykonania karty: 1982-1983 (J. Radowska, A. Kunicka).
Danziger Chaussee, Danziger Straße 48.
Pommersche Straße 164.
Kolorowy plan Gdańska (fragment) z 1933 roku. Z kolekcji Bibioteki Uniwersytetu Chicago.
Budynki przy al. Grunwaldzkiej (od góry) 498, 496 i 494. Fragment z albumu: Herder Institut, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego, Via Nowa Wrocław 2010.
Otto Gembalewski. Cornelius Berg. Książka telefoniczna z 1937 roku. Zbiory TPG Strefa Historyczna WMG.
Franciszek Mamusza, ". Szkice z dziejów Polonii oliwskiej w latach od około 1850 do 1945", Gdańsk 1980,
str. 54-55:
...oraz profesor gimnazjum dr Feliks Herstowski, wychowanek znanego Gimnazjum Chełmińskiego i działacz narodowy. Ukarany przez władze pruskie przeniesieniem w 1886 r. do Glückstadt na terenie Schleswig-Holsteinu, po latach pracy wśród Niemców powrócił na Pomorze Gdańskie i osiedlił się w Oliwie, gdzie pozostał do śmierci - 27 sierpnia 1924 r. Zachowały się dokumenty napisane i podpisane w 1912 i 1913 r. przez niego i (przez Jana Marchlewskiego. Występowali oni wówczas w imieniu członków katolickiej parafii oliwskiej do biskupa chełmińskiego z zażaleniem na miejscowego proboszcza ks dra Franza Schrötera, który nie chciał zezwolić na wygłaszanie kazań po polsku podczas misji, oświadczając, iż nie życzy sobie ażeby kościół wypełniał się Kaszubami. Potępiając tego rodzaju postawę proboszcza pisał Herstowski w skardze: Klasztor i kościół oliwski został ufundowany z darów książąt rodu kaszubskiego a setki lat podtrzymywany ofiarnością ludu kaszubskiego.
Byłoby to więc niewdzięcznością wobec tego ludu nie dopuszczać go teraz do tegoż kościoła(...) Że potrzeba duszpasterstwa w polskim języku jest poważna, to wykazuje dalej ten drugi fakt, że lud polski sam w pokaźnej liczbie w niedziele po nabożeństwie niemieckim pozostaje jeszcze w kościele i urządza prywatne nabożeństwa w polskim języku (...) Czyż to nie jest dowodem, że lud łaknie słyszeć słowo polskie w kościele. Na wykrętne wyjaśnienie ks. Schrötera przesłali Herstowski z Marchlewskim nowe pismo stwierdzające, że nie zgadza się ono z prawdą i przedłożyli dowody swoich racji. Starania Herstowskiego i Marchlewskiego, występujących zapewne z ramienia Towarzystwa Ludowego "Jedność", choć pozostały bez rezultatu - na drugie pismo nie uzyskano nawet odpowiedzi, są godne wspomnienia, jako sygnał aktywizowania się kaszubskich mieszkańców Oliwy w milczeniu znoszących dotychczas upośledzenie w wielu dziedzinach życia, w tym szczególnie pod względem językowym.
str. 66:
W tym czasie w Oliwie żyła duża grupa Polaków z Poznańskiego, ziemi chełmińskiej, Królestwa Polskiego i innych części kraju. Należeli do niej: wspomniany już dr Feliks Herstowski z Postolina pod Sztumem;
Budynek nr 494 przy al. Grunwaldzkiej w Oliwie. Fot. Artur Wołosewicz 1977. Przekazał Robert Krygier.
Budynek nr 494 przy al. Grunwaldzkiej w Oliwie. Fot. Artur Wołosewicz 1977. Przekazał Robert Krygier.
Spółdzielnia Spożywców. Skorowidz inf. z marca 1946 roku. Zbiory Mirosława Piskorskiego.
Spółdzielnia Spożywców. Poznaj Gdańsk. Przewodnik-Informator z 1949 roku. Zbiory Piotra Leżyńskiego.
Zobacz:
, "Feliks Mikołaj Herstowski", 2022
, "Aniela i Feliks Herstowscy", 2024
Angelika Herstowska,
Alfons Liczmański,
, DawnaOliwa.pl
|
Niezabudowane. Książka adresowa Sopot-Oliwa z 1902 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Niezabudowane. Książka adresowa Sopot-Oliwa z 1903 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Niezabudowane. Książka adresowa gminy Oliwa z 1909 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Klawikowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1910 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Klawikowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1913 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Klawikowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1914 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Klawikowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1915 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Klawikowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1916 roku. Zbiory Mirosława Piskorskiego.
Książka adresowa z roku (Danzigerstraße 48):
Bahl, Reinhold, malarz artysta (Kunstmaler).
Barembruch, Otto, emerytowany sekretarz (Kreisausschuß sekretär i. R.).
Behnisch, Konrad, dyrektor zarządzający (Geschäftsführer).
Boette, Max, pomicnik handlowy (Handlungsgehilfe).
Makowski, Arnold, dr. Inżynier (Dr. Ingenieur).
Netzki, Anna, gospodyni domowa (Wirtschafterin).
Arnold Makowski. Książka adresowa gminy Oliwa z 1925 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Arnold Makowski. Książka adresowa z 1926 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Alfred Lesser. Książka adresowa z 1927 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Alfred Lesser. Książka adresowa z 1928 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Alfred Lesser. Książka adresowa z 1929 roku. Internet: Pomorska Biblioteka Cyfrowa.
|