NID Oddział w Gdańsku: Karta biała. Oliwa Kamienica czynszowa ul. Grunwaldzka nr 502. Rok wykonania karty: 1982-1983 (J. Radowska, A. Kunicka).

Danziger Chaussee 15-16.
Danziger Chaussee , Danziger Straße 52.
Pommersche Straße 172.


Budynki przy al. Grunwaldzkiej (od góry) 504, 502 i 500.
Fragment z albumu: Herder Institut, Gdańsk na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego, Via Nowa Wrocław 2010.


Budynek nr 502 przy al. Grunwaldzkiej w Oliwie.   Fot. Artur Wołosewicz 1977. Przekazał Robert Krygier.



Plan rozbudowy Oliwy opublikowany w Olivaer Nachrichten nr 48 z 16. 07. 1906 roku. Na zielono zaznaczono działki należące do spółki budowlanej Meyer & Gelhorn.   Przekazała Grażyna Niemyjska.


Kolorowy plan Gdańska (fragment) z 1933 roku.
Z kolekcji Bibioteki Uniwersytetu Chicago.


Franciszek Mamuszka, "Kaszubi oliwscy", Gdańsk 1980:
Str. 51:
"Antoni Abraham pojawił się w Oliwie, jako jej mieszkaniec, dopiero w 1909 r., po utracie swojego domu w Sopocie, na skutek poręczenia długu znajomemu Niemcowi bankrutowi. Jeszcze przed osiedleniem się w Oliwie wziął on udział w walnym zebraniu tamtejszej "Jedności", 14 marca 1909 r. przewodnicząc obradom oraz przeprowadzając wybory zarządu. Ustąpił już w tym czasie Józef Rutowski i przewodnictwo powierzono Janowi Dampsowi, zastępcą był Preiss, sekretarzem Krefta, zastępcą sekretarza Franciszek Esden-Tempski, skarbnikami Jan (?) Trepczyk i Müller, bibliotekarzami Adam Bednarek i Józef Mateja, ławnikami Jan Bednarek i Stefanowski. Na chorążych organizacyjnego sztandaru wybrano dwóch braci Damps i Trepczyka."
Str. 123, 124:
"W Oliwie w drugiej połowie 1933 r. utworzono silną komórkę Związku Polaków, na przełomie lat 1933 - 1934 liczącą 394 członków. Wchodziła ona wraz z Sopotem w skład powołanego 13 kwietnia 1934 r. Okręgu Terenowego nr 3, którym kierował kmdr Józef Poznański. Na czele filii oliwskiej stanął Aleksander Kraiński, energiczny działacz już wcześniej zaangażowany w pracy politycznej i organizacyjnej. Współpracowali z nim wypróbowani organizatorzy polskiego życia w Oliwie i innych miejscowościach, między innymi Henryk Wieczorkiewicz, Leon Droszyński, Bernard Nadal siei, Leon Wróblewski, Bogdan Lange, kierownik referatu propagandy filii oliwskiej Związku Polaków Leon Skrzetuski, Augustyn Ellwart, Robert Kreft, Franciszek Żygowski, Stanisław Lange, Jan Natschke, Augustyn Okrój, Zygmunt Hallman, Jan Jasiński i jego syn Jan, Franciszek Adamski, Antoni Trepschik, Paweł Dłużewski, Jan Damps, Juliusz Szwarcbart i inni."
Str. 125:
"Zdobyli się oni jednak na wspólne pójście do wyborów 7 kwietnia 1935 r. Zespolenie sił przyniosło korzystne wyniki - znaczny przyrost głosów na polskich kandydatów na posłów w porównaniu z poprzednimi wyborami. W Oliwie, która wysunęła wówczas jako kandydatów Jana Dampsa, Józefa Kopczyńskiego, Aleksandra Kraińskiego i Bernarda Nadolskiego, oddano na polską listę 540 głosów, co w zestawieniu z liczbami 405 i 116 w poprzednich wyborach było znacznym sukcesem."
Str. 128, 129:
"P o l s k i e  Z r z e s z e n i e  P r a c y. Druga przybudówka przy Związku Polaków - Polskie Zrzeszenie Pracy zorganizowała swoją filię w Oliwie 7 grudnia 1933 r. Na czele zrzeszenia stanął Augustyn Zieliński, jako prezes. Do zarządu weszli: Brunon Garnecki - wiceprezes, Aleksander Kraiński - sekretarz, Jan Damps - skarbnik, Augustyn Lubocki, Franciszek Strongowski i Kożyczkowski - mężowie zaufania. Zespół ten wraz z kilkoma jeszcze - Irena Wieczorkiewicz, czołowa działaczka oliwskich organizacji kobiecych, czynna w Gdańskiej Macierzy Szkolnej (zdjęcie z 1977 r.) działaczami, takimi jak Henryk Wieczorkiewicz, Władysław Siatkowski, Czesław Tejkowski i Franciszek Czaplewski kierował odtąd pracami filii, aż do momentu konsolidacji obozu polskiego."
Str. 131:
"Z kolei uchwalono rezolucję i wezwanie do wszystkich innych filii Polskiego Zrzeszenia Procy w Wolnym Mieście, aby przyłączyły się do Zjednoczenia Zawodowego Polskiego i stworzyły jeden zawodowy polski front w Gdańsku. Rezolucję podpisali w imieniu zjednoczenia Paweł Jakubowski, Brunon Garnecki, Bernard Nadolski i Augustyn Lubecki, a w imieniu zrzeszenia Augustyn Zieliński, Aleksander Kraiński i Jan Damps."
Str. 131, 132:
"Połączenie filii oliwskich odwlekało się na skutek tego do 2 września 1938 r. Podczas zebrania w tym dniu powołano zarząd nowej organizacji, o niezręcznej nazwie Zjednoczenie Zawodowe Polskie Zrzeszenie Pracy do którego weszli: Paweł Jakubowski jako prezes, Bernard Nadolski - zastępca, Brunon Garnecki - sekretarz oraz Feliks Hallman, Józef Plenikowski, Jan Damps i Jan Natschke. Zarząd ten kierował organizacją aż do wybuchu wojny w 1939 r.
[...]
Prezesem oliwskiej filii został Henryk Wieczorkiewicz, któremu powierzono także prowadzenie zajęć oświatowych. Do zarządu weszli nadto: Józef Kopczyński, Franciszek Czaplewski, Antoni Buczkowski, Paweł Socha, Aleksander Kraiński, Edmund Minkowski, Jan Kreft młodszy, Jan Damps i F. Adamski."
Str. 141:
"Oto dzieci uczęszczające w roku szkolnym 1933/34 do I klasy polskiej szkoły senackiej w Oliwie. Oddział I: Marian Bigocki - syn Wiktora, maszynisty kolejowego, Ewa Borkowska - córka Marii, wdowy, Erwald Byczkowski - syn Augustyna, kolejarza, Gregor Damps - syn Jana, kowala kolejowego".

Ślub. Ernst Rohde z Wally Rohde zd. Graff.   Olivaer Zeintung nr 146 z 25. 06. 1920 r.


Artur Doerks. Podziękowania noworoczne, Olivaer Zeitung nr 306 z 31. 12. 1920.


Otto Graff. Podziękowania noworoczne, Olivaer Zeitung nr 306 z 31. 12. 1920.


Otto Graff. Podziękowania noworoczne, Olivaer Zeitung nr 305 z 31. 12. 1924.


Artur Doerks. Podziękowania noworoczne, Olivaer Zeitung nr 305 z 31. 12. 1924.


Otto Graff. Podziękowania noworoczne, Olivaer Zeitung nr 306 z 31. 12. 1928.


Otto Graff. Berta Graff zd. Wegner.   Olivaer Zeintung nr 296 z 18. 12. 1929 r.


Otto Graff.   Olivaer Zeintung nr 298 z 20. 12. 1929 r.


Berta Graff zd. Wegner.   Olivaer Zeintung nr 301 z 24. 12. 1929 r.


Otto Graff. Podziękowania noworoczne, Danzig-Olivaer Zeitung nr 305 z 31. 12. 1932.