Dziennik Bałtycki nr 241 z 11 września 1951 r. Waga analityczna polskiej produkcji oddana do użytku W dniu 8. 9. br. Państwowe Zakłady Mechaniki Precyzyjnej we Wrzeszczu obchodziły uroczystość zakończenia pierwszego roku pracy, połączoną z oddaniem do użytku prototypu automatycznej wagi analitycznej wykonanej w tych zakładach. Przed uroczystością została otwarta wystawa, obrazująca roczne osiągnięcia produkcyjne zakładu. Uroczystość otworzył dyrektor zakładu ob. Dobrosław Rytel, który zobrazował roczną działalność zakładu. Praca przedsiębiorstwa była trudna, ponieważ zakład nie posiadał odpowiednich urządzeń, ani fachowych kadr. Obecnie produkuje się tu wagi laboratoryjne, łaźnie wodne z termoregulacją, arytmometry, metalową galanterię okrętową i niektóre narzędzia lekarskie. Największym osiągnięciem zakładu jest skonstruowanie Pierwszej w Polsce automatycznej wagi analitycznej. Konstruktorami wagi są: dyrektor Dobrosław Rytel, Edmund Kozbiał i Henryk Gliszewski. Poza tym przy budowie wagi brali udział robotnicy: Turecki. Garda i Ofierzyński. Trzeba zaznaczyć, że wagi tego typu dotychczas sprowadzano z Anglii i ze Szwajcarii, przy czym uważano, że ich produkcja w kraju - to kwestia dopiero dalekiej przyszłości. Po przemówieniu dyrektora zabrał głos ob. Sławiński, który w imieniu Wojewódzkiego Zarządu Przemysłu Terenowego w Gdańsku podziękował pracownikom za ich sukces produkcyjny. Następnie dyrektor zakładu rozdał szereg dyplomów uznania wyróżniającym się pracownikom oraz odczytał listę tych, którzy w dowód uznania za pracę zostali przeszeregowani do wyższych grup uposażeniowych. Spośród wyróżniających się pracowników na specjalną uwag zasługuje ob. Stefania Salwa, przodownik pracy. Po rozdaniu dyplomów odśpiewano Międzynarodówkę. Na zakończenie uroczystości koło ZMP, istniejące przy zakładzie pracy, przygotowało bogatą część artystyczną.

Zbiory Bałtycjiej Biblioteki Cyfrowej.

Dziennik Bałtycki nr 301 z 30 października 1951 r. Prototyp wagi analitycznej Wielkim osiągnięciem może się poszczycić Państwowy Zakład Mechaniki Precyzyjnej w Gdańsku, w którym został wykonany prototyp wagi analitycznej w Polsce. Wymagało to wielu lat systematycznej i żmudnej pracy, która została uwieńczona powodzeniem, a naszym młodym naukowcom i konstruktorom przyniosła pełne zadowolenie zwłaszcza, że prototyp wagi analitycznej po wstał nie gdzie indziej, lecz właśnie w Gdańsku. Wspomniana waga zestala zaprojektowana na 100 g maksymalnego obciążenia przy dokładności do 0,1 mg. Konstrukcję wagi analitycznej, podług projektu dyrektora Państwowego Zakładu Mechaniki Precyzyjnej ob. Rytla i ob. H. Gliszewskiego, wykonali przodownicy pracy Koźbiał, Misztal i Ofierzyński. Dotychczasowe próby, poczynione z wagą analityczną, wykazały jej wysoką jakość. Waga ta przynosi słuszną dumę naszym konstruktorom i wykonawcom.

Zbiory Bałtycjiej Biblioteki Cyfrowej.

Dziennik Bałtycki nr 2 z 2 stycznia 1952 r. Państwowe Zakłady Mechaniki Precyzyjnej wykonały roczny plan produkcji W ostatnim dniu ub. roku Państwowe Zakłady Mechaniki Precyzyjnej we Wrzeszczu zameldowały o wykonaniu rocznego planu produkcji. W dużej mierze do terminowego wykonania planu przyczyniła się praca przy warsztatach, wykonywana w ostatnim okresie ub. roku poza godzinami służbowymi przez 60 proc. robotników i pracowników administracyjnych. Szczególnie duży wkład w terminowe wykonanie zadań Planu 6-letniego dali: kierownik Henryk Marguart, robotnik Wacław Karwowski, który przez usprawnienie obróbki kluczy przyczynił się do dużej oszczędności czasu, robotnicy: Józef Łechtański, Józef Wojtacha i Marian Garda oraz brygady: szlifierska - Jana Kolankowskiego, galwanizeryjna, - Stefanii Salwa i inwestycyjno - remontowa - Jana Głodowskiego.

