Pommersche Straße 172.
Danziger Straße 52.
Plan rozbudowy Oliwy opublikowany w Olivaer Nachrichten nr 48 z 16. 07. 1906 roku. Na zielono zaznaczono działki należące do spółki budowlanej Meyer & Gelhorn. Przekazała Grażyna Niemyjska.
Franciszek Mamuszka, "Kaszubi oliwscy", Gdańsk 1980:
Str. 51:
"Antoni Abraham pojawił się w Oliwie, jako jej mieszkaniec, dopiero
w 1909 r., po utracie swojego domu w Sopocie, na skutek poręczenia
długu znajomemu Niemcowi bankrutowi. Jeszcze przed osiedleniem się
w Oliwie wziął on udział w walnym zebraniu tamtejszej "Jedności", 14
marca 1909 r. przewodnicząc obradom oraz przeprowadzając wybory
zarządu. Ustąpił już w tym czasie Józef Rutowski i przewodnictwo
powierzono Janowi Dampsowi, zastępcą był Preiss, sekretarzem Krefta,
zastępcą sekretarza Franciszek Esden-Tempski, skarbnikami Jan (?)
Trepczyk i Müller, bibliotekarzami Adam Bednarek i Józef Mateja,
ławnikami Jan Bednarek i Stefanowski. Na chorążych organizacyjnego
sztandaru wybrano dwóch braci Damps i Trepczyka."
Str. 123, 124:
"W Oliwie w drugiej połowie 1933 r. utworzono silną komórkę
Związku Polaków, na przełomie lat 1933 - 1934 liczącą 394 członków.
Wchodziła ona wraz z Sopotem w skład powołanego 13 kwietnia 1934 r.
Okręgu Terenowego nr 3, którym kierował kmdr Józef Poznański. Na
czele filii oliwskiej stanął Aleksander Kraiński, energiczny działacz już
wcześniej zaangażowany w pracy politycznej i organizacyjnej.
Współpracowali z nim wypróbowani organizatorzy polskiego życia w
Oliwie i innych miejscowościach, między innymi Henryk Wieczorkiewicz,
Leon Droszyński, Bernard Nadal siei, Leon Wróblewski, Bogdan Lange,
kierownik referatu propagandy filii oliwskiej Związku Polaków
Leon Skrzetuski, Augustyn Ellwart, Robert Kreft, Franciszek
Żygowski, Stanisław Lange, Jan Natschke, Augustyn Okrój, Zygmunt
Hallman, Jan Jasiński i jego syn Jan, Franciszek Adamski,
Antoni Trepschik, Paweł Dłużewski, Jan Damps, Juliusz Szwarcbart
i inni."
Str. 125:
"Zdobyli się oni jednak na wspólne pójście do wyborów 7 kwietnia
1935 r. Zespolenie sił przyniosło korzystne wyniki - znaczny przyrost
głosów na polskich kandydatów na posłów w porównaniu z poprzednimi
wyborami. W Oliwie, która wysunęła wówczas jako kandydatów Jana
Dampsa, Józefa Kopczyńskiego, Aleksandra Kraińskiego i Bernarda
Nadolskiego, oddano na polską listę 540 głosów, co w zestawieniu z
liczbami 405 i 116 w poprzednich wyborach było znacznym sukcesem."
Str. 128, 129:
"P o l s k i e Z r z e s z e n i e P r a c y. Druga przybudówka przy
Związku Polaków - Polskie Zrzeszenie Pracy zorganizowała swoją
filię w Oliwie 7 grudnia 1933 r. Na czele zrzeszenia stanął
Augustyn Zieliński, jako prezes. Do zarządu weszli: Brunon
Garnecki - wiceprezes, Aleksander Kraiński - sekretarz, Jan Damps -
skarbnik, Augustyn Lubocki, Franciszek Strongowski i Kożyczkowski -
mężowie zaufania. Zespół ten wraz z kilkoma jeszcze-
Irena Wieczorkiewicz, czołowa działaczka
oliwskich organizacji kobiecych, czynna w
Gdańskiej Macierzy Szkolnej (zdjęcie z 1977 r.)
działaczami, takimi jak Henryk Wieczorkiewicz, Władysław Siatkowski,
Czesław Tejkowski i Franciszek Czaplewski kierował odtąd pracami filii,
aż do momentu konsolidacji obozu polskiego."
Str. 131:
"Z kolei uchwalono rezolucję i wezwanie do
wszystkich innych filii Polskiego Zrzeszenia Procy w Wolnym Mieście,
aby przyłączyły się do Zjednoczenia Zawodowego Polskiego i stworzyły
jeden zawodowy polski front w Gdańsku. Rezolucję podpisali w imieniu
zjednoczenia Paweł Jakubowski, Brunon Garnecki, Bernard Nadolski i
Augustyn Lubecki, a w imieniu zrzeszenia Augustyn Zieliński,
Aleksander Kraiński i Jan Damps."
Str. 131, 132:
"Połączenie filii oliwskich odwlekało się
na skutek tego do 2 września 1938 r. Podczas zebrania w
tym dniu powołano zarząd nowej organizacji, o niezręcznej
nazwie Zjednoczenie Zawodowe Polskie Zrzeszenie Pracy do którego
weszli: Paweł Jakubowski jako prezes, Bernard
Nadolski - zastępca, Brunon Garnecki - sekretarz oraz Feliks Hallman,
Józef Plenikowski, Jan Damps i Jan Natschke. Zarząd ten kierował
organizacją aż do wybuchu wojny w 1939 r.
[...]
Prezesem oliwskiej filii został Henryk Wieczorkiewicz, któremu
powierzono także prowadzenie zajęć oświatowych. Do zarządu weszli
nadto: Józef Kopczyński, Franciszek Czaplewski, Antoni
Buczkowski, Paweł Socha, Aleksander Kraiński, Edmund Minkowski,
Jan Kreft młodszy, Jan Damps i F. Adamski."
Str. 141:
"Oto dzieci uczęszczające w roku szkolnym
1933/34 do I klasy polskiej szkoły senackiej w Oliwie. Oddział I: Marian
Bigocki - syn Wiktora, maszynisty kolejowego, Ewa Borkowska - córka
Marii, wdowy, Erwald Byczkowski - syn Augustyna, kolejarza, Gregor
Damps - syn Jana, kowala kolejowego".
|
Budynki przy al. Grunwaldzkiej (od góry) 504, 502 i 500. Fragment z albumu: Herder Institut, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego, Via Nowa Wrocław 2010.
Książka adresowa gminy Oliwa z 1916 roku. Zbiory prywatne.
Jan Damps - Kowal. Książka adresowa z 1929 roku. Internet: Pomorska Biblioteka Cyfrowa.
Jan Damps - Kowal. Książka adresowa z 1933 roku. Zbiory Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
Książka adresowa z 1937-1938 roku. Zbiory prywatne.
|