System kartkowy wprowadzany był zwykle w okresie silnych niedoborów żywności i paliwa spowodowanych między innymi wojną. Miał na celu zapewnienie przynajmniej minimalnych racji żywnościowych. W czasie trwania i tuż po II wojnie światowej kartki żywnościowe stosowane były praktycznie we wszystkich krajach Europy, ale w większości krajów wkrótce zostały wycofane.