Zbiory Bałtycjiej Biblioteki Cyfrowej.

Dziennik Bałtycki nr 29 z 2 lutego 1952 r. Niedługo rozpoczniemy seryjną produkcję wag analitycznych Produkowane w Gdańsku wagi analityczne dla celów laboratoryjnych, stanowiące chlubę naszej mechaniki precyzyjnej, niebawem zostaną wprowadzone do produkcji seryjnej. Zakład Mechaniki Precyzyjnej we Wrzeszczu, którego załoga w ub. roku skonstruowała prototyp tej wagi, jest w trakcie przejmowania przez przemysł lekarski. Przy eliminacji produkcji galanterii metalowej pozwoli to na bardziej pełne wykorzystanie możliwości produkcyjnych tego zakładu w kierunku mechaniki precyzyjnej. Jak się dowiadujemy, w fazie końcowej znajdują się próby wprowadzenia tam wtryskowej metody odlewnej. Już uprzednio dyrektor zakładu, ob. Rytel, jako pierwszy na Wybrzeżu wypróbował i zastosował tam nową metodę odlewów odśrodkowych.

Zbiory Bałtycjiej Biblioteki Cyfrowej.

Leonard Wiszniewski, Ziemia gdańska w XXV-leciu PRL, Gdańsk 1969, str. 98-99: Zakłady Mechaniki Precyzyjnej w Gdańsku, powstały w roku 1952 jako spółdzielnia pracy o nazwie "Student" produkując narzędzia pomiarowe tzw. sprawdziany. W tym samym roku skromna spółdzielnia zmienia się w zakład przemysłu ciężkiego, specjalizując się w produkcji analitycznych wag i jednocześnie podejmując produkcję kompasów głównych, sterowych i łodziowych, elektromechanicznych i mechanicznych log do mierzenia szybkości, aparatów do pływania podwodnego, a nawet maszyn dziewiarskich "Kaszubka". Dziś Gdańskie Zakłady Mechaniki Precyzyjnej są już szeroko znane nie tylko w Polsce; ich wagi analityczne eksportowane są do ZSRR, Egiptu, Indii, Tranu, Czechosłowacji, Stanów Zjednoczonych, zdobywają medale i dyplomy uznania za wysoką jakość wyrobów na krajowych i zagranicznych wystawach."

Antoni Dutko, 30 dni nr 4(42) lipiec-sierpień 2002, str. 41-45, fragment: Była "Mechanika" W tym roku mija pięćdziesiąt lat od momentu uruchomienia Zakładów Mechaniki Precyzyjnej w Gdańsku. W tym roku mija też dziesiąta rocznica ich likwidacji. Przez lata „Mechanika” mieściła się u zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Jaśkowa Dolina we Wrzeszczu, dokładnie w tym miejscu, gdzie dziś wznoszone jest nowe, wielkie centrum handlowe. Pomiędzy ogromnymi topolami, na zwykle zamkniętej bramie przy ulicy Jaśkowa Dolina 5 umieszczono trzy duże litery ZMP. Skutecznie odstraszały one ciekawskich. W 1952 roku Spółdzielnia „Student”, która miała swoją siedzibę przy ulicy Lendziona. przekształcona została w Zakłady Mechaniki Precyzyjnej. I wtedy zakłady otrzymały baraki, garaże i piętrową kamienicę w centrum Wrzeszcza. Początkowo „Mechanika” zajmowała się kończeniem zleceń usługowych prowadzonych przez spółdzielnię. Jednym z większych było czyszczenie i renowacja srebrnej zastawy z ms „Batory”. Równocześnie rozpoczęły się pierwsze naprawy wag. W pierwszym okresie oficjalnie właśnie wagi stanowiły podstawową produkcję, chociaż faktycznie największą produkcję stanowiły tzw. sprawdziany i przeciwsprawdziany do amunicji produkowanej w kraju. W poszukiwaniu pracy i chleba na Wybrzeże przyjeżdżali najlepsi fachowcy z dawnego Centralnego Okręgu Przemysłowego. Część z nich trafiła do Zakładów Mechaniki Precyzyjnej. Tu znaleźli dobrą pracę i godziwy zarobek. Zakład miał świetną kadrę. W garażach i baraku zgromadzono zupełnie przyzwoite obrabiarki. Na owe czasy sukcesem było uruchomienie polerni, galwanizerni a nawet chemigrafii. Zakładem kierowali dyrektorzy-inżynierowie: R. Rytel i Henryk Gliszewski, a później S. Patrzałek i J. Jochelson. Właśnie inżyniera Gliszewskiego poproszono o uruchomienie produkcji wag, które wówczas nazywano recepcyjnymi. I powstała pierwsza taka waga. Ponieważ dobrze spełniała swoje funkcje, ze sprzedażą nie było kłopotów. Inżynier Henryk Gliszewski zgromadził zespół konstruktorów (Bogusław" Misiewicz, Henryk Bochniak i Antoni Dutko), który otrzymał nie łada zadanie - skonstruować wagę analityczną. Waga recepcyjna ważyła z dokładnością do 0,1 grama. Waga analityczna miała ważyć z dokładnością do 0,1 miligrama, a więc tysiąc razy dokładniej. Ale upłynęło jeszcze pięć lat zanim taka waga ujrzała światło dzienne. Wcześniej zaprojektowano i produkowano wagę o symbolu WA-1 (waga analityczna o mniejszej dokładności) i wagę o symbolu WA.11, której dokładność ważenia wynosiła do 0.5 mg. Waga analityczna z ręcznym nakładaniem odważników5; służąca głównie do analiz chemicznych, świetnie spełnia swoją funkcję nie tylko w laboratoriach, ale też w aptekach, w jubilerstwie i różnych dziedzinach przemysłu, zwłaszcza chemicznego. Najbardziej charakterystyczną cechą ówczesnych wag analitycznych byio mechaniczne nakładanie odważników. Tak funkcjonowała waga WA 31. Późniejsze próby pozwoliły na zautomatyzowanie procesu wrażenia. Jednak we wszystkich modelach podstawową funkcję spełniała dźwignia równoramienna. Na jednym ramieniu zakończonym elementem z minerału (agat, korund) w postaci ostrza wisiała szalka do wnżenia, na drugim ramieniu była szalka odważnikowa. Inżynierowie, technicy i rohotnicy-„złote rączki” opanowali technolugie, wymagające najwyższej wiedzy z dziedziny chemii, fizyki i mechaniki, co pozwoliło na wprowadzenie do produkcji wag, które dorównywały najlepszym na świecie. Antoni Dutko, Pismo PG nr 9 z 2007 r., str 36-37, fragment: „Za to, że byłeś dobrym szewcem, mianuję cię krawcem” Legendarny Zakład Mechaniki Precyzyjnej w Gdańsku we współpracy z Politechniką Gdańską Zakłady Mechaniki Precyzyjnej powstały w 1952 roku z przekształcenia Spółdzielni Student, zajmującej się techniczną działalnością usługową. Z poniemieckiej suteryny na dzisiejszej ulicy Lendziona we Wrzeszczu, niewielki dobytek przeniesiono do małej willi i pasa baraków przy Jaśkowej Dolinie. Stanowiły one zaplecze policji gdańskiej, a po wojnie stały się zbędne posterunkowi Milicji Obywatelskiej Wrzeszcz przy ul. Grunwaldzkiej. Ówczesne władze miasta Gdańska organizowały życie przemysłowo-handlowe i naukowe. Okazało się, że w kraju nie ma wag precyzyjnych. A potrzebne były wszędzie. Dosłownie i w przenośni. Od Politechniki Gdańskiej, Akademii Medycznej, przez zakłady farmaceutyczne, apteki, aż po odradzający się przemysł. Wybór producenta wag padł na Zakłady Mechaniki Precyzyjnej. Zatrudniono jednego inżyniera mechanika, absolwenta Politechniki Gdańskiej z 1951 roku, pana mgr. inż. Henryka Gliszewskiego. Pełen werwy i rzetelnej wiedzy inżynier szybko uruchomił manufakturalną produkcję wag precepcyjnych. Miał do dyspozycji wspaniałych współpracowników. Byli to pracownicy i mistrzowie z przedwojennego przemysłu zbrojeniowego zlokalizowanego w trójkącie COP. Zatrudniono również świeżo upieczonych, w ramach nakazu pracy, ale prymusów, po Technikum Budowy Maszyn w Elblągu. I tak ruszyła precyzyjna machina. Brakowało maszyn, materiałów, chemikaliów – wszystkiego. Powszechny wówczas dowcip o zaopatrzeniowcach mówił, jak o górnikach: „Z podziemi macie wydobyć, ale być musi”. Poprawiło się znacznie, kiedy pierwsze skutecznie działające wagi trafiły do odbiorców, również wojska.